HAZAR WORLD - SAYI: 34 - EYLÜL 2015
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
www.hazarworld.com<br />
itibaren uluslararası yaptırımlara maruz<br />
bırakılması İran enerji kaynaklarının yeterli<br />
ölçüde geliştirilememesine neden oldu. Bu<br />
bağlamda, İran sahip olduğu enerji kaynaklarını<br />
kendisi geliştirmek durumunda<br />
kaldı. Fakat ülke bu süreçte hem ekonomik<br />
sıkıntı yaşaması hem de petrol ve doğal gaz<br />
sahalarının geliştirilmesinde kullanılan<br />
teknolojiden yoksun bırakılması sebebiyle<br />
kendi enerji yataklarını yeterli ölçüde geliştiremedi.<br />
Ayrıca, İran yaptırımlardan dolayı<br />
doğal gazını satacak pazar bulmakta da<br />
zorluk çekti. Bu nedenle ülkede birçok doğal<br />
gaz sahası gelişim gösteremedi.<br />
Ülkedeki doğal gaz sahalarının yeterli ölçüde<br />
geliştirilememesinin önündeki en büyük<br />
engellerden biri de İran’ın mevcut enerji<br />
yasası. İran Anayasası’nda İran’ın doğal<br />
kaynaklarının yabancıların mülkiyetine<br />
devredilmesi engeli bulunuyor. Ülkede faaliyet<br />
gösteren uluslararası petrol firmaları<br />
herhangi bir enerji sahasını geliştirdikten<br />
sonra sahayı üretim aşamasında İran<br />
Ulusal Petrol Şirketi’ne devretmek zorunda.<br />
Dolayısıyla İran yürürlükteki enerji yasası<br />
sebebiyle uluslararası petrol firmaları nezdinde<br />
cazibesini kaybetmiş durumda. Fakat<br />
İran hükümeti mevcut yasada düzenleme<br />
yaparak ülkedeki doğal kaynakların yabancılara<br />
devredilmesinin yolunu açan çerçeve<br />
anlaşması hazırlıyor. Önceki yasadan farklı<br />
olarak, yeni yasada üretim sahalarının işletim<br />
süresinin 5 yıldan 25 yıla çıkarılması<br />
öngörülüyor. Yeni yasanın hükümet tarafından<br />
Aralık <strong>2015</strong>’te yürürlüğe konmasıyla<br />
İran’daki doğal gaz sahalarının geliştirilmesine<br />
önemli katkı sağlanması bekleniyor.<br />
Ayrıca, İran P5+1 devletleri ile yürüttüğü<br />
nükleer müzakerelerde anlaşma sağladığı<br />
için ülkeye uygulanan yaptırımların anlaşmanın<br />
yürürlüğe girdiği gün kalkması<br />
öngörülüyor. Böylelikle kısa ve orta vadede<br />
İran doğal gaz üretiminin ciddi oranda artacağı<br />
düşünülüyor. Peki, bu durum İran’ı<br />
Avrupa piyasasında önemli bir oyuncuya<br />
çevirebilecek mi?<br />
ÖNEMLİ BİR OYUNCU OLMADAN ÖNCE<br />
İYİ BİR HAZIRLIK GEREKİR<br />
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var ki,<br />
ülkede şu anda ciddi altyapı yetersizliği bulunuyor<br />
ve yaptırımların bu sene kalkması<br />
durumunda İran’ın doğal gaz sahalarını<br />
geliştirip piyasaya sunması için yaklaşık<br />
6-7 senelik bir zaman dilimine ihtiyaç duyuluyor.<br />
Diğer taraftan İran’ın doğal gaz<br />
sahalarının büyük kısmı ülkenin güneyinde<br />
bulunuyor. Dolayısıyla İran ürettiği gazı<br />
02<br />
02-03<br />
Körfez’de İran’ın Güney<br />
Pars gaz platformu<br />
(SPQ1).<br />
Iranian South Pars<br />
(SPQ1) gas platform in<br />
the Gulf.<br />
to an agreement with P5+1 states during<br />
nuclear talks, sanctions on Iran are expected<br />
to be lifted on the day the agreement<br />
enters into force. In this case, natural<br />
gas production in Iran is anticipated<br />
to increase to a significant extent in the<br />
short and medium term. Will these developments<br />
make Iran a key actor for the<br />
European market?<br />
THERE ARE NECESSARY STEPS TO BE<br />
TAKEN TO BECOME AN IMPORTANT<br />
ACTOR<br />
First of all, it must be underlined that<br />
the country lacks the necessary infrastructure<br />
at present, and it needs at least<br />
6-7 years to be able to develop its natural<br />
gas fields and offer the resources to the<br />
<strong>HAZAR</strong> <strong>WORLD</strong><br />
37
Change language