Download de scriptie - Wetenschapswinkel Geneeskunde en ...

5.2 Kanttekeningen en aanbevelingen voor vervolgonderzoek
Het onderzoek heeft tot duidelijke resultaten geleid, wel zijn er nog enkele kanttekeningen die
kunnen worden geplaatst bij dit onderzoek.
De eerste kanttekening heeft betrekking op de arbeidsfactoren uit het theoretisch onderzoekmodel
van dit onderzoek. De arbeidsfactoren die van invloed zijn op de psychosociale arbeidsbelasting zijn
geïdentificeerd aan de hand van het Job‐Demand‐Control‐Support Model. Het model is door de
duidelijke stellingnames uitgangspunt geweest voor veel wetenschappelijk onderzoek en heeft grote
invloed gehad in zowel de arbeids‐ en organisatiepsychologie en sociologie. De duidelijk
stellingnames van het model kan als een sterkte worden gezien maar kan ook beschouwd worden als
een zwakte. De complexe realiteit van het werken in een organisatie is aan de hand van het
theoretisch model in dit onderzoek gereduceerd tot slechts enkele aspecten (Houtman & Smulders,
2003; de Jonge, 2008; Schaufeli & Bakker, 2007). Deze beperking van het Job‐Demand‐Control‐
Support Model en ook dat van andere modellen als het Vitamine Model (Warr, 1987) en het Effortreward
model (Siegrist, 1996) zijn de afgelopen jaren door meerdere onderzoekers benadrukt (De
Jonge et al., 1999). De psychosociale arbeidsbelasting, werkstress, gezondheid en de prestaties van
medewerkers wordt door meer factoren bepaald dan alleen de arbeidsfactoren uit bijvoorbeeld het
Job‐Demand‐Control‐Support Model. Bijvoorbeeld diensttijdregeling (denk aan nachtdiensten),
ingrijpende gebeurtenissen op het werk, thuissituatie, toekomst onzekerheid en zoals eerder
genoemd de organisatiecultuur zijn factoren die ook invloed kunnen uitoefenen op de psychosociale
arbeidsbelasting van ambulancemedewerkers (Bosi et al., 2010; De Jonge, 2008; Evenblij, 2004).
Bovengenoemde kanttekening roept de vraag op of het Job‐Demand‐Control‐Support Model
wel het juiste model is geweest om de psychosociale arbeidsbelasting van ambulancemedewerkers
in kaart te brengen? Het kan een mogelijke verklaring zijn waarom een deel van de hypothesen in het
huidige onderzoek niet wordt ondersteund. Bakker en Demerouti (2006) geven aan dat het Job‐
Demand‐Control‐Support Model niet precies passend is voor iedere beroepsgroep. Specifieke
beroepsgroepen (zoals artsen, verpleegkundigen) hebben functie‐eisen die bij andere
beroepsgroepen afwezig zijn. Ambulancemedewerkers hebben, anders dan medewerkers in
bijvoorbeeld een supermarkt, geregeld te maken met machteloosheid bij ziekte en dood van
patiënten (Evenblij, 2004). Het werktempo van een ambulancemedewerker kan plotseling wisselen
van nul naar zeer actief bij een spoedmelding, er moet zelfstandig gehandeld worden bij ernstig
gewonde patiënten en de emotionele reactie na afloop van een melding kan heftig zijn (Alexander &
Klein, 2001; Ambulancezorg Nederland, 2011; Evenblij 2004). Deze voorbeelden geven een kleine
indicatie dat ook ambulancezorg behoort tot deze specifieke beroepsgroepen. Het Job‐Demand‐
Control‐Support Model houdt weinig rekening met deze specifieke functie‐eisen.
Psychosociale arbeidsbelasting van ambulancemedewerkers 50