(2003) nummer 3 mei/juni - Nemesis

I VRIJWILLIGE
het gekozen middel voldoet aan de vereisten van noodzakelijkheid
en evenredigheid, gelet op de beschikbaarheid
van andere middelen om de gewenste bescherming
te waarborgen en de spanning met de
uitgangspunten van de wetgeving. Tenslotte kan, zoals
hierboven reeds beargumenteerd, ook de in art. 39 lid
3 neergelegde rechtvaardigingsgrond - de openbare
orde - niet worden ingeroepen.
Conclusie
Geconcludeerd moet worden dat het strafbaar stellen
van vrijwillige werving van prostituees 'over de grens'
terwijl dit binnen Nederland is toegestaan, in strijd is
met het Gemeenschapsrecht. Nu prostitutie arbeid is
dienen EU- onderdanen, ook met betrekking tot deze
vorm van arbeid, gelijk behandeld te worden als nationale
onderdanen. Het vrij verkeer van personen kan
weliswaar beperkt worden in het kader van de openbare
orde, openbare veiligheid en volksgezondheid maar
die uitzonderingen dienen strikt te worden geïnterpreteerd.
Zo kan het openbare orde voorbehoud niet worden
ingeroepen om activiteiten te verbieden die ten
aanzien van de eigen onderdanen wel worden toegestaan.
Ook strafrechtelijke bepalingen mogen niet leiden
tot discriminatie van personen aan wie het Gemeenschapsrecht
het recht op gelijke behandeling
toekent, noch de door het EG-recht gewaarborgde fundamentele
vrijheden beperken.
Hoewel het verbod op werving 'over de grens' niet direct
discrimineert naar nationaliteit, belemmert het de
toegang van onderdanen uit andere lidstaten tot de legale
Nederlandse prostitutiemarkt en leidt het in zijn
uitwerking tot een vorm van verkapte discriminatie
naar nationaliteit. Daarbij moet worden opgemerkt dat
het niet voldoende is - aldus het Hof - om te volstaan
met het in de praktijk ten aanzien van EU-onderdanen
33. Zie bijvoorbeeld HvJEG 4 april 1974, Commissie v. Frankrijk,
zaak 167/73, Jur. 1974, p. 359, RV 1974, 37; HvJEG 15 oktober
1986, Commissie v. Italië, zaak 168/85, Jur. 1986, p. 2945.
34. MvT Conceptwetsvoorstel 9 juli 2002, p. 7.
68
WERVING EKE GERRITSMA EN MARJAN WIJERS
gedogen dan wel buiten toepassing laten van naar nationaliteit
discriminerende wetgeving, zoals momenteel
in de praktijk gebeurt. De onzekerheid die dit voor
EU-onderdanen met zich meebrengt over de omvang
van hun rechten vormt op zich reeds een belemmering
van het vrije verkeer. 33
Het verbod op werving 'over de grens'
belemmert de toegang van onderdanen
uit andere lidstaten tot de legale
Nederlandse prostitutiemarkt
De vraag kan worden gesteld of indertijd bij de keuze
dit verbod te handhaven ondanks de opheffing van het
bordeel verbod, niet uitsluitend aan vrouwen uit bijvoorbeeld
Thailand, Colombia of Polen is gedacht en
niet aan EU-onderdanen. Het lijkt er op dat dit het geval
was. Duidelijk is echter dat bij de nu voorgestelde
wijziging van het Wetboek van Strafrecht naar aanleiding
van het VN-Mensenhandelprotocol wel degelijk
gedacht is aan EU-onderdanen en dat bewust gekozen
is deze onder het verbod te (blijven) laten vallen. Zo
vermeldt de memorie van toelichting bij het conceptwetsvoorstel
'Het aanwerven van een persoon voor
prostitutie uit het buitenland (ook de EU) is dus strafbaar'.
34 Aan een mogelijke strijdigheid met het EGrecht
lijkt opnieuw niet te zijn gedacht. Althans, daar
wordt geen woord aan gewijd. Het is te hopen dat een
van de adviesinstanties 35 die zich op dit moment over
het conceptwetsvoorstel buigen deze kwestie alsnog
aan de orde stelt. Zo niet, dan ligt hier nog een mooie
kans voor een alert kamerlid tijdens de behandeling
van het wetsvoorstel. En anders is het wachten op de
eerste rechtszaak die hierover aangespannen wordt.
35. Zo is het conceptwetsvoorstel bijvoorbeeld ter advies aan de Nationaal
Rapporteur Mensenhandel gestuurd, brief van de Minister
van Justitie van 15 oktober 2002, TK 2002-2003, 28 638, nr. 1, p. 2.
NEMESIS 2003 nr. 3