Download de scriptie - Wetenschapswinkel Geneeskunde en ...

2.7 Organisatie‐grootte
Het aantal medewerkers verschilt tussen grote en kleine ambulanceposten. Bij een kleine post zijn 2
tot 8 medewerkers deeltijd aanwezig, 24‐uur is er altijd één chauffeur en één verpleegkundige
aanwezig. Bij een grote post zijn 24‐ uur altijd 2 chauffeurs en 2 verpleegkundigen aanwezig, in
deeltijd zijn hier maximaal 17 medewerkers aanwezig. Grote posten hebben ook vaak kantoorruimte
voor leidinggevenden en overige medewerkers van het management. Objectief is het verschil tussen
grote en kleine ambulanceposten wellicht weinig (een maximaal verschil van 15 medewerkers) maar
subjectief kan er zeker een verschil worden ervaren door de ambulancemedewerkers voor wat
betreft de werkstructuur (UMCG Ambulancezorg, 2010). De grootte van een organisatie, afdeling of
in dit geval ambulancepost wordt niet meegenomen als arbeidsfactor in het Job‐Demand‐Control‐
Support Model van Karasek (Karasek & Theorell, 1990). Maar uit eerdere onderzoeken blijkt dat deze
arbeidsfactor ook invloed kan hebben op de psychosociale arbeidsbelasting. De afgelopen decennia’s
is er veel literatuur verschenen over de invloed van organisatie‐grootte op medewerkers. Vooral in
de jaren ’60 toen de industrie in volle gang was, werd er veel gewerkt in teams en ploegendiensten
binnen grote organisaties (Beer, 1964). Het is niet opmerkelijk dat er in deze tijd veel onderzoek is
gedaan naar de productiviteit van medewerkers, teamgrootte en werktevredenheid (Beer, 1964;
Talacchi, 1960). In dit onderzoek wordt de arbeidsfactor organisatie‐grootte meegenomen omdat
zowel uit de praktijk (UMCG Ambulancezorg, 2010) als uit de literatuur blijkt dat deze factor mogelijk
ook invloed kan hebben op de psychosociale arbeidsbelasting.
Er is geen specifieke literatuur te vinden over ambulancemedewerkers en postgrootte. Wel is
er literatuur beschikbaar van vergelijkbare beroepsgroepen die in vergelijkbare organisatiegroottes
functioneren. Rai (2012) onderzocht de ‘organizational commitment’ van verpleegkundigen in
verpleegtehuizen en nam ook de rol van afdelingsgrootte hierin mee. Binnen deze organisatie bleek
dat hoe groter de afdeling, met hoe meer bedden en dus patiënten, hoe minder de verpleegkundigen
zich betrokken voelden met de organisatie. De reden hiervoor was dat de grotere afdelingen (met
ongeveer 10 verpleegkundigen) onpersoonlijker en meer bureaucratisch waren dan de kleinere
afdelingen (met ongeveer 3 verpleegkundigen) binnen verpleegtehuizen (Greve & Fuijwara‐Greve,
2003; Rai, 2012). Ook de werktevredenheid en het welzijn van politieagenten blijkt hoger wanneer zij
functioneren binnen kleine afdelingen (Dantzker, 1997; Julseth, Ruiz & Hummer, 2011). De
voldoening in het werk was groter bij de afdelingen met minder medewerkers. Een verklaring voor
deze voldoening was dat het mogelijk een gevolg was van de minder hiërarchische structuur bij de
kleine afdelingen, er heerste meer saamhorigheid en een minder gestructureerd milieu (Dantzker,
1997).
Uit de algemene literatuur over organisatie‐grootte is bekend geworden dat de grootte van
een organisatie of afdeling invloed kan hebben op de werksfeer, werktevredenheid, verzuim en
Psychosociale arbeidsbelasting van ambulancemedewerkers 22