DE ANIMA - Telefonica.net

p. 128 / de 145
Respondetur argumentum procedere in opinione *
negantium species singularium, et ideo dixi supra quod in hoc est maius *
dubium in opinione D Thomae. In nostra enim antecedens est falsum,
ut patet ex dictis, d 9.
Hic, in opinione D Thomae, posset dici argumentum non *
procedere, nam antecedens habet verum quando universale
cognoscitur per speciem abstractam a phantasmate rei singularis, in qua
specie universale repraesentatur ab operante; et forte per illam
speciem non possunt, secundum D Thomam, cognosci omnia
singularia, sed tantum illud ex cuius phantasmate fuit abstracta. Et hac
ratione, anima separata per essentiam suam non potest alias animas in
particulari distincte cognoscere. Et videtur colligi ex q De Anima, a
17, ad 4.
Simile est de aliis intelligentiis idque maiore ratione. Anima
enim per suam essentiam ut plurimum potest arguitive cognoscere
quod ipsa habet infimum locum in intellectualibus, et in eo habere esse *
incompletum. Et hinc posset inferre ad perfectionem universi pertinere
quod sint tales substantiae in mundo, non tamen cognosceret per *
substantiam suam distinctius aliquid de intelligentiis; ergo ut id possit, *
necessariae sunt illi species.
4 Sed dices non oportere quod anima habeat distinctam *
cognitionem singularium animarum nec perfectiorem cognitionem *
intelligentiarum, et ita non indigere speciebus.
Vel certe dices quod, licet habeat cognitionem, non indiget
speciebus, quia unamquamque animam et intelligentiam potest per
propriam illius substantiam cognoscere, sicut cognoscit se per suam.
Par enim est ratio, cum omnes istae substantiae sint intelligibiles actu,
Ad primum respondetur id non esse rationabile:
1º, Quia anima, cum rationalis sit, ex natura sua est etiam *
sociabilis; habet enim consortium cum alii animabus et cum intelligentiis;
ergo necesse est habeat propriam cognitionem illarum, atque adeo *
proprias species.
Item, quia anima ex se habet lumen sufficiens ad habendam
perfectiorem cognitionem animarum et angelorum quam habet illa
communis et confusa; ergo est illi naturale habere species quae illi *
lumini adaequentur, alias superfluum esset tale lumen; sed cognitio Dei
per essentiam non est animae naturalis; ergo non habet lumen naturale
sufficiens ad illam cognitionem, tamen naturale est animae, cum
habeat medium sufficiens ad cognoscendum Deum tam perfecte
quantum suo lumine naturali potest; ergo similiter.
Ad secundum respondetur illam fuisse opinionem
Durandi, in 2, d 3, q 6, qui idem dicit in angelis, scilicet quod unus
cognoscat alium per essentiam illius.
Haec opinio est falsa, de qua 1 p, q 56, a 2.
Et ratio est, quia substantia finita non potest per se uniri *
intellectui alterius nec actuare illum nec cum illo concurrere. Hoc enim soli
Deo tribuitur propter suam infinitam virtutem, et in illo etiam difficile
intelligitur.
Adde quod a rebus sensibilibus ad intelligibilia ascendendo
debemus proportionaliter loqui; sed res actu sensibiles non per se *
movent sensus, sed per species; ergo.
Item, quia si anima separata aliam intelligeret per illius *
substantiam, non intelligeret illam cum ipsa vellet, sed cum vellet alia illi
uniri; qui non est rectus ordo: intelligit ergo substantias
immateriales per species earum.
5 Sed unde habeat anima illas species? Communiter dicitur quod