2003/001

1e graad 25
AV Biologie 1 lestijd 1e jaar en 1 lestijd 2e jaar en wetenschappelijk werk Biologie 1 lestijd 2e jaar
U
U
U
U
U
U
B12
VG
13
B12
Specifieke doelstellingen:
de leerlingen
gericht op het behoud van een gezond
bewegingsstelsel
kunnen aan de hand van voorbeelden
het effect van bepaalde houdingen en
bewegingen op de goede ontwikkeling
van het geraamte en het spierstelsel
illustreren
kunnen het verband uitleggen tussen de bladerval
en de overwintering
kunnen de delen van een bladknop, een
bloemknop en een gemengde knop
benoemen en aanduiden
kunnen het verband uitleggen tussen
knoppen en de groei en bloei van planten
kunnen het verband uitleggen tussen de
structuur van vruchten en zaden en hun verspreiding
kunnen de delen van een tweezaadlobbig
zaad benoemen en aanduiden
kunnen de verschillende ontwikkelingsstadia
van de zaadkieming en de groei van het
jonge plantje rangschikken
Leerinhouden Pedagogisch didactische wenken
2.3 Gezondheidszorg voor het
bewegingsstelsel
Hygiëne van het bewegingsstelsel
MOGELIJKE AANVULLENDE INHOUDEN 1 ste jaar
SEIZOENGEBONDEN
VERSCHIJNSELEN
1. Bladerval
2. Bouw van knoppen
3. Uitlopen van knoppen
4. Verspreiding van vruchten en zaden
5. Bouw van een zaad
6. Kieming van een zaad
dwars doorgezaagd soepbeen.
De samenstelling van been kan proefondervindelijk worden aangetoond. Na verhitting
van bijvoorbeeld een kippenbeen kan men illustreren dat beenstof een been
hard en bros maakt, na ontkalking (met verdunde HCl) dat beenderlijm zorgt voor
soepelheid.
De gezondheidszorg voor het bewegingsstelsel mag geen droge opsomming worden
van een aantal letsels en afwijkingen. Dit programmapunt zal veeleer een goed
geïllustreerd leergesprek zijn dat gericht is op het aannemen van een verantwoorde
houding i.v.m. de fysieke ontplooiing van het lichaam.
Sportbeoefening, bewegingsrecreatie, correcte lichaamshouding, het voorkomen en
het verzorgen van letsels krijgen bijzondere aandacht. Kneuzing, verstuiking,
ontwrichting, open en gesloten beenbreuk, enkelvoudige en meervoudige beenbreuk,
beenbarst, gewrichtsontsteking, gewrichtsslijtage, meniscusletsel of voetbalknie,
spierscheur en spierkramp kunnen in dat verband besproken worden.
Ook afwijkingen aan het bewegingsstelsel zoals holle en ronde rug, platvoeten, X- en
O-benen kunnen occasioneel behandeld worden.
Medewerkers van het Rode Kruis geven, op verzoek, een EHBO-les op school
Aantal lestijden: 3
Vanzelfsprekend worden de seizoengebonden verschijnselen in de geschikte periode
van het jaar geobserveerd: de bladerval, de bouw van knoppen en de verspreiding
van vruchten en zaden in de herfst, het uitlopen van knoppen, de bouw en de kieming
van zaden in de lente.
1. In de herfst kan men waarnemen dat de meeste loofbomen en struiken hun
bladeren verliezen. Die bladeren verkleuren, verdorren en vallen af. Na de bladerval
blijkt er geen open wonde te zijn maar een dichtgegroeid litteken. Hieruit kan men
besluiten dat die planten hun bladeren zelf afwerpen.
De vaststelling dat planten met "taaiere" bladeren daarentegen meestal geen jaarlijkse
bladerval kennen, kan de vraag oproepen waarom sommige planten wel, andere
niet bladverliezend zijn. De relatie tussen de bladerval en mogelijke beïnvloedende
factoren kan besproken worden.
2. Paardekastanje, rododendron en andere planten met voldoende grote
knoppen leveren geschikt materiaal om door de leerlingen te worden ontleed. Men