Download werkstuk - KNAW Onderwijsprijs

Samenvatting
Dit onderzoek heeft het effect van twee verschillende vormen van tijdsdruk op de
rekenvaardigheid van leerlingen in de 1e klas getest. Dit effect werd gemeten op de snelheid en
accuratesse van de leerlingen. De drie groepen leerlingen bestonden uit een controlegroep, een
groep met continue manipulatie en een groep met categorische manipulatie, die alle drie
eenzelfde rekentoets hebben gemaakt in 10 minuten. Op basis van de literatuur werd verwacht
dat bij beide vormen van manipulatie de snelheid zou toenemen, waarbij de continue
manipulatie een sterker effect zou hebben. Continue manipulatie zou de accuratesse sterk
negatief beïnvloeden en categorische manipulatie zou deze juist licht verbeteren. Mijn
onderzoek laat een ander beeld zien: de accuratesse wordt sterk negatief beïnvloed door
categorische manipulatie en continue manipulatie heeft geen effect op de accuratesse. Beide
vormen van manipulatie beïnvloeden de snelheid positief waarbij de effecten van categorische
manipulatie sterker zijn.
Inleiding
Tijdsdruk is een belangrijke factor die ons dagelijks leven sterk kan beïnvloeden. Leerlingen op
scholen, maar ook volwassenen op het werk, ervaren dagelijks situaties waarbij zij onder
tijdsdruk komen te staan. Voor dit profielwerkstuk heb ik het effect van tijdsdruk onderzocht. Ik
zal beginnen met een samenvatting van de relevante literatuur.
Literatuur
Verfijning van het begrip tijdsdruk
Er zijn verschillende componenten die invloed hebben op de resultaten van een onderzoek naar
de effecten van tijdsdruk. Bij een onderzoek kan één van deze componenten als variabele
gekozen worden. Voorbeelden van componenten die er voor mijn onderzoek toe doen, zijn de
typen manipulatie en de hoogte van de druk.
Er zijn twee vormen van manipulatie die toegepast kunnen worden om tijdsdruk uit te oefenen:
continue manipulatie en categorische manipulatie. De snelheid en accuratesse, de twee
factoren waaraan de effecten van tijdsdruk worden gemeten, worden allebei verschillend
beïnvloed door deze twee vormen van tijdsdruk. Continue manipulatie is een vorm van
tijdsdruk waarbij de kandidaten voor het uitvoeren van de taak een tijdslimiet te horen krijgen
waarbinnen de taak volbracht moet worden. De verkregen tijd is niet genoeg om de taak
succesvol te kunnen voltooien. Bij categorische manipulatie wordt de kandidaat slechts verteld
3