Download de scriptie - Wetenschapswinkel Geneeskunde en ...

Hoofdstuk 1 – Inleiding
In dit hoofdstuk wordt de aanleiding van het onderzoek toegelicht. Aan de hand daarvan zal de
probleemstelling duidelijk worden en de daarbij horende onderzoeksvragen (paragraaf 1.1). Daarna
zal de maatschappelijke (paragraaf 1.2) en wetenschappelijke relevantie (paragraaf 1.3) van het
onderzoek worden toegelicht. Tot slot zal de leeswijzer aangeven hoe de opzet van dit onderzoek er
verder uit ziet (paragraaf 1.4).
1.1 Aanleiding van het onderzoek
Sinds een aantal jaren signaleren managementteams van verschillende ambulanceorganisaties dat de
belasting voor ambulancemedewerkers groter wordt door (interne‐) organisatorische veranderingen
(UMCG Ambulancezorg, 2010). Ambulancemedewerkers krijgen steeds meer verantwoordelijkheden
en er wordt een hogere mate van flexibiliteit verwacht. Niet iedere ambulancemedewerkers kan met
deze toename van werkdruk omgaan, een gevolg kan zijn dat de arbeidsbelasting toeneemt
waardoor er lichamelijke of psychische klachten kunnen ontstaan (De Jonge, 2007, 2008).
Landelijke protocollen binnen de ambulancezorg worden geleidelijk strakker en
medewerkers moeten zich meer verantwoorden. Die verantwoording heeft vooral te maken met het
invullen van verschillende formulieren en de uitgebreide registratiesystemen na afloop van het
vervoeren en behandelen van een patiënt (Ambulancezorg Nederland, 2011). Daarnaast wordt de
bekwaamheid van de ambulancemedewerker regelmatig getoetst. Enkel hulpverlening bieden aan
patiënten is niet meer voldoende, de taakeisen van ambulancemedewerkers zijn breder dan dat
(Middelbeek, 2009). De hulpverlening die ambulancemedewerkers bieden aan patiënten kan zwaar
zijn. Regelmatig krijgen medewerkers tijdens spoedritten te maken met een ernstig ongeval, zoals
een verkeersongeval of een ongeval waarbij kinderen zijn betrokken (Ambulancezorg Nederland,
2011). Volgens de media is er de afgelopen jaren sprake van een geweldstoename tegen
hulpverleners (NOS.nl, 2012). Er is kans dat ambulancemedewerkers in aanraking komen met
geweld en agressie. Onder andere door deze angst kan hulpverlening bieden emotioneel erg
belastend zijn en kan een grote psychische impact hebben op de medewerkers (Van der Ploeg &
Kleber, 2003).
Door (interne‐) organisatorische veranderingen, maar ook door externe veranderingen zoals
een toename van geweld door omstanders of patiënten, kan de psychosociale arbeidsbelasting bij
sommige ambulancemedewerkers oplopen. Gevolgen van een te hoge belasting zijn vaak
stressklachten, een hoge herstelbehoefte en uiteindelijk een afname van de werktevredenheid, het
welzijn en de gezondheid van medewerkers (Gaillard, 2002). Voor organisaties is het daarom van
belang dat medewerkers zich op hun gemak voelen en plezier hebben in het werk, zodat
Psychosociale arbeidsbelasting van ambulancemedewerkers 8