HAZAR WORLD - SAYI: 34 - EYLÜL 2015

PETROL FİYATLARI / OIL PRICES
İRAN’IN POTANSIYELI İÇIN 2018’I BEKLEMEK
GEREKIYOR
İran’ın bu potansiyelini hayata geçirmesi için
biraz zamana ihtiyaç var. Zira nükleer anlaşması
hala imzalanmış değil. Anlaşmanın
hayata geçmesi ve Batı’nın İran’a güven
duyması belli bir zaman alacak gibi duruyor.
İran’ın oyuna girmesi mevcut fiyatları çok
daha negatif yönde baskılayacak iken bu fiyat
seviyesi birçok petrol yatırımcısını İran’da
petrol yatırımı yapmaya ne kadar teşvik edebilir?
Bu açıdan bakıldığında İran’ın oyuna
ciddi şekilde girmesi 2018 yılını bulabilir.
Hal böyle olunca petrol fiyatlarının uzun
bir süre ciddi yükseliş göstermesi pek olası
gözükmüyor. Wall Street Journal’ın Ağustos
ayında, içlerinde J.P. Morgan’dan Morgan
Stanley’e, ING Bank’tan Commerzbank’a 10
yatırım bankası ile yaptığı anket çalışması
petrol fiyatları konusunda artan pesimizmi
gözler önüne seriyor. Haberde Carmignac
Emtiya Portföy Fonu Yöneticisi Michael
Hulme, “Zayıf oyuncuların sistemin dışına
atılıp, dengenin yeniden sağlanması için petrol
fiyatlarının düşük seviyelerde seyretmesi
gerekiyor” diyor.
Fiyatların bu seviyede olması konusunda
bazı komplo teorileri de yok değil. Suudi
Arabistan’ın arzı arttırıp fiyatları aşağı çekerek
Amerika’daki kaya petrolü üreticilerini
oyun dışına atma çabasına, Amerika’nın da
Rusya’yı dize getirmek için ses çıkarmadığı
sıkça dile getirilen bir teori. Ancak Financial
Times’da sene başında yayınlanan bir makale
bu fiyatların Wall Street’teki Amerikan
şirketlerine maliyetini gözler önüne serdi.
Amerika’nın buna rağmen Rusya’yı dize getirme
adına ses çıkarmaması ne kadar olası?
Petkim analist toplantısında konuşan Petkim
CEO Danışmanı Hayati Öztürk, “Petrol fiyatlarını
siyasi faktörlerin değil, arz ve talebin domine
ettiği yeni bir döneme giriyoruz” diyor.
ÜÇ HANELI PETROL FIYATLARINA ULAŞMAK
8-10 SENEYI BULUR
Geçmişte petrol fiyatlarında yaşanan benzer
düşüşlere bakıldığında 5 örnek dikkat
çekiyor. Bunlardan 4’ünde düşüşün sebebi
dünyadaki büyük ekonomilerden birinde
yaşanan resesyon. Bu örneklerde petrol
fiyatlarının eski seviyelerine ulaşması 1-2
yılı alıyor. Fatih Macit, “Sadece bir istisna
global bir resesyon yokken yaşanmış. 85-86
yıllarında yaşanan fiyat düşüşünün sebebi
petrol arzındaki inanılmaz artış. Bu açıdan
şu an yaşanan duruma çok benziyor. 85-86
yıllarında düşen petrol fiyatlarının eski
“ZAYIF
OYUNCULARIN
SISTEMIN DIŞINA
ATILIP, DENGENIN
YENIDEN
SAĞLANMASI IÇIN
PETROL
FIYATLARININ DÜŞÜK
SEVIYELERDE
SEYRETMESI
GEREKIYOR.”
“OIL PRICES
NEED TO STAY
CHEAP FOR
LONGER FOR THE
SYSTEM TO FLUSH
OUT THE WEAK
PLAYERS AND TO
COME BACK INTO
BALANCE.”
seem likely to rise to a great extent in a
long period of time. Wall Street Journal’s
questionnaire, which was conducted in
August with 10 investment banks including
J.P. Morgan, Morgan Stanley, ING Bank,
Commerzbank and many others, reveals the
increasing pessimism about oil prices. In the
newspaper, Carmignac Commodity Equities
Fund Manager Michael Hulme says, “Oil
prices need to stay cheap for longer for the
system to flush out the weak players and to
come back into balance.”
There are also some conspiracy theories
about these prices. As one of those theories,
it is frequently claimed that Saudi Arabia is
trying to eliminate the shale oil producers in
the USA by increasing supply and lowering
prices, and the USA shuts its eyes in order
to bring Russia to heel. But an article which
was published in Financial Times early this
year revealed the cost of these prices for
American companies in Wall Street. How
possible it is for the USA to keep silent under
these conditions just to bring down Russia?
Addressing a speech at the Petkim analyst
meeting, Petkim CEO Consultant Hayati
Öztürk said, “We are entering a period
where oil prices are determined by supply
and demand rather than political factors.”
IT WILL TAKE 8 TO 10 YEARS FOR THE
RETURN OF THREE-DIGIT PRICES
5 examples are prominent among similar
declines in oil prices in the past. In 4 of
them, main reason of the decline is recession
in major economies of the world. It
took 1 to 2 years for oil prices to recover in
these examples. Fatih Macit says, “Only
10 EYLÜL 2015 SAYI 34 - SEPTEMBER 2015 ISSUE 34