Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig
Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig
Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Eleştiri Terimleri Açısından Herat Mektebi<br />
Tezkirelerinin Anadolu Tezkirelerine Tesiri<br />
Dr. Yusuf ÇETİNDAĞ<br />
Fatih Üniversitesi<br />
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü<br />
Özet; Herat Mektebi tezkireleri(Baharistan, Devletşah Tezkiresi<br />
ve Mecâlisü'n-Nefâis); şiir ve şaire yönelik değerlendirmeleri<br />
açısından incelenmiş ve Anadolu'da kaleme alınan XVI.<br />
yüzyıl tezkireleri ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma<br />
sonucunda; XVI. yüzyıl Anadolu tezkireleri ile Herat<br />
Mektebi tezkireleri arasında her açıdan benzerlikler ve<br />
paralellikler olduğu görülmüştür. Özellikle de Anadolu<br />
tezkirelerinin kullandığı eleştiri terminolojisinin yüzde<br />
yetmişe yakınının Herat menşeli olduğu anlaşılmıştır.<br />
Anahtar Kelimeler: Herat Mektebi Tezkireleri, Eleştiri<br />
Terminolojisi, XVI. Yüzyıl Tezkireleri.<br />
_______________________________________________________________<br />
Giriş<br />
Herat, XV. yüzyılda Türk-İslam Medeniyetine ev sahipliği yapmakla<br />
beraber "Orta <strong>Asya</strong>-Anadolu" etkileşiminde de önemli bir merkez haline<br />
geldi. Timurluların şâir padişâhı Hüseyin Baykara döneminde altın çağını<br />
yaşayan Herat, sanat ve edebiyatta bir anda Şarkın en gözde mekânı oldu.<br />
Bir yanda Fars ve Türk edebiyatının en büyük şairlerinden Mollâ Câmı<br />
ile Ali Şîr Nevâî; diğer yanda büyük nakkâş Bihzâd ve hattat Mîr<br />
Meşhedî gibi önde gelen sanatçı ve edebiyatçılar Herat'ta bir araya geldi.<br />
Bu haliyle Herat tam bir okul görünümüne büründü. Bu okulda kısa<br />
zamanda sanat, edebiyat, tarih, vb. ilimlerde gelecek yüzyılları da<br />
etkileyecek olan büyük şahsiyetler yetişti ve önemli eserler kaleme alındı.<br />
bilig ♦ Yaz 2002 ♦ Sayı 22:109-132<br />
109
Change language