12.01.2015 Views

философия НЕГ13ДЕР1

философия НЕГ13ДЕР1

философия НЕГ13ДЕР1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Материалдык турмыс касиеттерш елемей, когамда к;алыптаскан<br />

едет-дестурлерд1 мыскылдай отырып, нагыз<br />

д анышпан д ьщ, рацымшыльщ, бакытты 1здеген Антисфеннщ<br />

1збасары Диоген Синопский ( б.д.д. 412-323 ж ж .)<br />

киниктердщ этикальщ 1л1мш ез eMipimn н еп зй кагидасы<br />

eTin кабылдаган, осыган байланысты езш щ артынан<br />

кептеген анекдотца уксас ецпмелер калдырган ойшыл.<br />

Мысалы, ол туралы замандастары былай дейдь Б1рде, базар<br />

алацында, бешкеде отырган Диогеннен Улы Александр<br />

с1здщ кандай еп тп п щ з болса да орындауга ез1рмш<br />

деп сураганда, ол —кущц калкаламацыз деп жауап беpinTi.<br />

Ол ете кедей турганына карамастан, киниктердщ<br />

TyciHiriHnie ракымшыльщка, бакытка, шынайы бостандыкка<br />

жетш.збейтш адамдардын, кемпплштерш сынап,<br />

леззатка деген кумарлыкты жек керудщ eei —леззат деп<br />

уагыздаган. Тал тусте фонарь устап базар алацында "хальщ-кеп,<br />

адам аз екен” деген ce3i осы шк1рда нактылайтын<br />

сиякты.<br />

Атомистер iniMi. Бул багытка еж елп грек ойшылдары<br />

Левкипп, Демокрит, Эпикур жене ежелп Рим екш1<br />

Лукреций Кар, т.б. жатады.<br />

Бул ойшылдардыц шыгармаларында, кешн материалистш<br />

багыт деп аталып кеткен дуниетанымдык кезкарас<br />

толыгымен калыптасып, езшдш ерекшелштер1 бар<br />

философиялык Ьпмге айналды. Атомистш багыттыц калыптасуына<br />

улкен улес коскан ойшыл Левкипп (шамамен<br />

б.д.д. V р.) болды. Ол елем белшбейтш усак белшектерден,<br />

"атомдардан" турады жене олар бос кещстште<br />

алакуйын козгалыста болады да, 6ip-6ipiMeH байланыска<br />

тусш, жеке денелерд1 курайды. Левкиптщ бул шшрлер!<br />

Демокрит ыймШц калыптасуына зор есер eTTi. Демокрит<br />

( шамамен б.д.д. 460-371 жж.) 70-тен астам шыгармаларжазран:<br />

"Пифагор", "Планеталартуралы", "Табигат<br />

туралы", "Адам табигаты туралы", "Акыл-ой туралы",<br />

"Улкен елем курылысы", "Kimi елем курылысы", т.б.<br />

Демокриттщ йшуцнше, дуниешц бастамасы —атомдар<br />

(шын болмыс) жене бос кещстш (бейболмыс). Болмыс пен<br />

бейболмыс 6ip-6ipiHe карама-карсы кубылыстар. Атом-<br />

31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!