Pobierz plik - Grundtvig
Pobierz plik - Grundtvig
Pobierz plik - Grundtvig
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
wymienić wszystkie, albowiem wraz z rosnącym<br />
zapotrzebowaniem na edukację seniorów, rośnie<br />
liczba oferentów. Są wśród nich tzw. Kluby Seniorów,<br />
Domy Kultury, organizacje kobiece, ale także<br />
coraz częściej muzea, biblioteki, teatry i inne instytucje<br />
kulturalno-oświatowe, które odpowiadają<br />
na różnorodne potrzeby poznawcze, kulturalnooświatowe<br />
i społeczne pokolenia ludzi starszych.<br />
Zmiany w strukturze demograficznej na świecie,<br />
proces starzenia się społeczeństw sprowokował<br />
– obok rozwoju instytucji edukacyjnych lub<br />
oferujących innego rodzaju usługi na rzecz osób<br />
starszych – także rozkwit nowych dyscyplin naukowych<br />
oraz określone działania na płaszczyźnie<br />
politycznej.<br />
Coraz więcej badaczy podejmuje problematykę<br />
przygotowania osób dorosłych do emerytury<br />
i starości, kreatywności, twórczości w wieku<br />
podeszłym czy różnorodnych form zaspokajania<br />
ich potrzeb w sferze kultury, oświaty i komunikacji<br />
społecznej. Dyscypliną naukową zajmującą<br />
się badaniem wszelkich aspektów biologicznego,<br />
psychologicznego i społecznego starzenia się, jest<br />
gerontologia. Interesuje się ona także kulturowospołeczną,<br />
polityczną oraz ekonomiczną stroną<br />
starzenia się. Obszar badań gerontologicznych<br />
obejmuje w zasadzie całokształt zjawisk, uwarunkowań,<br />
czynników oraz aspektów życia ludzi<br />
starzejących się i starych, istotnych dla poznania<br />
procesu starzenia się. Starość jest procesem tak<br />
złożonym, że trudno go badać i poznać w obrębie<br />
jednej dyscypliny naukowej. Gerontologia współpracuje<br />
z wieloma dyscyplinami przyrodniczymi<br />
i społecznymi: biologią, medycyną, psychologią,<br />
socjologią, polityką społeczną, demografią, ekonomią<br />
i pedagogiką. Jej integralnymi częściami są:<br />
gerontologia społeczna oraz geragogika, gerontopedagogika.<br />
Gerontologia społeczna bada społeczne przyczyny<br />
i następstwa starzenia się społeczeństw,<br />
psychologiczne uwarunkowania starzenia się jednostek,<br />
postawy społeczne wobec ludzi starych,<br />
ich pozycję w społeczeństwie, style życia i charakter<br />
aktywności. Gerontolodzy społeczni podejmują<br />
problematykę profilaktyki chorób wieku podeszłego<br />
oraz opracowują programy opieki, pomocy<br />
i usług w ramach polityki społecznej. Geragogika<br />
bada procesy kształcenia i uczenia się ludzi starych.<br />
Obok pedagogiki i andragogiki, jest nauką<br />
badającą pewien cykl edukacji jednostki w układzie<br />
rozwojowym. Zarówno gerontologii społecznej,<br />
jak i geragogice przyświeca jeden cel: rewitalizacja<br />
i zwiększenie sił życiowych człowieka oraz maksymalizacja<br />
satysfakcji i radości w późnej fazie życia.<br />
Nauka wzbogaca wiedzę teoretyczną na temat<br />
starzenia się i starości, tworzy podwaliny polityki<br />
społecznej i programy kształcenia specjalistów<br />
rozmaitych dyscyplin, pracujących na rzecz osób<br />
starszych, geriatrów, gerontologów społecznych,<br />
gerontopsychologów, pielęgniarek geriatrycznych,<br />
pracowników socjalnych, opiekunów społecznych,<br />
pedagogów i wielu innych.<br />
Współcześnie polityka wobec ludzi starszych<br />
staje się coraz bardziej istotnym obszarem polityki<br />
społecznej Unii Europejskiej. Działania podejmowane<br />
w obrębie tej polityki mają na celu wszechstronną<br />
kompensację kurczących się w starszym<br />
wieku możliwości samodzielnego zaspokajania<br />
potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych.<br />
Szereg rekomendacji odnośnie pożądanego<br />
kierunku rozwoju polityki wobec osób starszych<br />
sformułowała ONZ. W 1990 roku ustanowiła dzień<br />
1 października Międzynarodowym Dniem Osób<br />
Starszych, zaś w 1993 roku Zgromadzenie Narodowe<br />
ONZ proklamowało obchody Międzynarodowego<br />
Roku Seniorów na rok 1999. Akcje zre-<br />
5