You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Wat sê die Arbeidswet?<br />
WERKGEWER – WERKNEMER –<br />
WETGEWING<br />
Waar <strong>hierdie</strong> 3 W`s in harmonie saamleef in die werksplek, is daar<br />
werksvrede en produktiewe werksuitsette. Ongelukkig lewe ons nie<br />
in 'n perfekte samelewing en vernaamlik in die werksplek waar<br />
Werkgewer wins ge-orienteerd en Werknemer remunerasie georienteerd<br />
is , veroorsaak die verskillende hoeke waaruit die partye<br />
kom, heel dikwels ernstige konflik wat die Regters, KVBA<br />
Kommissarisse , Dept. Arbeid <strong>In</strong>spekteurs, Arbeidskundiges ,<br />
Prokureurs en Vakverbonde - inwerk hou!<br />
“Act in haste and repent at the CCMA” – is 'n uiters waar gesegde<br />
wanneer werkgewers, dikwels in frustrasie, werknemers “fire”, skel<br />
of selfs aanrand en dan swaar betaal in tyd en geld vir 'n onbesonne<br />
oomblik wat met proseduregtelike en substantiefregtelik korrekte<br />
dissiplinering , heel moontlik vermy kon gewees het!<br />
Waar mense skouer skuur is daar maar meestal geleendheid vir<br />
konflik en daarom moet die situasie bestuur word, deur regstegnies<br />
korrekte prosesse in plek te hê en soos volg uit te voer:-<br />
Tel tot tien - Tel weer tot tien - daar is nie kortpaaie!<br />
Sorg dat daar tussen jou en jou werknemer 'n skriftelike,<br />
wedersyns regverdige en konsensuel getekende werkskontrak<br />
in plek gestel is<br />
Dra sorg dat jy 'n aandiens register/Klokstelsel in plek het en<br />
dat oortyd/korttyd bestuur word.<br />
Betaal die ooreengekome renunerasie en voorsien maandeliks/<br />
weekliks, aan al jou werknemers 'n betaalstaat waarin salaris<br />
en alle aftrekkings gereflekteer word<br />
Plaas 'n regverdige Dissiplinêre en griewe prosedure/<br />
gedragskode in plek<br />
Maak seker dat elke werknemer 'n kopie/insae tot 'n kopie het<br />
en dat hulle die prosedures en korrektiewe sanksies/aksies<br />
verstaan - normaalweg saamgevat in 'n riglyn dokument<br />
Besluit dan dat werkgewer en werknemer mekaar nodig het en<br />
pas die kodes toe met korrektiewe /remedierende gevolgseffek<br />
en nie met ontslag as enigste doelwit!<br />
Ooglopend afhangend van die aard en erns van die<br />
werksplekoortreding /gedragsafwyking, moet daar gelet word op die<br />
progressiewe/remedierende aard van waarskuwings. Byvoorbeeld<br />
om nie betyds vir diens aan te meld nie, sal die dissiplinêre<br />
kode/riglyn ʼn aanduiding gee van watter sanksie toegepas behoort<br />
te word bv ʼn mondelinge waarskuwing vir die eerste, ʼn skriftelike<br />
waarskuwing en ʼn finale skriftelike waarskuwing vir die derde<br />
oortreding ensovoorts.<br />
Ek beklemtoon – die oogmerk van enige dissiplinere aksie is nie<br />
net om te dien as sanksie nie, maar ook om te dien as ʼn<br />
instrument ten einde gedrag te verbeter. By herhaling of meer<br />
ernstige oortredings bv. diefstal sal ʼn meer ernstige sanksie van<br />
toepassing wees. aanvaarbare tydperk vir waarskuwings is<br />
gewoonlik 3 maande vir ʼn mondelingse, ses maande vir ʼn skriftelike<br />
en ʼn periode van tussen 9 en 12 maande vir ʼn finale<br />
waarskuwing.Waarskuwings moet nie van lêer verwyder word nie,<br />
daar die Arbeidshof/CCMA in onlangse uitsprake beslis het dat<br />
selfs 2 jaar oue waarskuwings gebruik kan word waar 'n tendens<br />
bewys wil word.<br />
Lw, werknemers hoef nie waarskuwings te teken, maar laat dan 'n<br />
getuie teken as bewys van die feit dat die waarskuwing gegee was.<br />
Werknemer het 'n reg op inhuise verteenwoordiging en 'n reg op<br />
privaatheid wanneer die waarskuwingsaksie uitgevoer word.<br />
Volgende maand hanteer ons ontslag weens<br />
werksplekoortredings / kapasiteit / oortolligheid / afleggings.<br />
Partye kan my gerus kontak by wagnbietjiefne@gmail.com met<br />
arbeids / werksplek ge-orienteerde vrae/probleme, dan behartig ons<br />
gemeenskaplike antwoorde in opvolgende Kletze<br />
– Groetnis, Francois<br />
We are what we repeatedly do. Excellence,<br />
therefore, is not an act, but a habit.~Aristotle<br />
“Project Reclaim”<br />
Hangende kriminele klagtes teen ANC 17 leiers<br />
Verklarings in die DA se besit openbaar dat die ANC besig is met „n<br />
gekoördineerde omkoop veldtog om DA raadslede van DA beheerde<br />
munisipaliteite te verlei. Volgens die nuwe bewyse is die mate van die ANC se<br />
“Project Reclaim” groter as wat aanvanklik gedink was.<br />
Die bestaan van “Project Reclaim” het laat verlede jaar aan die lig gekom na<br />
„n ses-maande lange DA ondersoek. Die omkoop poging is ontdek om DA<br />
raadslede te oortuig om die DA vir die ANC te verlaat, asook om<br />
tussenverkiesings in verskeie plaaslike rade af te forseer.<br />
Die bewyse wat gely het tot verlede week se oorlopery van `n vorige DA<br />
raadslid in Theewaterskloof, Catharine Booysen-Nefdt, skilder „n prentjie van<br />
„n desperate ANC wat enige iets sal doen, insluitend die wet oortree om „n<br />
bietjie verlore grond terug te wen in die Wes-Kaap en die Noord-Kaap.<br />
Verklarings wat deur raadslede gemaak is, is die volgende:<br />
Die ANC probeer om DA raadslede om te koop om na die ANC oor<br />
te loop<br />
Aanbiedinge het gewissel van kontant, leierskapposisies in die raad<br />
en werksgeleenthede in die munisipaliteit vir raadslede en familie<br />
Vlugte en akkommodasie vir geteikende raadslede was deur die<br />
ANC betaal in „n poging om raadslede te oortuig om besprekings met<br />
hoë lede aan te gaan, insluitend die ANC Wes-Kaapse voorsitter,<br />
Marius Fransman.<br />
Verskeie verklarings is in <strong>hierdie</strong> opsig ontvang.<br />
Die DA beplan om verdere kriminele klagtes aanhangig te maak in verband<br />
met die ANC se “Project Reclaim” wanneer alle bewyse bymekaar gemaak is.<br />
Die DA se nommer een fokus bly om geleenthede vir al die mense van die<br />
Wes-Kaap te lewer. Die DA sal <strong>hierdie</strong> ondermynende pogings van die ANC<br />
oorwin. (Dr. ALLEN GROOTBOOM, LPW DA NOORD-KAAP)<br />
W omen i n M i n i n g<br />
Louisa Brock –Moore grew up in<br />
Mershia Joseph was born in<br />
Cape Town where she obtained<br />
Springbok but now considers herself a<br />
her Secretarial Diploma through<br />
Richtersvelder living in Lekkersing.<br />
Todds Commercial in 1989.<br />
She is a single parent to her 9 year<br />
<strong>In</strong> 1994 she married Colin Moore<br />
old son.Mershia matriculated in 1995<br />
and moved to Oranjemund.<br />
at Steinkopf High School and went on<br />
Louisa joined Trans Hex as an<br />
to study Marketing through Upington<br />
Earthmoving Operator in 2003. She<br />
College.<br />
later joined the Emergency Team<br />
Mershia joined Trans Hex in De Punt<br />
and became a Safety<br />
as an ABET Facilitator on a temporary<br />
Representative.<br />
basis. <strong>In</strong> 1995 she was offered a<br />
Louisa was promoted to Safety<br />
permanent position.<br />
Officer, Bloeddrift and is enjoying<br />
<strong>In</strong> 2007 Mershia was transferred to<br />
her career.<br />
Reuning and in 2009 she was<br />
She has three children named<br />
transferred to Baken, where she was<br />
Eboney, Toelashka and Jody-Colin.<br />
placed as a Trainee CCR Operator.<br />
<strong>In</strong> her spare time Louisa enjoys<br />
<strong>In</strong> August 2011 Mershia was<br />
karaoke, bungee jumping and<br />
appointed as CCR Operator.<br />
collecting cactus plants.<br />
Mershia enjoys her career and despite<br />
Louisa and her family enjoy the<br />
the challenges believes that women<br />
quality of life the Namaqualand has<br />
can be successful in a man‟s world.<br />
to offer and don‟t see themselves<br />
17<br />
returning to Cape Town in a hurry<br />
Raak betrokke in jou gemeenskap.<br />
Meld misdaad aan.<br />
17<br />
17 17