Handelingen PDF - Vlaams Parlement

Vlaams Parlement – Plenaire vergadering – Nr. 16 – 16 december 1997 -42-
Van Hecke
saties en verbanden waarin de burgers zelf verantwoordelijkheid
opnemen voor hun samenleving.
Het motief voor een herstructurering van adviesorganen
en commissies lag voor de hand : de onvrede
over de versnippering en over het te corporatistisch
karakter van de bestaande adviesraden. Men
zou op zoek gaan naar een structuur die ruimte
bood voor diepgaande gedachtewisseling en ontwikkeling
van visies. In die structuur moest het
openbaar gesprek over het algemeen belang in de
plaats komen van het overleg over compromissen
tussen allerlei particuliere belangen.
Het vertrekpunt was duidelijk : één Raad voor Cultuur,
Jeugd en Sport, waarin de verschillende subsectoren
elkaar moeten vinden onder de gemeenschappelijke
noemer van creativiteit, vernieuwing,
zingeving en cultivering.
Over dit vergaande eerste voorontwerp werd een
zeer ruime bevraging georganiseerd bij alle betrokken
raden en commissies. Vooral de Jeugdraad en
de Hoge Raad voor Sport kantten zich heftig tegen
het voorliggend voorstel. Zij zegden dat zij naast
hun culturele opdracht ook binnen andere beleidsdomeinen
standpunten moeten innemen, zodat zij
terecht vreesden hun eigenheid in het grote geheel
te verliezen en sterk aandrongen op het behoud
van hun autonomie.
De minister aanvaardde hun kritiek en paste het
voorontwerp grondig aan. Wat vandaag voorligt, is
een hergroepering op een coherente manier van de
bestaande adviesorganen in deze heel versnipperde
culturele sector. Of het ook de beoogde vereenvoudiging
heeft teweeggebracht, wil ik in het midden
laten.
Schematisch ziet de structuur er als volgt uit. Op
het eerste niveau bevinden zich de Raad voor de
Kunsten en de Raad voor Volksontwikkeling en
Cultuurspreiding, beiden met een eigen structuur
en opgedeeld in commissies voor specifieke deeldomeinen.
Aan de zijde van de kunsten zijn dat de
commissies voor schone letteren, muziek, beeldende
kunsten, musea, architectuur en vormgeving,
Nederlandstalige dramatische kunst, muziektheater,
dans en kunstencentra. Aan de zijde van de
volksontwikkeling worden dat de commissies voor
volksontwikkeling, bibliotheken, culturele centra
en amateuristische kunstbeoefening.
Binnen de Raad voor de Kunsten worden ook
beoordelingscommissies opgericht die advies geven
over erkenning en subsidiëring, dit op basis van
artistieke prestaties die zich niet in ambtelijke termen
laten definiëren.
Op het hogere niveau wordt een Raad voor Cultuur
opgericht die door haar samenstelling het volledige
culturele veld wil bestrijken. Naast de vertegenwoordigers
uit beide voornoemde raden voor
kunsten en volksontwikkeling, vinden ook vertegenwoordigers
uit de Jeugdraad, de Vlaamse Hoge
Raad voor de Sport, de onlangs opgerichte Vlaamse
Mediaraad en de Hoge Raad voor het Toerisme
er hun plaats.
Totaal los van de hele structuur wordt een adviserende
beroepscommissie ingesteld, bevoegd voor
het beoordelen van de formele afhandeling van
dossiers. Zij is uitdrukkelijk niet bevoegd voor de
beoordeling van de inhoudelijke appreciatie van
genomen beslissingen.
Uit de algemene bespreking in de commissie wil ik
enkele items afzonderen en speciaal onder de aandacht
brengen. Naar aanleiding van dit ontwerp
kwam de complexiteit van de samenstelling van
adviesraden uitvoerig aan de orde. Het probleem
werd als volgt verwoord : het is een moeilijke
opdracht om ervoor te zorgen dat tegelijk de sectoren
rechtstreekse inspraak krijgen, de procedures
objectief zijn, deskundigen worden aangetrokken
en het cultuurpact wordt gerespecteerd. Vooral de
correcte invulling van het laatste, niet naar de letter
maar naar de geest, is niet vanzelfsprekend. Iedereen
is het erover eens dat de politiek zich bewust
moet terugtrekken uit de raden van advies, maar
anderzijds wordt het werkveld verplicht begrippen
als ideologische strekking te hanteren.
Nog met betrekking tot de samenstelling werd de
onverenigbaarheid van een politiek mandaat en
lidmaatschap van een adviesraad uitdrukkelijk
ingeschreven in het ontwerp. Aandacht wordt
gevraagd voor de praktische realisatie van de grotere
aanwezigheid van vrouwen, de decretale eenderderegel.
Ten slotte werd van gedachten gewisseld
over de invulling van het begrip deskundigheid,
gekoppeld aan mobiliteit en vernieuwing.
Een belangrijk discussiepunt was de plaats van de
film als zevende kunst in dit verhaal. Een aanwezigheid
binnen de Raad voor de Kunsten zou expliciet
de nadruk leggen op de film als uiting van
kunst. De huidige filmcommissie van het Departement
Media functioneert vandaag volledig los van
het algemeen cultuurbeleid. Er werd afgesproken
dit onderwerp grondiger te onderzoeken in samenspraak
met het Departement Media.