<strong>Marmara</strong> <strong>Medical</strong> <strong>Journal</strong> 2011; 24 (1):26-30 DOI: 10.5472/mmj.2010.01746.1Özgün Araştırma /Original ArticleGraves Hastalığı Tedavisinde Sabit 10 mCi ve 15 mCi İyot-131Dozlarının Karşılaştırılması: 11 Yıllık TecrübeComparison of Fixed 10 mCi and 15 mCi Iodine-131 Doses for the Treatment ofGraves’ Disease: 11 Year StudyFuat DEDE, Tunç ÖNEŞ, Sinem CANDEMİR, Fuad NOVRUZOV, Serkan GÜNGÖR,Mustafa ARAS, Salih ÖZGÜVEN, Sabahat İNANIR, Tanju Yusuf ERDİL,Halil Turgut TUROĞLU<strong>Marmara</strong> Universitesi, Tıp Fakültesi, Nüklear Tıp Anabilim Dalı, İstanbul, TürkiyeÖZETABSTRACTAmaç: Sabit doz Iyot-131 (RAI) tedavisi, karmaşıkhesaplamalara ihtiyaç duymayan basit ancak etkin birseçenektir. Bu çalışmada, Graves hastalığında sabit 10ve 15 mCi ile RAI tedavisi sonuçları karşılaştırıldı.Hastalar ve Yöntem: 1997-2008 tarihleri arasında sabit10 mCi (n:48) ve sabit 15 mCi (n:9) RAI tedavisi almış veen az 2 yıl takip edilmiş 55 hastanın takip dosyalarıincelenerek başarılı (ötiroidi, hipotiroidi) ve başarısız(persiste hipertiroidi) tedavi oranları ile sonuçlara etkiliolabilecek parametreler analiz edildi.Bulgular: 10 mCi alan grupta tedavi başarı oranı %87(ötiroidi %9.1, hipotiroidi %78.2) olarak bulunurken, 15mCi alan grupta bu değer %100 (hipotiroidi) olarakbulundu. Her iki grup arasında, kullanılan ortalamapropylthiouracil dozu dışında (10 mCi: 190 mg, 15 mCi:350 mg, p
F. DEDE ve arkGraves hastalığı ve sabit doz RAI tedavisiGİRİŞRadyoaktif I-131 (RAI), sahip olduğu yüksekenerjili beta (β-) partikülü ve organa özgü tutulumuile 1940’lı yıllardan bu yana benign (Graveshastalığı, toksik nodüller) ve malign tiroidhastalıklarının hedefe yönelik tedavisinde güvenlekullanılmaktadır. Çalışmanın yapıldığı Üniversitehastanesinde de, 1997 yılından beri hipertiroidihastalarında ayaktan RAI tedavisi başarıylayapılmaktadır.Bu retrospektif çalışmada, Graves hastalığıtanısı ile Nükleer Tıp Anabilim Dalımıza RAI tedavisialmak üzere gönderilen hastaların, departmanprotokolüne uygun olarak uygulanan sabit 10milicurie (mCi, (370 megabecquerel (MBq)) ve 15mCi (555 MBq) RAI doz sonuçları analiz edilerek,tedavi başarısını etkileyebilecek faktörler araştırıldı.HASTALAR VE YÖNTEM1997-2008 yılları arasında Nükleer Tıp AnabilimDalın’a başvurarak RAI tedavisi alan ve en az iki yıltakibi olan, toplam 660 hipertiroidi hastanın RAItakip dosyaları incelendi. Hastaların büyükçoğunluğunu (n:596) toksik soliter ya damultinodüler guatr olguları oluştururken, Graveshastalığı tanılı 64 hasta bulunmaktaydı.Graves tanısı; palpasyon, tiroid fonksiyontestleri (serum TSH, sT4 ve sT3), tiroidultrasonografisi ve Tc-99m Perteknetat tiroidsintigrafisi ile konulurken, eşlik eden hipoaktifnodüllerden RAI tedavisi öncesi iğne biyopsisi ilemalignite olasılığı dışlandı. Tüm hastalara, RAIKonseyi kararı ile gerekli hasta hazırlığı sonrası,sabit 10 ya da 15 mCi kapsül formunda RAI p.o.uygulandı. Tiroid fonksiyon testleri kullanılarakhastalık durumu takip edilerek, ilk kontrole 1,5 - 2 aysonra çağrılan hastalar daha sonra, hormon düzeyiötiroid düzeye getirilene kadar 2 - 3 ay ara ile,düzene girdikten sonra ise 4-6 ay ara takip edildi.RAI tedavisi sonrası 9-12 ay sonra hala antitiroidilaç (propilthyouracil (PTU)) kullanma ihtiyacı duyanhastalar, tedavi başarısız kabul edilerek, RAItedavisinin tekrarı amacıyla konseye danışıldı.Çalışmada kullanılan tüm veriler RAI takipdosyalarından elde edilerek, hastaların demografikbilgileri, ilk tanı zamanı, RAI alımı esnasındakiantitiroid ilaç dozu, operasyon varlığı, sintigrafikpattern, tedavi sonrası PTU kesilme zamanı ilehormon replasmanı başlama zamanı ya da nükszamanları kaydedildi.İstatistiksel analiz için GraphPad InStat 3yazılımı kullanıldı. Karşılaştırılmalar; Unpaired Ttest, Mann-Whitney U test ve Fisher’s exact test ileyapıldı, p< 0.05 istatistiksel anlamlı olarakdeğerlendirildi.BULGULARGraves tanılı hastalar, hipertiroidi nedeniyle RAItedavisi alan hastaların %9,7’sini (64/660)oluşturmaktaydı. Bu hastaların 45’i (%70.3) kadın,19’u (%29,7) erkek olup, Graves hastaları içinkadın/erkek oranı 2,4/1 olarak bulundu. Graveshastalarında, uygulanan sabit RAI doz rejimi (10veya 15 mCi) ile %89.1 (57/64) oranında tedavibaşarısı sağlanırken, bu olgularda takipte ötiroidi vehormon replasmanı gerektiren kalıcı hipotiroidigelişme oranları sırası ile %7.8 (5/64) ve %81.2(52/64) olarak bulundu. Hormon replasman ihtiyacıRAI uygulamasını takiben ortalama 4.8±4.9 aysonra ortaya çıktı. Tüm Graves hastalarına aitbulgular Tablo I.’de sunulmuştur.Hastaların %12.5’inde (8/64) RAI doz kararıalınması aşamasında Graves oftalmopati tanısımevcuttu. Bu hastaların tümünde üniversitehastanemiz ya da takip edildiği dış merkezdekiklinisyenler tarafından profilaktik amaçlı oral steroidtedavisi uygulandı. Takipler boyunca bu hastalarıngöz bulgularında progresyon izlenmezken, RAIsonrası ortaya çıkan yeni oftalmopati olgusu dasaptanmadı.Sonuçları, sabit 10 ve 15 mCi dozlarına göreanaliz ettiğimizde; hastaların % 85.9’unda (55/64)sabit 10 mCi, geri kalan %14.1’inde (9/64) ise sabit15 mCi uygulandığı görüldü. 15 mCi RAI verilenolguların %100’ünde kür sağlanırken, bu hastalarıntümünde hormon replasmanı gerektiren kalıcıhipotiroidi gelişti. Sayıca dominant grubu oluşturansabit 10 mCi ile tedavi edilen hastalarda ise başarılıtedavi oranı %87.3 (48/55) düzeyinde bulundu. Kürsağlanan olguların %9.1’i (5/55) ötiroidi, %78.2’si(43/55) ise hipotiroidi durumunda seyrederken,%12.7 (7/55) olguda persistan hipertiroidi nedeniyletekrar radyoaktif iyot verilmesi gerekti. Nüks sonrası%50 doz arttırımı ile uygulanan 15 mCi RAI ilehastaların 5’inde kür sağlanabilirken, dirençli 2olguda başarılı tedavi ancak üçüncü doz (20 ve 25mCi) RAI uygulaması ile sağlanabildi. RAI’ye dirençlibu 7 hasta ile başarılı yanıtın izlendiği 55 hastakarşılaştırıldığında; cinsiyet, yaş, Graves tanısı ileRAI uygulaması arasında geçen süre, RAIuygulaması sırasında kullanılan PTU dozları vesintigrafik patternleri arasında istatistiksel olarakanlamlı bir fark saptanamadı (p>0.05). 10 ve 15 mCidoz alan gruplara ait toplu sonuçlar vekarşılaştırmaları Tablo II.’de özetlenmiştir.27<strong>Marmara</strong> <strong>Medical</strong> <strong>Journal</strong> 2011; 24 (1):26-30
Change language