De nieuwe vijand - Stichting Papua Erfgoed

handlanger van de vijand beschouwd. Hij was ten dode opgeschreven
. ..
In de weken die volgden kregen we de adathoofden Iroegi en
Barend Mandatjan op bezoek.
Barend Mandatjan had indertijd ook als politieman dienst
gedaan op mijn districtskantoor te Manokwari.
Hij vertelde mij dat zijn mannen een paar dorpen in de
omgeving van Wasirawi met de grond gelijk hadden gemaakt
en elk levend wezen dat ze er aantroffen, tot het kleinvee toe,
hadden gedood.
Dat was zijn wraakoefening, omdat de mannelijke bevolking
van deze dorpen de Jappen naar ons hoofdkwartier en naar
diverse opslagplaatsen had geleid.
Barend hield er niet van om half werk te doen en had derhalve
besloten elk risico op hernieuwd verraad drastisch uit
te sluiten.
Iroegi, voor de oorlog reeds een erkend adathoofd van de
streek Pasir Poetih en Sidei, was qua karakter het tegenovergestelde
van Barend.
Hij trachtte elk geschil door het opleggen van adatboetes uit
de wereld te helpen.
Het was meermalen gebeurd dat hij mannen die er blijk van
hadden gegeven dat zij hun daden betreurden, naar Manokwari
stuurde om voor hem te spioneren. In die tussentijd
hield hij dan wél voor alle zekerheid hun vrouwen en kinderen
onder arrest.
Deze boetelingen — een soort spijtoptanten avant la lettre —
kregen tevens opdracht om de Japanse patrouilles die zij
buiten de stad aantroffen, aan te vallen en te doden.
Pas nadat zij met één of meer schedels van gesneuvelde
Japanners waren teruggekeerd, werden hun families vrijgelaten
en mochten de mannen dienst nemen in het leger van
de Mandatjans.
De macht van het driemanschap was intussen zo gegroeid,
dat de omliggende stammen zich jegens hen zeer onderdanig
gedroegen. Uiteindelijk was ook de Kebarvlakte binnen het
bereik van hun invloedssfeer gekomen.
117