pdf tekstversie De Liemers Zevenaar - Zuivelhistorie Nederland

Botterfebriekskes
Voor 1900 waren er al kleine botterfebriekskes (boterfabriekjes). In Wamel ,, Gelria”, In Boven-
Leeuwen ,,De Ster” en in Beneden-Leeuwen ,,De Zon “ en ,,De Hoop”. De melk werd met de
hondenkar, voornamelijk door ,,vrouwvolk” aangevoerd. Elke morgen was het karrenparade. Met
het verdwijnen der hondenkarren werd deze taak overgenomen door melkrijders, die de melktuiten
bij de boeren ophaalden.
De boter werd verkocht in kluiten van 5 kg., gewikkeld in wit linnen. In een met stro afgezette
mand werden ze in Den Bosch op de botermijn verkocht.
Tielsche Courant 3 Januari 1898:
,, In Maas en Waal bestaan elf handkrachtboterfabriekjes. Er zal nu door den zuivelconsulent, den
Heer Claterbosch, aan de directeuren en het personeel, aan de fabriekjes verbonden, eens per
week een cursus worden geopend. Ze zal te Leeuwen, als het centrum zijnde, gegeven worden en
zijn er 29 deelnemers. Het pleit wel voor den lust om te leeren en vooruit te willen, als men bedenkt
dat de verst afwonenden 2 uur heen en 2 uur terug moeten loopen om den cursus te bezoeken.”
Zoals te lezen, werd Leeuwen als het centrum genoemd: dat begon er op te lijken. Later werd hier
dan ook de landbouwschool gebouwd.
Het is ook niet verwonderlijk dat alle grote vergaderingen op landbouwgebied, N.C.B., Boerenleenbank
enz., in Leeuwen werden en tot op de dag van vandaag, worden gehouden. Altijd in
café G. van de Werdt. Van Dreumel tot Deest gezien lag en ligt Beneden-Leeuwen centraal.
Heruitgave zuivelhistorienederland.nl β versie 105 © A. Vetter