20171023_2_MLW_eindrapport_AWB_Simply community_Chris Kesteloot kopie

Onderzoek mapping van levendigheid in wijken
172
oppervlakkig. Naast het belang dat ze hechten
aan het collectief burengebeuren houden ze
ook erg van de centrale winkelstraat met de
vele Turkse en Marokkaanse handelaars. In een
aantal van deze winkels komt een divers
publiek over de vloer. Daarnaast zijn er ook een
aantal alternatieve cafeetjes, hippe bars en
gezonde eethuisjes op maat van deze
bewoners bijgekomen. De nabijheid van het
station is bovendien ideaal voor hen om vlot te
kunnen pendelen van en naar het werk. Het
historisch migratiegegeven (de migratie van
Turken en Marokkanen naar België in de jaren
1960) dat doorwerkt tot vandaag is voor hen
een troef en dus niet iets om van weg te
vluchten.
3.Vijftig jaar en meer
3.1.Dochters van de eerste generatie
De vijftigers Zohra en Dilek, zijn producten van
deze migratiegeschiedenis. De ouders van
Zohra en Dilek behoren tot de eerste generatie
migrantenfamilies in het Antwerpse. De
familie van de Turkse Dilek vestigde zich in 1972
in Oud-Berchem. De meeste familieleden
wonen er nu nog. Sinds 1964 is de vader van de
Marokkaanse Zohra aan het werk in België. In
1971 kwamen ook haar moeder en de zeven
kinderen via gezinshereniging over van
Marokko. Zowel Zohra als Dilek zijn nog net
geboren in hun herkomstland. Ze herinneren
zich dat ze tijdens de Belgische beginjaren met
open armen werden ontvangen. Zohra was drie
jaar en Dilek zes jaar toen ze in de buurt
terechtkwamen. Ze gingen er ook naar de
basisschool en hadden het niet makkelijk op
de middelbare school als tweede generatie
kinderen. Verhalen van pestgedrag komen naar
de oppervlakte. Zowel Dilek als Zohra zijn lager
geschoold maar hebben altijd gewerkt. De
dochters van Zohra hebben beide wel een
masterdiploma behaald. De ene is aan het
werk, de andere combineert haar laatste
studiejaar met een halftijdse job. Zohra’s
moeder is bijna honderd en volgens de huisarts
de oudste bewoner van Oud-Berchem. Zowel
Zohra en Dilek zeggen dat al die families in
Oud-Berchem gebleven zijn. Het zijn
huiseigenaars. Velen wonen nog in hetzelfde
huis, anderen verhuisden binnen
Oud-Berchem. Vooral de Turkse families zijn
ondernemers. Zij kochten en verkochten ook
vaak huizen. Deze families vormen de vaste
waarden in Oud-Berchem. Ze hebben
gaandeweg ook eigen verenigingen,
moskeeën,…. opgericht. Ze wonen er
ondertussen 50 jaar. De families kennen elkaar
ook onderling. Oud-Berchem is voor Dilek en
Zohra dan ook vertrouwd terrein.
Opvallend is dat het eerste waarop ze wijzen in
het interview het verval van de centrale
winkelstraat is. In tegenstelling tot de hoger
opgeleide respondenten die we spraken (zie
boven) zien zij de straat niet als een troef met
betrekking tot diversiteit. Zo benadrukken
Zohra en haar twee dochters Hakima en Naima
net een tekort aan diversiteit, in mensen maar
ook in koopwaar.
Zohra: Er zijn geen sjieke winkels meer alleen
maar groentes, groentes en nog eens
groentes…. Niks meer van kledij of zo.
Hakima: En dan vijf Turkse bakkers, vijf
Turkse frituren,… Het is goed dat er
Marokkaanse beenhouwers zijn, want dat
hebben wij nodig, maar daarom geen tien in
de straat hé.
Naima: Het zou aangenamer zijn als het wat
meer gecombineerd was en ook wat
diverser.
Hakima: Voor de Belg is het ook
achteruitgegaan hé. De meeste Belgische
winkels zijn weg. Allez, ik ben al blij dat de
belwinkels weg zijn… We hebben wel
tegenwoordig meer van die hippere
koffiehuisjes, dat is al beter. (Zohra en
dochters, Interview 1 mei 2017)
Dilek is twaalf jaar zaakvoerder geweest van
een kruidenier maar financieel was dat niet
houdbaar. Ze is nu zelfstandige in bijberoep.
Naast haar werk als arbeidster tijdens de week
houdt ze een tweedehandswinkel open op
zaterdag en zondag. In 1992 kocht ze samen
met haar toenmalige echtgenoot een huis in
de Statiestraat. Daarna zijn de prijzen van de
huizen erg gezakt en is haar huis in waarde
gedaald. Ze verhuurt het gelijkvloers als winkel