20171023_2_MLW_eindrapport_AWB_Simply community_Chris Kesteloot kopie

Onderzoek mapping van levendigheid in wijken
128
(bijvoorbeeld om te verdelen maar ook om in
te zamelen).
- Er wordt in het eigen huis gewerkt maar
ook veel buitenshuis.
- Samenwerking met diverse lokale
partners worden al dan niet in wisselende
coalities aangegaan. Deze samenwerking
hangt volledig samen met de inhoud van het
project.
- Lokaal en bovenlokaal worden verbonden.
SAMENGEVAT
Projecten die gebaseerd zijn op de
basisprincipes van de burenconnectie zijn
enerzijds eenvoudig en kunnen dus meerdere
mensen beroeren, maar anderzijds zijn ze erg
complex omdat ze erg gelaagd zijn en
veelvoudige vertakkingen toelaten. Het
kunnen werken aan projecten volgens het
principe ‘eenvoud-in-complexiteit’ vormt een
niet te onderschatten professionele
uitdaging.
B) DE WIJK ALS TUSSENSCHAAL
HET DOEL:
STREVEN NAAR EEN ‘CASCADE-EFFECT’
TUSSEN ELKAAR VERSTERKENDE EN
AANVULLENDE RUIMTELIJKE PLEKKEN EN
PROJECTEN IN EN BUITEN DE WIJK
1. Herintroduceren van de wijkschaal om
complementair aan het generiek beleid en
strategische projecten lokaal in te zetten op
een sterker samenspel tussen losse
projecten en trajecten
De projectmatige benadering die de ruimtelijke
planning en de stedenbouw gedurende de
afgelopen decennia heeft bepaald bezit een
aantal belangrijke troeven, om via
stadsontwikkeling een buurt te laten
heropleven. Tegelijk is er behoefte om ‘voorbij
het project’ te denken, en in de toekomst (nog)
meer oog te hebben voor zowel (1) de
meerwaarde van projecten voor de directe
omgeving, als (2) de relaties tussen projecten
onderling. De (her)introductie van de
wijkschaal biedt de mogelijkheid om voorbij de
(strategische) site, het perceel, het gebouw te
denken. Het meenemen van wat er speelt in de
wijk kan een belangrijke meerwaarde vormen
voor stadsprojecten. Er kan worden gewerkt
aan een beter onderlinge afstemming van
stadsprojecten, maar ook aan een ‘wijkagenda’
die de individuele stadsprojecten overstijgt,
waardoor stadsprojecten kunnen worden
aangegrepen als hefboom om ook aan het
samenleven in de wijk te werken. Ook op het
vlak van (publiek en privaat)
patrimoniumbeheer ontstaan er nieuwe
mogelijkheden door vanuit de wijkschaal te
denken.
In het ruimtelijke beleid van de afgelopen
decennia vormde de wijkschaal vaak een
blinde vlek. In het voorgaande ruimtelijk
structuurplan van Antwerpen, stond al een
‘pendelbeweging tussen ontwerpschalen’
centraal. Hierbij ging het om een combinatie
van generiek beleid en strategische projecten.
Toch bleef hierbij de tussenschaal van de wijk
grotendeels onbenoemd, waardoor ze uit het
blikveld verdween. De praktijk leert dat de
verwachte ‘trickling-down’ effecten van
grootschalige strategische projecten die vaak
gepaard gingen met forse publieke
investeringen in vele gevallen zijn uitgebleven.
Werken op wijkschaal betekent meer oog
hebben voor het collectieve effect van beter op
elkaar afgestemde sociaal-ruimtelijke
projecten.
2. Ruimtelijke interventies, projecten en
trajecten nog actiever inzetten als hefboom
om het leven in de wijk te activeren en lokale
dynamieken te versterken
Er is vandaag al meer en meer aandacht voor
de sociaal-ruimtelijke inbedding van
stadsprojecten. Dat is een positieve zaak. Maar
vaak beperkt dit zich nog tot eerder minimale
ingrepen, zoals het nadenken over de toegang
of het (publiek) doorwaadbaar maken van de
site. In het geval van een concrete ruimtevraag
wordt eventueel een partnerschap aangegaan
met (een) lokale partij(en). Het perspectief van
levendige wijken biedt de mogelijkheid om niet
alleen op ruimtelijk vlak een ruimer scala van
mogelijkheden aan te reiken, maar biedt ook
handvaten om via een programmering en
werking die nauwer aansluit bij ‘wat er leeft’ in
de wijk, de betekenis van het project voor de