Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1) сыртк;ы дуниедей заттар мен кубылыстардыц касиеттерш<br />
бейнелейтан туйсжтерге (керу, есту, шс, дам, Tepi<br />
аркылы сезу туйсштерше) жаве<br />
2) денем1здщ белшектер! козгалысын жане in iK i органдарымыздыц<br />
жайын бейнелейтан туйсштерге (тепе-тецдокта<br />
булшык ет, организм аркылы тусшу) белшед1 . Бул<br />
топтардыц арасында эркашан да тыгыз байланыс бар,<br />
айткеш., адам сырткы дуниеш енжар тусшбещи, кайта<br />
сырткы заттардыц касиеттерше сэйкес сырткы дуниеге<br />
белсенд1 ыкпал жасап, кэщл бале отырып туйсшедо. Сезам<br />
мушелерше заттардыц алуан турл1 цасиеттер1 эсер ете<br />
алады. Б1з заттыц каттылыгын туйсше аламыз, дыбыстарды,<br />
тустерда ацгарып, цабылдай аламыз, т.т. Эр турл1<br />
заттар мен кубылыстар сез1м мушелерше эр турл1 эсер<br />
етеда. Bip жагдайда ceeiM мушелер1 заттармен т!келей уштасады.<br />
Мысалы, тэтта немесе ащы нэрсеш, cepniMfli не<br />
Teric затты, т.с. сезу осылайша пайда болады. А л екшпй<br />
жагдайда 6i3 затты алыстан ацгарып кабылдаймыз. Мысалы,<br />
кездщ карашыгына 6ip заттыц сеулей тусушщ не<br />
оныц шагылысуыныц нэтижесшде жасалган сол заттыц<br />
бейнес1 осылайша пайда болады. BipaK зат б1здщ сез1м<br />
мушелер1м1зге кандай жолмен эсер ететан болса да, туйсж<br />
сол сез1м мушелерше сырткы татаркенд1рг1штщ (электромагнит<br />
пен дыбыс тербел!стер1, механикалыц кысым,<br />
т.б.) эсер eTyi нэтижесг ретшде пайда болады.<br />
Мысалы, кару туй стн щ шыгатын каз1, жарык, ягни<br />
белпл1 6ip толкын узындыгы бар электромагнита тербел1с<br />
сиякты, сырткы ттркещ йрпш болады. Адамныц<br />
каз1 толкыныныц узындыгы миллиметрдщ ми лионнан<br />
605-720 б а л т шепндеп электромагниттж тербелкта Кызыл<br />
туе есебшде кабылдайды. А л толкын узындыгы онан<br />
кыскалау тербел1стер кызгылт сары, сары, жасыл, кеплдар,<br />
как, кулгш тустер ретанде, ал толкын узындыгы онан<br />
улкен тербел1стер - каракакшыл туе ретанде кабылданады.<br />
Дам туйсжтерш тугызатын сырткы ттркендарпштер<br />
дегешм1з дам сезетш арнаулы мушелерге эсер ететан эр<br />
турл1 химиялыц заттар болып табылады. Туйсжтер б1здщ<br />
барлык б1л1мдер1м1здщ шыгатын кайнар казд. Туйсжтер<br />
102
Change language