<strong>Marmara</strong> <strong>Medical</strong> <strong>Journal</strong> 2011; 24 (1):78-80 DOI: 10.5472/MMJ.2010.01621.2Olgu Sunumu / Case Reportİnsizyonel Endometriozis; Nadir Bir Cerrahi KomplikasyonIncisional Endometriosis; A Rare Surgical ComplicationPınar YAZICI 1 , Pembe OLTULU 21Kahramanmaraş Devlet Hastanesi, Genel Cerrahi, Kahramanmaraş, Türkiye 2 Kahramanmaraş Devlet Hastanesi, Patoloji,Kahramanmaraş, TürkiyeÖZETEndometrial dokunun uterin kavitenin dışında bulunmasıdurumu olarak tanımlanan endometriozis sezaryen,histerektomi, apendektomi, amniyosentez gibi uterin bölgeyeyakın girişimler sonrasında skar dokusundagelişebilmektedir. Sezaryen sonrasında insizyonelendometriozis görülme sıklığı %0,03-%0,4 olarak raporedilmektedir. Bu çalışmada biz kliniğimize pelvik bölgedekronik ağrı ile başvuran ve anamnezinde sezeryan öyküsübulunan iki hastayı inceledik. Her iki hastada da muayenedeinsizyon komşuluğunda palpabl nodül saptandı. Kitleningeniş lokal eksizyonla çıkarılması sonrası yapılan patolojikincelemede endometriozis rapor edildi. Sonuç olarak;sezaryen skarı ile ilişkili bir kitlede mevcut ağrılarınperiyodikliği sorgulanarak insizyonel endometriozis ayırıcıtanılar arasında düşünülmelidir.Anahtar Kelimeler: Sezeryan, Siklik ağrı, InsizyonelendometriozisABSTRACTEndometriosis which is defined as the presence ofendometrial tissue out side of the uterine cavity may bediagnosed in the incision line following caesarean section,hysterectomy, appendectomy, and amniocentesis. The rateof endometriosis after caesarean section is 0,03-0,4% . Inthis report, we presented two patients admitted to our clinicwith chronic pain in the pelvic region. Both had a caesareansection history and palpable nodule near the Pfannenstiel’sincision. After wide total excision of the masses,pathological examination confirmed the diagnosis ofendometriosis. In conclusion, incisional endometriosisshould be kept in mind in the patients with chronic pain andpalpable mass in the cesarean incision scar.Keywords: Cesarean section, Periodic pain, IncisionalendometriosisGİRİŞEndometriozis, endometrial dokunun uterinkavite dışında bulunmasıdır. Ektopik yerleşimli olanbu dokular da hormonal stimulasyona yanıt verir.Sıklıkla pelvik yerleşimli olup periuterin dokulardabulunmakla birlikte, ekstrapelvik olarak akciğerler,apendiks, umbilikus ve peritoneal yerleşimli olabilir 1 .En sık saptanan ekstrapelvik yerleşim ise %0,03-0,4sıklıkla gözlenen kütanöz endometriozisdir 2-4 .İnsizyonel endometriozis genel cerrahlar arasındapek de sık rastlanmayan fakat jinekologlartarafından iyi bilinen bir klinik tanıdır. Bu nedenle degenellikle yabancı cisim reaksiyonu (sütürgranülomu), lipom, abse olarak hatta bazen insizyonhattında yerleştiği için insizyonel fıtık olarakdeğerlendirilebilir. Biz bu çalışmada kliniğimizdesezeryan sonrası gelişen kronik ağrı şikayeti olan ikihastayı tartışarak bu hasta grubunda ayırıcı tanıyaulaşma sürecine katkıda bulunmayı ve cerrahigirişim uygulama öncesinde diğer olasılıkları ekarteetmenin önemini vurgulamayı amaçladık.OLGU SUNUMUOlgu 1Otuzaltı yaşında kadın hasta tarafımızapelvik bölgede tariflediği ve yaklaşık bir yıldır devameden ağrı ile başvurdu. Yapılan fizik muayenedeeski sezeryan operasyonuna bağlı Pfannenstielinsizyon skarı izlendi. Tüm kadranlarda batınmuayenesi olağan olmakla birlikte insizyonbölgesinde özellikle derin palpasyonla hassasiyet vedefans saptandı. Hastanın öyküsü ayrıntılısorgulandığında ağrısının periyodik olduğunu tamtariflemese de bölgedeki şişliğin bazen büyüdüğü veson (ikinci) sezeryanından sonra geliştiği öğrenildi.Bu bölgede insizyon sağ lateralinde ele gelenpalpabl yaklaşık 1,5 cm lik yüzeyel nodül izlendi.Yapılan yüzeyel doku ultrasonografisinde (US)palpabl oluşum hissedilen bölgede yaklaşık 14x10mm boyutlarında düzenli sınırları olan semi-solidkarakterde mikst ekojenitede nodüler oluşum raporedildi. İlk planda sütür reaksiyonu düşünülen hastalokal anestezi altında opere edilerek kitle total olarakBaşvuru tarihi / Submitted: 11.06.2010 Kabul tarihi / Accepted: 06.09.2010İletişim Bilgileri: Dr. Pınar Yazıcı, Kahramanmaraş Devlet Hastanesi, Genel Cerrahi, Kahramanmaraş, Türkiye e-mail: drpinaryazici@gmail.com78<strong>Marmara</strong> <strong>Medical</strong> <strong>Journal</strong> 2011; 24 (1):78-80
P. YAZICI ve arkİnsizyonal endometrioziseksize edildi. Makroskopik görüntüde yer yerkanama odakları da izlenen kitlenin patolojisiendometriozis olarak rapor edildi (Şekil 1a-b).Olgu 2Otuzüç yaşında kadın hasta yaklaşık üçyıldır tariflediği lokalize ağrılar nedeniyle tarafımızabaşvurdu. Hastanın yapılan batın muayenesindeeski operasyon skarı (pfannenstiel kesi) ve özelliklebu insizyonun sol komşuluğunda hassasiyetmevcuttu. Derin palpasyonla hassasiyetle uyumlubölgede yaklaşık 3-4 cm lik sert oluşum palpe edildi.Hastanın ayrıntılı anamnezinde yaklaşık 4 yıl öncesezeryan operasyonu geçirdiği, ağrılarının periyodikolduğu ve özellikle ağrı süreçlerinde bu bölgededolgunluk artışı olduğu öğrenildi. Bu bölgeye yönelikyapılan yumuşak doku US'de Pfannenstiel insizyonskarının sol lateral superior komşuluğunda 35x45mm’lik lobüle konturlu büyük kısmı hipoekoikolmakla birlikte yer yer hiperekojen alanlar içerendüzgün sınırlı lezyon rapor edildi. Endometriozis öntanısı düşünülen hastaya lokal anestezi eşliğindeçevre yumuşak dokuyu da içerecek şekildeeksizyonel biyopsi uygulandı. Kitlenin patolojikincelemesinde makroskopik olarak 35x35x20 mm’likkitle tespit edilen vakada mikroskopik bakıda yağdoku içinde geniş bağ dokusu artışı ve bu dokuiçinde endometrial stroma ile bazıları kistik hal almışkanama alanları içeren endometrial gland yapılarıtespit edildi. Endometriozis ile uyumlu bulgulardoğrulandı. (Şekil 2a-b).Hastaların izlemde ağrılarının gerilediği vekaybolduğu tespit edildi.Şekil 1a-b: a- x10; H&E, Endometrial gland yapıları, endometrial stroma ve kanama alanları, b- x4; H&E, yağdoku ve fibröz doku içerisinde endometrial glandlarŞekil 2a-b : a- x4; H&E, yağ doku (siyah ok) ve geniş fibröz doku içinde endometrial stroma ve bez yapıları, b-x20;H&E, fibröz doku içinde endometrial stroma ve gland yapısı79<strong>Marmara</strong> <strong>Medical</strong> <strong>Journal</strong> 2011; 24 (1):78-80