Listopad 2007 - Farmacja i Ja

miażdżycy: podnoszą poziom tzw. dobrego
cholesterolu i eliminują zły. Obniżają
też stężenie trójglicerydów oraz
zmniejszają krzepliwość krwi. Efektem
jedzenia ryb jest lepsze ukrwienie mózgu
i sprawniejszy przepływ bodźców nerwowych.
Uważa się, że rybi tłuszcz zwiększa
uwalnianie serotoniny, która przeciwdziała
depresji i zmniejsza występowanie choroby
Alzheimera.
Wapń i fosfor zawarty w rybach wpływa
na mineralizację kośćca. Wapń uczestniczy
w procesie krzepnięcia oraz usprawnia
pracę mięśni i układu nerwowego, a fosfor
bierze udział w magazynowaniu i przenoszeniu
energii. Owoce morza zawierają
ponadto jod i cynk. Jod jest niezbędny
do prawidłowej czynności tarczycy. Cynk
należy do przeciwutleniaczy, chroni więc
organizm przed wolnymi rodnikami.
W rybach znajdują się też witaminy: A,
D oraz B 1 , B 2 , B 3 (PP), B 6 i B 12 .
TŁUSZCZE ROŚLINNE
Źródłem tłuszczu w kuchni japońskiej
były – poza rybami – oleje roślinne.
W profilaktyce miażdżycy istotne znaczenie
przypisuje się właśnie ograniczeniu
spożycia tłuszczów nasyconych na
rzecz tłuszczów nienasyconych, obecnych
w rybach, olejach roślinnych oraz produktach
sojowych.
SOJA
Stanowiła jeden z filarów kuchni japońskiej.
Dziś także spożywa się ją pod postacią
sosu sojowego, miso (słonej pasty ze sfermentowanej
soi), tofu (białego sera sojowego)
czy makaronu. Ziarna soi są źródłem
pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego
białka, a ponadto dostarczają witamin
(A, B 1 , B 2 , B 6 , B 12 , C, D, E) i pierwiastków
(potas, wapń, fosfor, żelazo, magnez, cynk,
jod). Poza tym można w niej znaleźć izoflawony
oraz koenzym Q.
Badania nad soją trwają. Na razie otwarte
pozostaje pytanie, czy wszystkie te substancje
wpływają na obniżenie stężenia
cholesterolu, a zwłaszcza frakcji LDL.
i poprawę wzajemnego stosunku stężeń
frakcji LDL i HDL.
Soja zawiera także fitoestrogeny, które mogą
rekompensować brak estrogenów, dlatego
łagodzi objawy klimakterium Japonek
i opóźnia ich menopauzę.
Mieszkając w Polsce nie przeceniajmy
jednak roli soi. Starsze Japonki jedzą ją
w różnych postaciach przez co najmniej
kilkadziesiąt lat, a nie dopiero tuż przed
menopauzą, tak jak my. Poza tym na
proces starzenia się organizmu mają
wpływ różne czynniki, nie tylko
dieta, ale i czystość środowiska, styl
życia i dopiero wzajemne ich oddziaływanie
może się okazać korzystne
dla zdrowia.
RYŻ
Najzdrowszy jest ten brązowy, czyli
nieprzetworzony. Nieco mniej walorów
zdrowotnych ma żółtawy parboiled.
Jest on wprawdzie szlifowany, wcześniej
jednak poddaje się go działaniu pary
pod ciśnieniem, co powoduje przenikanie
witamin oraz minerałów do wnętrza
ziarna. Otrzymywanie ryżu białego
wiąże się z usunięciem jego wierzchnich
warstw i tym samym eliminacją wielu
cennych dla organizmu substancji.
Ziarna ryżu obfitują w błonnik i skrobię,
będące źródłem energii. Pokarmy zawierające
błonnik wymagają starannego rozgryzienia,
któremu towarzyszy zwiększone
wydzielanie śliny. Ta zaś wypłukuje
resztki pokarmowe i rozcieńcza cukry, co
zmniejsza ryzyko próchnicy. Błonnik nie
wchłania się i nie dostarcza kalorii, a wypełniając
przewód pokarmowy, daje uczucie
sytości. Zmniejsza przyswajanie węglowodanów
i tłuszczów, odgrywa więc
rolę w profilaktyce otyłości. Poprzez wpływ
Najpopularniejsze rodzaje sushi
Chirashi (porozsypywane) – miseczka
z ryżem i ułożonymi na nim kawałkami
surowej ryby. Często pokrywane jest
warstwą pokrojonych w paseczki warzyw,
tofu i grzybów.
Inami – ryż (często z dodatkami) umieszczony
w torebce ze smażonego serka
tofu o lekko słodkawym posmaku.
Maki (rolowane, zawijane) – mogą być
zawinięte w nori (wodorosty), naleśnik
lub rybę. Maki dzielimy na hoso-maki,
czyli cienko rolowane, oraz futo-maki – grubo
rolowane.
Temaki – rodzaj maki, ale zwijane inną
metodą (temaki sushi wyglądają jak rożki).
Temaki jest tworzone przez wszystkich
biesiadników. Na stół podawana jest taca
LIFESTYLE
dieta
na gospodarkę kwasów żółciowych reguluje
poziom cholesterolu i przyczynia się
do zapobiegania miażdżycy. Udrażnia
jelita, przynosi ulgę w zaparciach. Poprawia
pamięć, usuwa zmęczenie i skłonność
do depresji.
MOŻEMY BYĆ ZDROWSI
Wiele elementów tradycyjnej kuchni
japońskiej można śmiało wprowadzić
do polskiego jadłospisu. Ryb w polskich
sklepach jest pod dostatkiem. Spróbujmy
jadać je przynajmniej dwa razy w tygodniu.
Wszędzie można również kupić
soję, brązowy ryż, zieloną herbatę. I jeszcze
jedno: gotujmy krótko, a jedzmy
powoli. Postarajmy się delektować pokarmami.
Grażyna Dziekan
z przygotowanymi składnikami, ryż i nori
i każdy sam komponuje swoje sushi.
Uramaki – rodzaj maki zrolowanego odwrotnie,
gdzie zewnętrzną warstwę stanowi
ryż, często oklejony innym produktem,
np. rybą, kawiorem.
Sashimi (surowy produkt) – sushi, w którym
pojawia się surowy owoc morza, np.
sushi sashimi Ebi (krewetka), czyli kulka
ryżowa z surową krewetką na wierzchu
lub różne rodzaje surowych ryb serwowane
bez ryżu, np. sashimi z polędwicy
(odmiana naszego tatara).
Nigiri (formowane w ręku) to podkategoria
shashimi – formowane w ręku
„paluszki” z ryżu, na które kładzie się
surową rybę lub inny owoc morza.
Listopad 2007 Farmacja i ja
REKLAMA
41