DE ANIMA - Telefonica.net

p. 49 / de 145
potest a nobis perfecte cognosci, ita etiam ideae illae separatae, in
quarum contemplatione beatitudinem nostram collocabat, ut 1
Ethicorum est videre, cap 4.
Sed fundamentum Platonis falsum est, et ita ruit eius sententia.
Ex peripateticis etiam multi asserunt substantias separatas in
hac vita posse a nobis perfecte cognosci. Quod tenet Alexander *
Aphrodisius, libro suo De Anima, et 9 Metaphysicae, cap ultimo, et libro
etiam 12 Metaphysicae. Idem etiam tenent Themistius,
Philoponus et Simplicius, in hoc 3 De Anima; et Simplicius etiam
lib De immortalitate animae; et Themistius, Paraphrasi in 3 De A nima,
cc 3 et 51; Commentator, 3 De Anima, tx 35 et 36; Avicenna et
Avempace, quos refert Commentator; et, quod mirum est, etiam
tenet Albertus Magnus, 11 Metaphysicae, tract 2, cap 35; et lib
De intellectu et intelligibili, cap 11.
Qui omnes diversis viis procedunt, quas D Thomas, supra, *
impugnat, et 3 Contra Gentes elegantissime. Plurimi enim eorum
fundantur in hoc quod intellectus agens est substantia quaedam *
separata et non potentia animae, quae discursu temporis efficiebat
quamdam unionem cum intellectu possibili, qua unione mediante,
intellectus poterat devenire in cognitionem substantiarum *
separatarum. Quod confirmant ex Aristotele, 9 Metaphysicae, cap 12, ubi
ait nos posse cognoscere substantias simplices et separatas: et videtur
dicere quod perfecte et quidditative, et lib 12 Metaphysicae, cc 7 et 9,
loquens de Deo et intellectione divina, inquit illi talem inesse
perpetuo contemplationem, qualis inest nobis parvo tempore, et 10
Ethicorum, cap 7, ait felicitatem nostram sitam esse in
contemplatione divinorum.
Sed fundamentum illorum falsum est, ut ex dicendis constabit,
q 8. Et positio ipsa manifeste est contra experientiam et contra *
modum naturalem intelligendi animae nostrae quem experimur, et contra
rationes etiam supra factas; et aperte contra Aristotelem; in citatis
autem locis loquitur de cognitione illa, quam possumus assequi
modo humano.
10 In hac etiam doctrina thomistae et scotistae dissentiunt, nam
Scotus, ut refert Andraeas, 2 Metaphysicae, q 3, ait substantias *
separatas posse a nobis quidditative cognosci. Quod etiam tenet Iandunus,
hic, q 37 Thomistae vero dicunt id esse impossibile, ut videre est in
Caietano, 1 p, q 88, a 2; De ente et essentia, cap 6, q 14;
Capreolo, in 1, d 2, q 1; Ferrariensis, 3 Contra Gentes, cap 55; in
Iavello, 2 Metaphysicae, q 3; Aegidio, hic, tx 36.
Tamen haec dissensio tantum est de nomine, nam omnes *
concedunt non posse nos propriam et distinctam quidditatem angelorum
cognoscere, quod velint nolint experientia illos docebit. Omn es etiam
concedunt posse nos cognoscere quidditatem angelorum in universali
et confuso. De nomine ergo dissident, nam Scotistae hanc cognitionem,
licet confusam, quidditativam appellant. Thomistae vero esse *
cognitionem quidditatis, non quidditativam. Tamen de nomine quaestio est.
Modus autem investigandi has substantias est multiplex:
Dionysius, De divinis nominibus, triplicem assignat, quamvis de
Deo specialiter loquatur:
Primus est per attributionem, attribuendo scilicet Deo *
quidquid praeclarum in creaturis videmus; qui modus etiam in angelis *
locum habet, nam illis tribuimus, si non omnes perfectiones rerum,
tamen supremum gradum illarum, et dicimus dandas esse substantias in
quibus ille gradus in sua perfectione eluceat.
Secundus est per negationem earum rerum quae non *