Download - Centro Documentazione Luserna
Download - Centro Documentazione Luserna
Download - Centro Documentazione Luserna
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
24<br />
’Z<br />
Dar Foldjo<br />
Eppaz gimacht zo gidenkha ünsarne laüt,<br />
vorgezzt vo alln vor kartza vil zait<br />
Novant’anni dopo la Guerra un’anagrafe dei caduti trentini<br />
Neunzig Jahre nach Ende des Ersten Weltkrieges ein Namensverzeichnis<br />
der trentiner Gefallenen<br />
(DSVL 2.10.2009)<br />
soinz noüntzekh djar bo da iz girift daz earst bèltkriage un in dise tang dar Museo von kriage vo Rovrait<br />
un di Provintz vo Tria håm gilekk in internet di nem von ulftausankhviarhundartunviar soldan<br />
bo da soin gistånt gitöatet in kriage. Vo dise ulfatusankhzboahundartunsintzekh håm ågihatt da taütsch<br />
rüst un hundartundraiunviarzekh da belese. Laise laise heftma å zo gidenka di taütschan soldan bo da fin<br />
vor biane zait di istituziongen hån gihatt vorgezzt. ’Z iz gest a långa un sbera arbat obrom lai alle di trianar<br />
håm gikriaget pin Österreich un, habante vorlort ’z kriage un soinante gånt untar ’z Beleslånt, alle di<br />
nem, fin vor biane djar, soin nèt gest dèstar zo venna. Bar soin gånt z’sega bia ma tüat zo venna di nem vo<br />
dise soldan; ma mocht gian in sito www.trentinocultura. net un sèm geatma in “Entra e cerca nella banca<br />
dati”. Bar håm gisüart untar in nåm Nicolussi un håmar givuntet draizane, vo dise drai soin gibortet<br />
atz Lusérn un vo zboa izta nèt gisribet vo bo sa khemmen; von drai vo Lusérn ummadar iz gistorbet vo<br />
tubercolosi a Kirsanov, in Russia, benn dar iz gest pridjoniaro, von åndarn zboa boastma nèt bo sa soin<br />
gistorbet, ummadar hatt gihatt noünza djar un dar åndar zbuanzekh. ’Z izta a Gasperi o vo Lusérn bo da<br />
iz gistorbet vo achtundraizekh djar, alle soin gistorbet di earstn zboa djar kriage. Bar håm giböllt seng z’sega<br />
bi da soin gest trianar o bo da soin gistorbet atz Lusérn un håmar givuntet zboa, ummadar vo dise<br />
iz khent bograbet in lånt.’Z iz nèt destar vennen trianar un no mindar laüt vo Lusérn bo da soin gistorbet<br />
at di ünsar perng obrom di månnen vo dar provintz soin khent gischikht in kriage bait in Galizia un Bucovina.<br />
’Z givallataz gloam ke dise soinz alle di lusérnar bo da håm vorlort ’z lem ma vo daz sèll bo bar<br />
bizzan velnda nem vo laüt da ünsar. (Valentina von Kastelé)<br />
È stata<br />
recentemente presentata un’anagrafe<br />
dei soldati trentini che hanno perso la vita<br />
durante il primo conflitto mondiale. La ricerca,<br />
che è stata messa a disposizione in internet, è<br />
stata realizzata dal Museo Storico Italiano della<br />
Guerra di Rovereto con un progetto sostenuto<br />
dal Servizio Attività Culturali della Provincia<br />
autonoma di Trento.<br />
In questa banca dati si trovano 11.404 nominativi<br />
di cui 11.270 sono di soldati che morirono.<br />
È indossando la divisa dell’esercito austro – ungarico,<br />
mentre 134 erano nelle file italiane; sono<br />
presenti in questo registro anche i nati all’estero,<br />
figli di trentini emigrati o comunque non<br />
residenti nei comuni trentini nel 1914 e i soldati<br />
deceduti negli anni immediatamente successivi<br />
per cause ufficialmente ricondotte alla<br />
guerra, compresi infermiere e lavoratori militarizzati.<br />
Si possono effettuare ricerche a partire dal nome<br />
o dal cognome, oppure anche da comune di<br />
nascita, di residenza, luogo di morte o di sepol-<br />
ALT’Z UNNAÜGEZ<br />
Kürzlich wurde ein Namensverzeichnis der im Ersten<br />
Weltkrieg gefallenen trentiner Soldaten präsentiert.<br />
Die Nachforschung, die auch in das Internet<br />
gestellt wurde, ist vom Museo Storico Italiano della<br />
Guerra (Italienisches Kriegsmuseum ) in Rovereto,<br />
unterstützt durch ein Projekt der Kulturabteilung der<br />
Provinz Trient durchgeführt worden. In dieser Datenbank<br />
scheinen 11.404 Namen auf, davon 11.270<br />
Gefallene, die die Uniform des Österreich- ungarischen<br />
Heeres trugen und 134 Gefallene aus den italienischen<br />
Reihen; in diesem Register sind auch die<br />
Namen der im Ausland geborenen Söhne trentiner<br />
Auswanderer und jener die im Jahr 1914 nicht in<br />
den Trentiner Gemeinden ansässig waren; weiters<br />
Namen von Soldaten, die aufgrund von Kriegsverletzungen<br />
in den unmittelbaren Folgejahren verstorbenen<br />
waren. Aufgezeichnet sind auch die Namen von<br />
Krankenpflegern und Arbeitsmilitärverpflichteten.<br />
Nachforschungen können unter Eingabe des Voroder<br />
Nachnamens des Gefallenen, oder der Geburtsgemeinde,<br />
des Wohnsitzes, des Todesortes oder des<br />
Ortes wo sich das Gefallenengrab befindet, durchge-