Sample chapter - kitlv

Voorwoord
Toen de conservator Gideon Huet in de negentiende eeuw de Nederlandse
handschriften van de Bibliothèque Nationale in Parijs inventariseerde, stuitte
hij daarbij op een handschrift uit Batavia van de hand van de Haarlemmer
Lourens van Elstland. Men mag aannemen dat Huet, die zowel in Haarlem
als in Indië was opgegroeid als enig kind van de briljante criticus en journalist
Conrad Busken Huet, met meer dan gewone belangstelling naar het
Van Elstland-handschrift heeft gekeken. Toch rekende hij diens werk niet tot
de literatuur, maar was het voor hem slechts een curiosum dat niet geheel
oninteressante opmerkingen bevatte over leefgewoonten van vroeger. Hij
schreef: ‘Enkele stukken zijn merkwaardig met het oog op de geschiedenis
der zeden’.
Pas ruim een eeuw later zou opnieuw aandacht aan dit handschrift worden
besteed. De Indische letterkunde als geheel kwam in de belangstelling
te staan en daarmee kwam er tevens aandacht voor een literatuurhistorische
benadering van het werk van Van Elstland. Hier was eindelijk de eerste
Nederlands-Indische literator die vanwege zijn bevlogenheid en verstechniek
de naam van dichter verdient! Met de tijd werd het steeds meer evident dat
Van Elstlands werk beter toegankelijk moest worden gemaakt zodat het ook
buiten de kring van vakspecialisten bekendheid kreeg. Een wetenschappelijke
editie bezorgen van nooit eerder uitgegeven werk van een onbekende
auteur uit een zeventiende-eeuws Indië is een tijdrovende bezigheid. De
uitgave van het volledige handschrift met Van Elstlands Mengeldigten bleek
vooralsnog niet haalbaar, vandaar dat hier begonnen is met de uitgave van
een wezenlijk onderdeel van het handschrift. Daarom is besloten een zo
grondig mogelijke editie te verzorgen van de Klugt van Jan onder de deecken.
Deze klucht wordt niet alleen van annotaties en commentaar voorzien, maar
vooral ook van een uitgebreide inleiding om inzicht te geven in de Haarlems-
Indische achtergrond van auteur, de toneelsituatie in Indië, de provenance
van het handschrift en vele andere zaken van belang.
Bij de voorbereiding van deze uitgave mochten wij in de loop der jaren
ook rekenen op de praktische hulp en morele steun van velen. In het bijzonder
willen we de volgende personen en instituties bedanken: de Commissie