Betekent winstrecht ook recht op winst? - Stibbe

Hoofdstuk 6/Betekent winsfrecht ook recht op winst?
In de EMBA zaak 6° stelde een minderheidsaandeelhouder dat er sprake
was van wanbeleid omdat EMBA gedurende vier jaar geen dividend had
uitgekeerd en alle winst had gereserveerd, terwijl dat volgens die min
derheidsaandeelhouder niet had gehoeven en de vennootschap verschil
lende acties had kunnen ondernemen om toch dividend uit te keren.
Hoewel deze zaak nog meer interessante aspecten bevat, 6’ beperk ik mij
tot de beslissing van de Ondernemingskamer op het punt van de reserve
ringen. De Ondernemingskamer overwoog:
“dat het gedurende onbepaalde tijd handhaven van een reserveringsbeleid in
het algemeen niet gerechtvaardigd zal zijn, maar wijst in casu, na een afweging
van alle omstandigheden, het verzoek van de minderheidsaandeelhouder af.
Met name wordt afgewogen of de vennootschap in redelijkheid heeft kunnen
oordelen dat het passeren van het dividend beleid over de boekjaren 1997 tot en
met 2001 noodzakelijk was in het belang van de bedrijfsvoering van haar dochtervennootschappen
teneinde de balaiisverhoudingen (liquiditeiten solvabffiteit) van
haarzelf of die dochtervennootschappen op een aanvaardbaar peil te brengen of
te houden. Volgens het Onderzoeksverslag heeft de vennootschap er in de onder
zoeksperiode consequent naar gestreefd om de financiële positie gezond te maken,
hetgeen ook geresulteerd heeft in gezonde balansverhoudingen en een financiële
positie die zodanig is dat er voor de betaling van dividend in de komende jaren
geen beletselen aanwezig zijn. Het door de vennootschap gevoerde beleid om
dividend uitsluitend met eigen en niet met vreemd vermogen te financieren, valt
volstrekt te billijken. Het feit dat de vennootschap bij de informatie omtrent haar
beweegredenen die aan het reserveringsbeleid ten grondslag liggen grotere open
heid had kunnen en moeten betrachten is onvoldoende zwaarwegend om aan haar
dividendbeleid de kwalificatie wanbeleid te hechten.”
De les die hieruit geleerd kan worden is dat het beleid om geen winst uit te
keren in het algemeen de toets van de belangenafweging in het voordeel
van de vennootschap niet kan doorstaan, maar dat het belang van de
vennootschap, zowel met betrekking tot de solvabiliteit als de liquiditeits
positie van de vennootschap de weegschaal naar de andere kant kan laten
doorslaan. Wel zal dan het reserveringsbesluit voldoende gemotiveerd
moeten worden. Openheid over de beweegredenen achter dit besluit,
richting de aandeelhouders is dus van groot belang. 62
60 HR 1 september 2006, lOR 2006/262 en Hof Amsterdam 15maart 2005,JOR 2005/88.
61 Zie ook noot van D.G.A. van der Arend in uN 2005/195.
62 Zie ook Hof Amsterdam (0K) 29 juni 2010 (Poststate Beheer) waarbij het Hof
overweegt: “In het algemeen kan het gedurende langere tijd afzien van elke
winstuitkering ten opzichte van een minderheidsaandeelhouder in strijd zijn met
de door artikel 2:8 BW bedoelde redelijkheid en biffijkheid indien daarvoor geen
goede reden bestaat, die deugdelijk aan die minderheidsaandeelhouder wordt—*
193