Zicht op kwetsbaarheid

94
Zicht op kwetsbaarheid
5.1 Inleiding
‘Child labor and poverty are inevitably bound
together and if you continue to use the labor of
children as the treatment for the social disease
of poverty, you will have both poverty and child
labor to the end of time’ [Grace Abbott].
Ondanks een aanmerkelijke daling van het aantal kinderen dat werkt, komt kinderarbeid in 2016 nog
steeds veel voor. Uit een rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) blijkt dat 168 miljoen
kinderen wereldwijd kinderarbeid verrichten, waarvan er 85 miljoen gevaarlijk werk moeten doen. 1 Het
aanpakken van kinderarbeid vergt een alomvattende aanpak, die bovendien gericht is op de ‘root causes’
die daaraan ten grondslag liggen – zoals armoede, werkloosheid
en het ontbreken van een goed functionerend onderwijssysteem
(structurele kwetsbaarheid). Ook is het van belang dat
degenen die kinderarbeid laten verrichten vervolgd worden.
Maar naast de aanpak in de landen waar de kinderarbeid plaats
heeft, is het ook essentieel maatregelen te nemen in de landen
waarin de met kinderarbeid vervaardigde producten worden afgenomen.
De Nederlandse economie is in sterke mate afhankelijk van het buitenland. 2 Een goed (en willekeurig)
voorbeeld is speelgoed; 75 procent van het speelgoed dat in Nederland wordt verkocht is geproduceerd
in China. Natuurlijk is niet al het speelgoed vervaardigd door kinderen, maar China is wel
één van de landen waar het grootste risico op kinderarbeid bestaat. 3
5.2 Kinderarbeid is een vorm van uitbuiting en mensenhandel
Kinderarbeid komt in vele verschijningsvormen en contexten voor. Het is zelfs zo dat kinderarbeid niet
altijd als een negatief gegeven wordt opgevat. Arbeid uitgevoerd door kinderen welke de schoolgang
niet beïnvloedt, niet schadelijk is voor de gezondheid en bovendien bijdraagt aan de persoonlijke ontwikkeling,
wordt zelfs als positief beschouwd. 4 Indien daarvan echter geen sprake is, zijn de gevolgen
van kinderarbeid zonder uitzondering zeer schadelijk; kinderen
blijven gespeend van educatie, wordt het werken aan hun eigen
ontplooiing onthouden en daarmee ook de kansen op een betere
toekomst. Ook wordt met kinderarbeid goedkope arbeid, en dus
een markt met lage prijzen, in stand gehouden. In een belangrijke
Conventie van de IAO zijn de ‘ergste vormen van kinderarbeid’
opgenomen. 5 Omdat het hier gaat om de meest urgente
‘The term “child labour” is often defined as work
that deprives children of their childhood, their
potential and their dignity, and that is harmful
to physical and mental development’ [Internationale
Arbeidsorganisatie]
problemen rondom kinderarbeid zijn in de Conventie vergaande verplichtingen voor staten opgenomen.
Eén van de ‘ergste vormen van kinderarbeid’ is de kinderarbeid die gelijkstaat aan vormen van
slavernij, waaronder in de Conventie ook de handel in kinderen wordt verstaan en gedwongen of verplichte
arbeid. Dat zijn vormen van uitbuiting, en dus mensenhandel.
1 Diallo et al. 2012: p. vii.
2 SER, 2014.
3 Hendriksen en Tholen, 2014: p. 73.
4 Diallo et al. 2012: p. 19.
5 Verdrag van de Internationale Arbeidsorganisatie betreffende de ergste vormen van kinderarbeid, Nr. 182 (Genève,
17 juni 1999), Trb. 2000, 52.