Listopad 2007 - Farmacja i Ja

More documents

Recommendations

Info

MEDYCYNA pulmonologia Zapalenie Zapalenie oskrzeli, w zależności od czasu ekspozycji na wywołujące stan zapalny czynniki oraz czasu utrzymywania się objawów klinicznych, dzieli się na ostre i przewlekłe. OSTRE ZAPALENIE OSKRZELI W odróżnieniu od formy przewlekłej, objawy chorobowe utrzymują się do 3 tygodni i współistnieją z objawami choroby przeziębieniowej – gorączką, katarem, bólem głowy, gardła, bólami mięśni w infekcjach wirusowych. Zakażenie następuje drogą kropelkową, a okres wylęgania wynosi około 2-6 dni. Wywołują go najczęściej wirusy grypy i paragrypy, wirus RSV, rynowirusy, koronawirusy i adenowirusy. U mniej niż 10% pacjentów stwierdza się zakażenie bakteryjne powodowane przez mykoplazmy, chlamydie i pałeczki krztuśca. Czynniki ryzyka Rozwojowi ostrego zapalenia oskrzeli sprzyja wyziębienie i osłabienie organi- 24 Farmacja i ja Listopad 2007 oskrzeli zmu, nasilenie infekcji w okresie jesienno-zimowym oraz podrażnienie dróg oddechowych przez pyły i gazy. Objawy Główne objawy to kaszel i skąpe wykrztuszanie śluzowej lub ropnej plwociny, niekiedy świszczący oddech, a w badaniu fizykalnym zmiany osłuchowe – zaostrzony szmer pęcherzykowy, furczenia i świsty. Do kilku tygodni po ustaniu zakażenia utrzymuje się nadwrażliwość oskrzeli, objawiająca się napadami duszącego kaszlu po ekspozycji na zapachy i zimne oraz zanieczyszczone powietrze. Diagnostyka Zazwyczaj w ostrej infekcji nie identyfikuje się wywołujących ją patogenów. W przypadku utrzymywania się wysokiej gorączki, wystąpienia duszności, tachykardii, przyspieszonego oddechu, w celu różnicowania z zapaleniem płuc, wskazane jest wykonanie rtg klatki piersiowej. Nieobecność typowych dla zapalenia Od ich drożności i sprawnego funkcjonowania zależy wymiana gazowa w płucach – dostarczenie do organizmu tlenu i eliminacja dwutlenku węgla. Jesień i zima – czas największej podatności na przeziębienia – jest również okresem, kiedy najczęściej odnotowuje się zapadalność na zapalenia oskrzeli. płuc zmian pozwala je wykluczyć. Wyjątkowo rzadko wykonywane w ostrej fazie choroby badanie spirometryczne może ujawnić cechy niewielkiej obturacji (zwężenia) oskrzeli oraz ich nadreaktywność. W badaniach laboratoryjnych obserwujemy przyspieszone OB, leukocytozę, podwyższone CRP. Oprócz zapalenia płuc, ostre zapalenie oskrzeli należy różnicować z zapaleniem oskrzelików, tchawicy i astmą oskrzelową. Najczęściej rokowanie jest dobre, przebieg łagodny i samoograniczający. Leczenie 90% infekcji wywołują wirusy. Podawanie antybiotyków jest zbędne – podstawa terapii to zwalczanie kaszlu, gorączki i innych objawów przeziębienia. W grypie pomocne są preparaty przeciwgrypowe, w suchym kaszlu leki przeciwkaszlowe, w produktywnym – rozrzedzające wydzielinę oskrzelową, a gdy zapalenie przebiega z dużym spazmem oskrzelo- Fot. East News
wym, również β2-mimetyki wziewne i hormony kory nadnerczy. PRZEWLEKŁE ZAPALENIE OSKRZELI Jeśli nieżyt objawiający się kaszlem i odkrztuszaniem plwociny utrzymuje się przez co najmniej 3 miesiące w roku, jest to zapalenie przewlekłe. Czynniki ryzyka Najczęstszą przyczyną (90% chorych) jest dym tytoniowy, dotyczy to również palaczy biernych. W innych przypadkach przewlekłe zapalenie jest wywołane długotrwałym drażnieniem błony śluzowej oskrzeli przez pyły, opary i zanieczyszczenia atmosferyczne. Jego rozwojowi sprzyja narażenie na kontakt z tymi substancjami (np. w pracy), nawracające infekcje dróg oddechowych w dzieciństwie, chłodny i wilgotny klimat oraz czynniki genetyczne, np. niedobór α1- -antytrypsyny. Patomechanizm W miarę postępu choroby dochodzi do destrukcji ścian oskrzeli, ich włóknienia i utraty sprężystości. Uniemożliwia to wymianę gazową, prowadzi do niszczenia pęcherzyków płucnych i rozedmy, przeciążenia prawej komory serca, rozwoju serca płucnego i niewydolności krążeniowo-oddechowej. Przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedma składają się na tzw. przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP). Ma ona charakter postępujący i cechuje się niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Szczególną formą przewlekłego zapalenia oskrzeli jest astma oskrzelowa. Należy je także różnicować z zapaleniem płuc, ropniem płuc, krtani i tchawicy, rozstrzeniami oskrzeli, gruźlicą, nowotworami, niewydolnością krążenia. Objawy Podstawowym objawem przewlekłego zapalenia oskrzeli jest utrzymujący się przez kilka miesięcy kaszel z odkrztuszaniem plwociny, zwłaszcza rano. Występuje okresowo lub codziennie, przez cały dzień i w nocy, często na wiele lat wyprzedza upośledzenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Wraz z postępem choroby, a także w okresach, kiedy następuje jej zaostrzenie dołącza się duszność wysiłkowa, następnie spoczynkowa. W badaniu fizykalnym, w zależności od przewagi zapalenia czy rozedmy, stwierdza się: wdechowe ustawienie klatki piersiowej (beczkowatą klatkę piersiową), bębenkowy wypuk, zmiany osłuchowe – ściszony szmer pęcherzykowy, wydłużony wydech gdy dominuje rozedma; furczenia i świsty gdy przeważa zapalenie. W ciężkim stadium choroby pojawia się oddech przez „zasznurowane usta”, sinica oraz objawy niewydolności serca. Diagnostyka Podstawą rozpoznania i określenia stopnia zaawansowania POChP jest spirometria, polegająca na pomiarze przepływu powietrza przez drogi oddechowe w czasie wentylacji. Z badań dodatkowych wymienia się: • badania obrazowe: rtg. klatki piersiowej – służące do oceny serca i dużych naczyń, zaawansowania rozedmy i wykluczenia innych przyczyn kaszlu; • badania laboratoryjne: morfologię, OB, CRP, gazometrię krwi tętniczej; • posiew plwociny z antybiogramem MEDYCYNA pulmonologia przy zaostrzeniu choroby i zmianie charakteru wydzieliny na ropny; • osób niepalących, z rozedmą, powyżej 45 r.ż. – badania w kierunku niedoboru α1-antytrypsyny; • zaawansowanych postaciach: badanie zdolności dyfuzji gazów w płucach, EKG, echo serca, pulsoksymetrię, rzadko bronchoskopię. Leczenie Podstawą terapii jest usunięcie przyczyny zapalenia – palenia tytoniu, zmiana pracy narażonych zawodowo. Leczenie farmakologiczne zależy od stopnia za- Pod wspólną nazwą zapalenia oskrzeli kryją się dwie odrębne jednostki chorobowe. Mają one inne przyczyny i w inny sposób się je leczy. 90% zapadalności na ostre zapalenie oskrzeli to wynik zarażenia wirusem, natomiast 90% przypadków zapalenia przewlekłego spowodowane jest narażeniem błony śluzowej na długotrwałe drażnienie. Zalecenia w terapii Ważnym elementem terapii przy przewlekłym zapaleniu oskrzeli jest rehabilitacja obejmująca gimnastykę oddechową, ćwiczenia ogólnousprawniające, regularne oczyszczanie drzewa oskrzelowego. Bardzo istotna jest również edukacja pacjenta i jego rodziny, w tym szczególnie nauka właściwej techniki inhalacji leków wziewnych. Chorym na POChP zaleca się także coroczne szczepienie przeciwko grypie oraz pneumokokom. awansowania choroby, ma na celu łagodzenie objawów i poprawę wydolności fizycznej. Stosuje się: • leki rozszerzające oskrzela: przeciwcholinergiczne oraz β2-mimetyki krótko i długo działające wziewnie lub w nebulizacji; • pochodne metyloksantyn; • glikokortykosteroidy – wziewnie, doustnie lub dożylnie, podawane raczej w okresach zaostrzeń ze znaczną obturacją i nadwrażliwością oskrzeli; • przy zmianie charakteru lub ilości odkrztuszanej plwociny i podejrzeniu nadkażenia bakteryjnego również antybiotyki: amoksycylinę, amoksycylinę z kwasem klawulanowym, ampicylinę, cefalosporyny II lub III generacji, makrolidy, fluorochinolony; • u pacjentów z niewydolnością oddechową – tlen; w niewydolności krążenia – leki nasercowe, moczopędne; w poliglobulii – krwioupusty; • przy gęstej wydzielinie okresowo mukolityki, inhalacje z 0,9%NaCl oraz nawadnianie chorego. Przeciwwskazane są leki przeciwkaszlowe, nasenne i uspokajające. Leczenie można prowadzić ambulatoryjnie lub w szpitalu. lek. med. Anna Kamińska Listopad 2007 Farmacja i ja 25
Page 5 and 6: Fot. P. Kucia, East News; zdjęcie
Page 7 and 8: Fot. Forum Kampania „Zdrowe Zatok
Page 9 and 10: Fot. BE&W AKTUALNOŚCI Suplementy d
Page 12 and 13: MENEDŻER APTEKI marketing Asortyme
Page 14 and 15: MENEDŻER APTEKI finanse w praktyce
Page 16 and 17: MENEDŻER APTEKI marketing Usługi
Page 18 and 19: MENEDŻER APTEKI apteki świata CHI
Page 20 and 21: MENEDŻER APTEKI apteki świata - G
Page 22 and 23: MENEDŻER APTEKI akademia farmaceut
Page 24: MEDYCYNA w trosce o bezpieczeństwo
Page 30 and 31: MEDYCYNA alergia pokarmowa Nadwraż
Page 32 and 33: MEDYCYNA odkrycia dr n. farm. Katar
Page 34 and 35: MEDYCYNA zaburzenia odżywiania Cho
Page 36: MEDYCYNA znane rośliny, nieznane m
Page 39 and 40: iść w parze ze zrozumieniem ludzk
Page 41 and 42: i egzekwowano wyniki jak od dorosł
Page 43 and 44: miażdżycy: podnoszą poziom tzw.
Page 45 and 46: Chroń oczy za okularami przeciwsł
Page 48 and 49: LIFESTYLE fitness Ćwiczenia dla ko
Page 50 and 51: LIFESTYLE fitness Wzmocnienie mię
Page 52: PO GODZINACH co czytają farmaceuci
Page 55 and 56: Po trzeciej ekshumacji ciało św.
Page 57 and 58: wezwie policję. Dopiero po kilku w
Page 59 and 60: Wyrażam zgodę na przetwarzanie mo

Listopad 2007 - Farmacja i Ja

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?