20171023_2_MLW_eindrapport_AWB_Simply community_Chris Kesteloot kopie

Onderzoek mapping van levendigheid in wijken
140
groot. Het individuele project is te klein. Op
wijkniveau is het mogelijk om door middel van
een samenspel van sociaal-ruimtelijke
projecten en trajecten aan een cascade te
bouwen, waardoor levendigheid als positief
vliegwiel voor de wijk kan werken.
HOE?
ANTENNES GERICHT OP DYNAMISCHE
CONTINUÏTEIT
Een professionele antenne werkt best volgens
het principe van ‘dynamische continuïteit’. In
dit principe wordt de nadruk gelegd op het feit
dat zowel de continuïteit van een werking zeer
belangrijk is, als dat er ook voldoende
veerkracht aanwezig is om op de telkens
veranderende omstandigheden waarbinnen
de werking actief is te kunnen inspelen. De
antenne vormt dus een herkenbaar en
vertrouwd gegeven in de wijk. Wil de antenne
echter veerkrachtig blijven, dan zal ze tegelijk
op bepaald momenten ook bv. projecten
moeten afstoten of oude paden verlaten en
zichzelf voortdurend blijven vernieuwen. In de
bibliotheek bijvoorbeeld gaat dat vandaag de
dag over durven experimenteren met
belevingsactiviteiten in plaats van enkel en
alleen te blijven werken vanuit de boekerij van
weleer. Een ander goed voorbeeld is
buurtcentrum Posthof, dat pionierde met
betrekking tot buurtdiensten. Het door hen
opgerichte ‘buurtbeheerbedrijf’ werd
afgestoten en doorgegeven aan de stedelijke
overheid en werd daar vervolgens omgedoopt
tot Manus. Zo creëerden zij nieuwe ruimte
voor andere projecten. Ook moet er bekeken
worden of er nieuwe vragen leven in de buurt/
bredere maatschappij en daar hoort ook het
aanboren van een ander, nieuw profiel van
bewoners en andere wijkgebruikers bij. Dit kan
dus betekenen dat een ‘oude’ groep wordt
losgelaten.
ONTWERPEND ONDERZOEK INSCHAKELEN
ALS HEFBOOM VOOR VERANDERING
Het ontwikkelen van het actieprogramma is
gericht op het clusteren, opschalen en
versterken van lokale dynamieken, via
projecten en initiatieven. Het gaat dus over
het creatief en slim connecteren van de
diverse ‘thuis in de wijk’ plekken of
centraliteiten, om zo de burenconnecties te
bevorderen. Bijzonder geschikt om de
mogelijkheden hiervan te verkennen,
zichtbaar te maken en te verbeelden is
ontwerpend onderzoek. Typerend voor deze
onderzoekers is het kunnen bricoleren met
elementen uit erg diverse domeinen. Hun
kennis omtrent een goed ontwerp wordt
opgebouwd via iets doen, namelijk via het
telkens opnieuw en anders ontwerpen
(tekenen). Het betreft een vorm van ‘trial &
error’. De ontwerpend onderzoeker zal via een
heen-en-weer beweging tussen
ontwerpvoorstellen en diverse bronnen
(concepten, disciplines, sectoren,
stakeholders) uiteindelijk een ontwerpvoorstel
of ontwikkelingsscenario voorstellen. Door
abstracte ideeën of intenties op een zeer
concrete manier te vertalen naar de ruimte,
wordt het mogelijke effect van bepaalde
acties zichtbaar gemaakt, wat doorgaans als
stimulerend en wervend wordt ervaren door
diverse partijen die hierbij betrokken zijn of
kunnen worden. Als ontwerpers zijn ze
vertrouwd met artistieke processen en zijn ze
in staat vernieuwde inzichten aan te bieden, en
via hun verbeeldingskracht niet enkel het
bestaande te valideren en versterken, maar
ook oog te hebben voor mogelijke toekomstige
ontwikkelingen en transformaties. Bij het
installeren van antennes, maar ook bij het
uitzetten van de verdere werking ervan, zijn
ontwerpend onderzoekers dan ook erg
geschikt als partners bij de continue werking
van een antenne, zeker op momenten dat er
nood is aan vernieuwing.