You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
51<br />
DIVERSITEIT EN LEVENDIGHEID IN<br />
ANTWERPSE BUURTEN<br />
EEN CARTOGRAFISCHE VERKENNING<br />
Levendigheid in wijken meten is zonder<br />
observaties in de wijken een onmogelijke<br />
zaak. Wel kunnen beschikbare gegevens<br />
gebruikt worden om de mogelijkheden en<br />
beperkingen die wijkkenmerken bieden voor<br />
de levendigheid te meten.<br />
Om dit de doen kiezen we voor een<br />
deductieve aanpak. Eerder dan alle<br />
beschikbare data af te toetsen op hun<br />
eventuele relevantie voor levendigheid, wordt<br />
vertrokken van een theoretisch kader, dat<br />
alle dimensies van het fenomeen overkoepelt<br />
en voor elk van deze dimensies gepaste<br />
indicatoren zoekt. Dit kader wordt geboden<br />
door de “economische integratiewijzen” van<br />
Karl Polanyi (1944), een concept dat in het<br />
sociaal-geografisch onderzoek aan de KU<br />
Leuven veel gebruikt is.<br />
Economische integratiewijzen behelzen de<br />
sociale relaties die mensen rechtstreeks<br />
of onrechtstreeks aangaan om aan hun<br />
bestaansmiddelen te geraken.<br />
Deze aanpak gaat er van uit dat hoe<br />
veelvuldiger en rijker die relaties zijn, hoe<br />
groter de levendigheid is van de buurt.<br />
De meeste buurtrelaties spelen zich af in de<br />
sferen van de wederkerigheid en in mindere<br />
mate van de markt.<br />
Wederkerigheid omvat de ruil van diensten<br />
op basis van noden binnen een netwerk.<br />
Elk lid van het netwerk moet er voor zorgen<br />
dat hij/zij op lange termijn een evenwicht<br />
realiseert tussen de verkregen diensten en<br />
de wederdiensten die hij aan andere leden<br />
kan aanbieden. Gezien elke ruil plaatsvindt<br />
op basis van een (dikwijls onvoorziene) nood,<br />
zijn de duurzaamheid van het netwerk, trouw<br />
aan het netwerk en vertrouwen essentiële<br />
kenmerken van efficiënte wederkerigheid.<br />
Diversiteit van noden en van vaardigheden<br />
in het netwerk bepalen de intensiteit van de<br />
ruilactiviteiten.<br />
Voor wederkerigheid is diversiteit van de<br />
bevolking van belang. Onderzoek heeft<br />
aangetoond dat wederkerigheid ook als<br />
springplank gebruikt wordt om toegang<br />
tot bestaansmiddelen via andere wegen<br />
te vergemakkelijken. Deze diversiteit wordt<br />
mee gedragen door een diversiteit aan<br />
woonmilieus.<br />
In dit hoofdstuk wordt de diversiteit in<br />
buurten gemeten door ze te telkens te<br />
koppelen aan een bepaalde maat. Voor<br />
meer informatie over hoe deze maat<br />
precies bepaald is, namelijk a.d.h.v. een<br />
fractioneringsindex, verwijzen we u graag<br />
naar de bijlage, voor een meer uitgebreide<br />
uitleg. Deze maat is telkens toegepast op de<br />
verschillende dimensies van levendigheid.<br />
Vervolgens worden deze resultaten<br />
geografisch geanalyseerd aan de hand van<br />
een kaart van de stad. Dit laat toe om de drie<br />
bestudeerde wijken te vergelijken met de<br />
rest van de stad. De indeling van de wijken in<br />
statistische buurten laten ook toe om interne<br />
verschillen binnen wijken te vergelijken. In<br />
de bijlage, vindt u bijkomend ook nog extra<br />
grafieken terug waarbij, wanneer zinvol, de<br />
resultaten van specifieke groepen worden<br />
uitgelicht.