Zicht op kwetsbaarheid

Burgeroorlog in Syrië en mogelijk kwetsbare kinderen
Kinderen die zich (willen) voegen bij ISIS
55
kenning zich voornamelijk op enkele verkennende studies, anekdotisch materiaal 106 en signalen uit het
werkveld.
3.3.1 Jihadisme, radicalisering en rekrutering
De NCTV legt de term ‘jihadisme’ uit als een bepaalde, zeer radicale interpretatie van de islam 107 . Waar
de islam een wereldreligie is, kan het jihadisme gezien worden als een politieke ideologie. De overtuiging
van jihadisten is dat alles dat afwijkt van de ‘zuivere leer’ bestreden moet worden middels het
voeren van een ‘heilige oorlog’. 108 Deze simpele boodschap lijkt aantrekkelijk te zijn voor bepaalde
groepen mannen, vrouwen en minderjarigen.
Geen kind wordt geboren als terrorist. Om te begrijpen hoe een minderjarige een jihadist wordt, moet
volgens de NCTV gekeken worden naar twee processen; radicalisering én rekrutering. De term radicalisering
‘Hoewel het mondiaal jihadisme vaak in verband
wordt gebracht met de politieke islam
(het islamisme) en ook deels op de zelfde bronnen
teruggrijpt, vormt het mondiaal jihadisme
juist een radicale breuk met het islamisme als
politieke stroming’ [NCTV, 2014].
wordt door de NCTV als volgt uitgelegd: ‘Het (actief ) nastreven en/of
ondersteunen van diep ingrijpende veranderingen in de samenleving,
die een gevaar kunnen opleveren voor (het voortbestaan van) de democratische
rechtsorde (doel), eventueel met het hanteren van ondemocratische
methodes (middel), die afbreuk kunnen doen aan het
functioneren van de democratische rechtsorde (effect)’. 109 Volgens de
NCTV is radicalisering een proces dat plaatsvindt in de sociale sfeer.
‘Het rekruteringsproces is een vorm van ‘sturing’ die op de radicalisering
inhaakt, en de radicalisering beoogt te ontwikkelen in een gewelddadige richting. Om terrorisme goed
te kunnen bestrijden, is het daarom van belang de verschillende processen niet los van elkaar te zien, maar
ze in hun onderlinge samenhang te benaderen’, aldus de NCTV. 110
3.3.2 Overeenkomsten en verschillen met mensenhandel
Steeds vaker wordt de link tussen radicalisering, rekrutering, de jihad en mensenhandel gelegd. 111 Zo
wordt in verkennende studies 112 en nationale en internationale media ook gesproken van jihadloverboys
113 en vrouwenhandel in combinatie met uitreizende jongens en meisjes naar grondgebied dat
106 Anekdotisch materiaal dat vaak is ontleend aan de berichtgeving uit verschillende media.
107 Aan de term ‘jihadisme’ worden meerdere betekenissen verleend (Streusand, 1997) die niet allemaal terugslaan op
de gewapende strijd. In deze verkenning is aangesloten op de uitleg van het NCTV.
108 NCTV, 2014.
109 AIVD, 2004.
110 Zie de website van de NCTV, beschikbaar op http://nctv.nl/onderwerpen/tb/watisterrorisme/radicalisering-rekrutering/,
geraadpleegd op 12 november 2015.
111 Halima Maakoul van Hulplijn Radicalisering spreekt bijvoorbeeld van ‘religieuze loverboys’. http://www.rtvutrecht.nl/
nieuws/1292658, geraadpleegd op 15 januari 2016. In deze paragraaf worden hier meer voorbeelden van gegeven.
112 Binetti, 2015.
113 Op 16 juli 2005 wordt voor één van de eerste keren geschreven over ‘Islamitische loverboys’ in verband met de Hofstadgroep
(De Telegraaf, 16 juli 2005, ‘Preken én porno’). In 2006 schrijven Groen en Kranenburg naar aanleiding
van het artikel het volgende: ‘Maar, zoals gezegd, lijken de huwelijken veel eerder op veredelde verkeringen dan dat
er een vooropgezet loverboyachtig plan aan ten grondslag ligt om zodoende meisjes te rekruteren’ (Groen en Kranenburg,
2006: p. 57). In 2015 wordt in de Telegraaf ook gesproken van jihadloverboys. De advocaat Michael Ruperti
wordt als volgt geciteerd: ‘Door middel van loverboyachtige praktijken worden deze meisjes benaderd, ingepalmd,
vergiftigd met zeer extremistische ideologieën en klaargestoomd om af te reizen naar IS-gebied’ (Olmer, 16
mei 2015, ‘Jihadronselaar als pedofiel aanpakken’, de Telegraaf, beschikbaar op: http://www.telegraaf.nl/binnenland/
24046751/___Jihadronselaar_als_pedofiel_aanpakken___.html, geraadpleegd op 3 maart 2016.