HET APP-EFFECT - The App Effect

and the Road to World Domination’, dat begin 1999 verscheen in het tijdschrift ieee
Software, voerde auteur Greg Perkins deze digitale Don’t Be Evil-houding terug op de
normen en waarden van de opensourcebeweging:
‘Open-source pioneer and evangelist Eric Raymond identified the hacker culture at the core
of open source as being a “gift economy” rather than an “exchange economy.”’
Als motto boven zijn essay gebruikte Perkins het volgende veelzeggende citaat van de
toenmalige nec-voorman Tadahiro Sekimoto, die ook voorziter was van het Japanse
Instituut voor Internationale Sociaal-Economische Studies:
‘Those who will be able to conquer software
will be able to conquer the world.’
Zo is het precies. Uiteindelijk gaat het om de empowerment van nieuw en slim digitaal
gedrag in deze turbulente tijd, die vol zit met cultuurclashkatalysatoren: verschillende
soorten mondiale crises enerzijds en anderzijds de combinatie van het web,
mobiele schermdevices en apps waarmee mensen zichzelf (kunnen) empoweren.
Focus op empowerment
De focusvraag is daarom steeds, voor elke afzonderlijke situatie, of die empowerment,
of dat nieuwe, slimme digitale gedrag kan worden gerealiseerd. En zo ja, of het zijn
vruchten zal afwerpen. Of blijven we achter de feiten aanhollen? Mochten we een
eind in die richting komen, dan zal uiteindelijk zelfs de Digital Commons, als een
nieuw systeem, weer blootstaan aan kritiek. Het idee is dat de cultuurclashes dan in
elk geval minder uit de hand zullen lopen. Maar dat staat allemaal nog maar te bezien.
Voor het Systeem is het ideale scenario dat de Sub- en Tegenculturen kunnen worden
verenigd in een nieuwe Digital Commons, doordat het Systeem transparant en
authentiek het juiste digitale gedrag gaat vertonen en faciliteren. Early adopters van
deze ambitie zien we nu al initiatieven in die richting ontplooien. Bijvoorbeeld in
de energiesector en in de gezondheidszorg. Maar als de gewenste Change We Can
Believe In te lang uitblijft, dan is de reputatie geschaad en vloeit het vertrouwen weg.
Het meest waarschijnlijke en misschien ook wel meest wenselijke scenario is daarom
dat de vier partijen in een afwisselend machtsspel punten scoren, elkaar relatief in hun
waarde laten en elkaar scherp houden. In een dynamisch evenwicht, zogezegd. Samen
optrekken in dialoog is belangrijk voor het draagvlak en dan mogen er best verschillen
van opvatting blijven. Liefst natuurlijk alleen wat betreft de realisatie, en geen fundamentele
verschillen. Veranderingsbereidheid en veranderingspotentieel kunnen zo
worden getest en nieuw gedrag – of niet – vormt steeds de proof of practice.
87