Onderwijskundig Leiderschap - DSpace at Open Universiteit

Hoofdstuk 4 - Academische carrièreontwikkeling in het onderwijs
erop toezien dat de docenten naar scholingsprogramma’s gingen. Zij waren hierbij
echter afhankelijk van de afdelingshoofden die hiërarchisch verantwoordelijk zijn voor
de betreffende academisch werker. In de praktijk kon dit daarom een lastig traject zijn.
Er is dus een duidelijk verbetering met betrekking tot professionalisering van
docenten maar de huidige beleidsvorming van OCW heeft niet zozeer betrekking op
carrièreontwikkeling in het hoger onderwijs.
Internationale vergelijking
Verenigde Staten: In de VS is er nog geen carrièrestructuur voor onderwijs
geformaliseerd. Wel hebben onderzoekers van de University of Vermont en Harvard
vorig jaar in The Chronicle of Higher Education (13 January 2011) hun beklag gedaan
dat ‘Teaching is suffering at universities because the institutions prize research succes
above all other factors in promotions […] The job of educating students offers little
reward, and instead often carries the derogatory label ‘teaching load’.” Zij roepen
universiteiten op om stappen te ondernemen “that include helping their faculty
members improve their teaching practices, and basing tenure and promotions on
teaching skills.’ (Basken 2011).
Australië: In Australie hebben Kumar et al. (2011) een onderzoek uitgevoerd aan een
medical school van een Australische universiteit. In deze studie is middels
vragenlijsten gebaseerd op een socio-cognitieve carrière theorie getracht inzicht te
verkrijgen in factoren die artsen zelf doen besluiten te kiezen voor het traject van
academic clinical-educator (de arts-specialist docent, vergelijkbaar met de Principle
Investigator van het AMC, die patiëntenzorg, onderzoek en het geven van onderwijs
combineert). De antwoorden van deze groep zijn afgezet tegen twee andere groepen;
de clinical educator (klinicus en docent, geen research verantwoordelijkheden) en de
academic clinical scientist (door de universiteit betaalde artsen, voornamelijk
verantwoordelijk voor een stevige onderzoekslijn, met daarnaast nog enige
zorgverantwoordlijkheid en ook enige onderwijsverplichtingen). Ze concluderen in
hun stuk dat de nadruk die onderzoek binnen de academische instelling krijgt, kan
leiden tot “feelings of marginalisation and lack of credibility” (p. 497) voor de clinical
educator. De aanbeveling uit dit paper luidt: “The prevailing focus on supporting and
socialising clinicians in research will need to change substantially to facilitate the rise
of the clinical educator”. (p. 497)
Uit deze korte vergelijking lijkt de situatie en perceptie met betrekking tot
carrièreontwikkeling in het onderwijs in het buitenland vergelijkbaar met Nederland.
Opmerkelijk is verder dat wij in onze verkenning geen rapportage hebben gevonden
over het perspectief van studenten.
Conclusies en aanbevelingen
Om onderwijskwaliteit en onderwijstalent te kunnen borgen, en onderwijsbeleid en
assessment te kunnen voeren, is het nodig een kader te scheppen voor
carrièreontwikkeling in onderwijs. De conclusie die wij trekken uit onze verkenning is
dat er bij verschillende universitaire instellingen verschillende initiatieven zijn
- 39 -