философия НЕГ13ДЕР1

Мэн-цзы —Кун-фу-цзыныц LniMiH a p i царай жалгастыра
отырып, аспан-объективтш кажеттл.лйс, тар дыр ретшде
жадсыльщты коргайды дей отырып, аспанныц epK i —
адамдардын, ж1гер-ерк1 аркылы кершед1 деген n iK ip айтады.
Конфуцийльщ б.д .д. I f . Мемлекеттш 1л1мге, ал IX гасырдан
бастап Цытайдагы H e rie ri д1ни кезцарасца айналды.
Легистер (зацгерлер) - Heri3ri еюлдерк Шан Ян, Хань-
Фэй-цзы.Олардын; щкццнше, мемлекетй тек цана зацга
суйенш басцаруга болады. Елде тэртша.здш бол мае унпн:
1. Мацтаудан жазалау кеп болу керек; 2. Аямай жазалау
аркылы хальщ араеында урейд1 ту дыру кажет; 3. ¥еак
цылмые жасагандарды аямай жазалау керек, еонда олар
улкен кылмыс жасамайтын болады; 4. Адамдар арасында
6ip-6ipiHe сетмс1здш тудыру керек.
Конфуцийшылардыц мемлекет - улкен отбасы, оныц
басшыеы - халыцтыц экес! деген Ьпмнщ орнына легистер:
мемлекет —ез алдына 6ip машина сияцты кубылыс,
билеупп —03iH ата-баба аруагынан да, хальщтан да, аспаннан
да жогары цоятын деспот. Мемлекеттщ негазга мацсаттары:
усац патшалыктарды 6ipiKTipin, Аспан аясындагы
(Цытай) мемлекет куру, осы мемлекетке басца халыцтарды
багындыру.
Конфуцийшылдар мен легистер арасындагы курес кеп
жылдарга еозылды.
Д аосизм (б.д.д, VI-Vгг.) Бул Ъпмшцнегазш цалаушы
Лао-цзы деп есептелед1. Оныц н еп зп ецбей —" Дао жэне
дэ туралы ю.тап"("Дао дэ цзин").
Даосизм LniMi "дао" угымына нейзделген. Егер баска
цытайльщ философиялык агымдарда "дао" "жол" деген
магына берсе, жэне ол Цытайдыц дамуымен эдепталши
жет1лд1рудеп нейзга угым болса, даосизмде "дао" —жалпы
дуниетанымдык угым. "Дао" —алгапщы бастама. Алгашкы
тупнешз жене Цытайдагы, Жердей, жэне Олемдеп
барлык кубылыстардыц, денелердщ 6ipniri, соцгы сатысы.
( Дао —барлык заттардыц анасы).