Betekent winstrecht ook recht op winst? - Stibbe

B. Bier
winst wensen uit te keren of juist te reserveren. De aandelen hebben
onderling dezelfde dividendrechten, maar onderscheiden zich toch door
een letteraanduiding, bijvoorbeeld gewone aandelen A en gewone aan
delen B. De statuten kunnen in een dergelijk geval bepalen dat bij de
aandelen A een dividendreserve of agioreserve A hoort, waartoe slechts
de houders van aandelen A gerechtigd zijn. Indien de aandelen met een
bepaalde letter niet door één aandeelhouder gehouden worden, dan
betekent een dergelijke regeling natuurlijk wel dat men onderling overeen
stemming moet bereiken over het te voeren dividendbeleid. Een besluit tot
reservering van de winst die aandeelhouders A toekomt of, indien de
statuten dit bepalen, tot uitkering van de dividendreserve A moet dan
genomen worden met een meerderheid van stemmen in de vergadering
van de houders van aandelen A. Hoewel de reserves door een bepaling in
de statuten worden onderscheiden, betekent een dergelijke regeling niet
dat deze reserves ook statutaire reserves in de zin van de wet zijn, als het
gaat om de vermogensklem. Dit is slechts anders indien de statuten
bepalen dat de winst in een bepaalde verhouding aan de respectieveljke
statutaire reserves moet worden toegevoegd en dat deze reserves niet
zonder meer mogen worden uitgekeerd.
Een andere reden om letteraandelen te gebruiken is om de winst die
door de vennootschap wordt behaald op een bepaalde deelneming of een
bepaald bedrijfsonderdeel uitsluitend te laten toekomen aan bepaalde
aandeelhouders. Men noemt dit “tracking stock”. Houders van aandelen
A zijn dan bijvoorbeeld slechts gerechtigd tot de winst die wordt behaald
op deelneming of bedrjfsonderdeel A en houders van aandelen B zijn
slechts gerechtigd tot de winst behaald op deelneming of bedrjfsonder
deel B. Een dergelijke opzet vergt wel een uitgebreide statutaire regeling.
Dit is nodig om te voorzien in die gevallen waarbij bedrjfsonderdeel B in
een boekjaar zeer winstgevend was, maar de vennootschap, omdat be
drijfsonderdeel A in dat boekjaar grote verliezen heeft geleden, niet over
voldoende vrij eigen vermogen beschikt om de eigenlijke winstaanspraken
van de houders van aandelen B over het afgelopen boekjaar te
honoreren.’ 2
Uiteraard kunnen letter aandelen ook gebruikt worden om op een
andere wijze van het evenredige dividendrecht af te wijken.
12 Zie ook TH. Liem/D.J. Ex, ‘Tracking stock: een alternatief van beursvennoot
schappen?’, Ondernemingsrecht 2000, p. 313-317; R.A.F. Timmermans, ‘Opheffing
van een aandelen soort bij “tracking stock”, Ondernemingsrecht 2003, p. 7 e.v.; Bier
2003, § 6.2.1.c; en Th. Groenewald, ‘Risico’s bij tracking stock’, Ondernemingsrecht
2004, p. 70 e.v.
170