tawar 70

بەهاری 2020
70
هەبێت.‏ لۆرەین هانسبیری Hansberry( )Lorraine لەم بارەوە دەڵێت:«‏ ئەوەی کە تۆ دەکات
بە کەسێکی جیاواز،‏ ئەگەر هەر لە بنەڕەتدا کەسێکی جیاواز بێت،‏ بەناچار وات لێ دەکات کە
تەنها بیت.‏ «
کە لێکۆڵەرێکی فێمنیستی ڕەش پێستەکان ڕووبەڕووی ئەم گریمانەیە دەبێتەوە کە لە هەندێ
ڕووەوە بەتایبەت لە ڕوانگەی ژنانی ڕەش پێستەوە،‏ ڕەنگە هەوڵدان بۆ وەرگێڕانی ئایدیاگەلێک
لە مەعریفەناسی فێمنیستی ئەفریقاتەوەر،‏ بۆ چوارچیوەی کاری پیاوانەیی ئەورووپا تەوەر
کارێکی بێ کەلک بێت،‏ ئەوکات بژاردەیتر دەکەوێتە بەردەم.‏ لەبری هەوڵدان بۆ دۆزینەوەی
بانگەشەیەکی یۆنیڤێرساڵی دانایی،‏ کە بەرگەی ئەوە دەگرێت مەعریفەناسییەک وەربگێڕدرێت
بۆ سەر ئەویتر ‏)النیکەم لە سەرەتادا(‏ ئەم ئەگەرە بوونی هەیە کە ڕووناکبیرانی ڕەش پێستی
ژن،‏ دووبارە داڕشتنەوەی ڕوانینی ژنانی ڕەش بە شتێکی بەكەڵک و بەسوود بزانن.‏ دووبارە
داڕشتنەوەی تێڕوانینی ژنانی ڕەش پێست ئەمری کۆنکرێت و بابەتیانە دەگۆڕێت و ڕەهەندی
مرۆیی و یۆنیڤێرسالی ژیانی ڕۆژانەی ژنانی ڕەش پێست ئاشکرا دەکات.‏ نیکی جیڤانی Nikki(
)Giovanni لەم بارەوە نووسیویەتی:«‏ من ڕێکەوتی نووسینی سەرجەم بەرهەمەکانم دیاری
دەکەم،‏ لەبەر ئەوەی من الم وایە شیعر یان هەر نووسینێکیتر،‏ تەنها ڕەنگدانەوەی چرکەساتەکانە
و بەس،‏ ئەمری یۆنیڤێرساڵ universal( ) لە ئەمری تایبەت particular( ) دروست دەبێت.‏ بێل
هۆکس Hooks( )Bell لەم بارەوە دەڵێت:«‏ ئامانجم وەک بیرمەندێکی فێمنیست و بیردۆزێک
ئەوەیە کە دەرهەست abstraction( ) وەربگرم و بە زمانێک کە بکریت لێی تێ بگەن بیهێنمە
باس کردن-‏ ئەمە بەو مانایە نییە لە ئاڵۆزییەکان و وردبینییەکانی کەم بکەمەوە-‏ بە شێوەیەک
کە دەست پێڕاگەیشتن بەو باباتە و تێگەیشتن لێی ئاسانتر بێت.«‏ ئاڵۆزییەک بوونی هەیە و
تەفسیر و ڕاڤە کردنی ئەم ئاڵۆزییە وەک ئالەنگارییەکی بەدی نەهاتوو challenge( )unfulfilled
لە بەردەم ڕووناکبیرانی ژنی ڕەش پێستدا دەمێنێتەوە.‏
زانستی بە دۆخکراو،‏ زانستی ژێردەستەکراو،‏ تێڕوانینی پاژبینیانە
Situated Knowledge, Subjugated Knowledge, and Partial Perspectives
جۆنی جۆردەن Jordan( )June دەڵێت ‏:وا دەردەکەوێت ژیانی من ‏)بریتیییە لە ) دەرخستنی
بەردەوامی کاریگەرییە ئاشناکانی جەنگێکی یۆنیڤێرساڵ.‏
ئێوە لەگەڵ بنەماڵە و منااڵنی گەڕەک دەست پێدەکەن،‏ دواتر چاوتان بەرەو ڕووی ئەوانە
41