dissertacia-myrzabaeva.pdf
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Сурет 7 - Ксантин дегидрогеназа және альдегид оксидаза ферментінің<br />
құрылымы.<br />
Тәжірибелік әдістер АО ферментінің активтілігі өсімдік фитогормоны<br />
индол-3-сірке қышқылы биосинтезімен байланысты екенін көрсетті. Ол<br />
биосинтез барысында индол-ацетальдегидті индол-3-сірке қышқылын<br />
катализдейді [141]. Әлбетте, өсімдіктің мультигенді тұқымдастарының АО<br />
ферменті өсімдік фитогормоны АБҚ және индол сірке қышқылдарының<br />
соңғы сатысын катализдейді. Осы маңызды екі қызмет өсімдіктің қоршаған<br />
орта стресіне бейімделу мен даму барысында маңызды рөл атқарады [142].<br />
АО ферментінің субстратының кең ауқымды болуы АО ферментінің<br />
фитогормон синтезінен басқа қосымша метаболикалық реакцияларға<br />
қатысатындығы мүмкін деген тұжырымға әкеледі. Детоксификациялау<br />
реакциялары және патогендерге деген төзімділік осы қосымша функциялар<br />
үшін жақсы үлгі бола алады [143].<br />
1.7 Биотикалық стресс - өсімдік вирустарының ауыл<br />
шаруашылығына тигізетін зияны.<br />
Ауыл шаруашылық дақылдарына өсімдік вирустарының тигізетін<br />
зияны орасан зор. Соңғы ғылыми деректерге сүйенсек, өсімдіктердегі<br />
вирустардан ауыл шаруашылығындағы мәдени дақылдармен қоса астық<br />
тұқымдастарының өнімі төмендеп, жыл сайын 6 миллиард доллар көлемінде<br />
шығын келтіруде [144]. Қазіргі уақытқа дейін шамамен 4 000 вирус түрлері<br />
анықталып, олардың 1000 өсімдік вирустары болып табылған [10, 45-бет].<br />
Өсімдік вирустарының ауыл шаруашылық дақылдарына тигізетін<br />
экономикалық шығыны да орасан зор. Мысалы, дүние жүзі бойынша<br />
картоптың экономикалық шығыны 2008 жылы 3,8 миллиард долларды<br />
32