Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig

More documents

Recommendations

Info

ilig 2002 Yaz Sayı 22 nesîb bölümlerinde eğlence ve şaraptan, beden hazlarından söz edilmiş, çöl tasvirlerinin yerine bağ, bahçe tasvirleri yapılmış, at ve deve tasvirleri ise yerini av ve savaş tasvirlerine bırakmıştır. Bazen bu konulardan her biri bir şiirde müstakil olarak işleniyor ve buna da kaside deniliyordu (Çavuşoğlu, 1986,18; Keskin, 1994, 3). Bu dönem şairlerinden, aynı zamanda âlim bir şâir olan Ebû Temmâm, onun öğrencisi Buhturî ve Mütenebbî kaside yazan en önemli şair olarak anılır (İpekten, 1997,41). İran Edebiyatında Kaside Kasidenin muhteva yönünden zenginleşmesi, bir nazım şekli olarak büyük önem kazanması, mühim gelişme ve değişikliğe uğraması, İran Edebiyatı içinde olmuştur. Abbasiler zamanında merkezden uzakta bulunan valiler, merkezle bağlarını kopararak adeta bağımsız yaşıyorlardı. Bu yaşantıları onları değişik arayışlara itiyor, nüfuzlarını artırmak için İran tarihi, gelenek görenekleri ve destanlarını derleme faaliyetine giriyorlar, böylece edebî hayata bir canlılık kazandırarak hükümdar saraylarını, şairleri etrafında toplayan birer edebiyat merkezi haline getiriyorlardı. Sâsânîler devri olarak bilinen bu dönemin en meşhur şairi Rûdekî'dir. Saraylarında şairlere önemli mevkiler veren ve bunu hükümdarlığın icaplarından sayan Sâmânîlerden II. Nasır bin Ahmed zamanında büyük nüfuz kazanan Rûdekî, bazı tezkire yazarları tarafından İslamî-İran Edebiyatının adeta kurucusu olarak kabul edilir. Kasideye gazel havası veren şairin "Medâr-ı Mey" adlı kasidesi çok meşhurdur (Çavuşoğlu, 1986,18). Rûdekî'nin çağdaşları ve takipçileri arasında Ebu'l- Abbas Buhârî'yi, Şeyh Ebui-Hasan Şâhid-i Belhî'yi, "Ruh ve Akıl" kasidesini yazan Kisâî'yi sayabiliriz (Köprülü, 1980,114). Gazneliler devrinde de edebî gelişme artarak devam etmiş, Sultan Mahmud'un etrafında bir edebî çevre oluşmuştur. Bu çevrenin merkezinde Belhli şair Unsurî yer almıştır. Sultan Mahmud'un övgüsünü yaptığı kasideleri, İran şiirinin beğenilen örnekleri arasındadır. Devrin şair olarak önde gelen diğer isimleri, Ferrûhî, Minuçihr ve Asadî'dir. Sistanlı Ferrûhî'nin kasidelerinde nesîb kısımları çok canlıdır, parlak ve renkli tasvirleri vardır. Arap kasidecisi Mütenebbî'ye benzetilir. Övgüleri çok sade, ama çok güçlüdür. Minuçihr, şiirlerinde tamamiyle Arap ruh ve yaratılışını dile getirmiştir. Tûslu Asadî saray şairleri arasında şiirle tartışma çığırını açan şairdir (Çavuşoğlu, 1986,18; İpekten, 1997,42). 136
Aydemir, Türk Edebiyatında Kaside Gaznelilerden sonra edebî gelişme Selçuklular devrinde de yükselişini sürdürmüş ve Fars edebiyatının, daha sonra Türk şairleri üzerinde de etkili olan, en büyük ustaları bu dönemde yetişmiştir. Bunlardan, şiirlerinde aşırı mübalağa, dilinde sağlamlık ve ustalığı ile Enverî, üslûbu oldukça şatafatlı, süslü ve ağır, nesîblerindeki derin, renkli ve parlak hayalleriyle okuyucuyu gerçek dünyadan uzaklaştırarak aklın ve mantığın ötesine götüren Hâkânî ile Sultan Sencer'in himayesini gören Mu'izzî dönemin kayda değer şairlerindendir. Yine bu dönemde Harzemşahlar sarayında da Reşidü'd-din Vatvat ve Zahirü'd-din Faryâbî gibi ünlü kaside şairleri yetişmişdir. Ayrıca şiirlerinde hayalden çok anlam güzelliğine önem veren ve Hallâk-ı Ma'ânî diye anılan Kemâl-i İsfehânî de Klasik Türk Edebiyatına büyük etkisi olan şairlerdendir (İpekten, 1997,42). Moğol istilası sırasında yetişen Sa'dî-i Şirâzî, Timurlular devri şairi Hâcûyı Kirmanı ve Selmân-ı Sâveci Türk şairlerini etkileyen, şiirlerindeki incelik ve zarifliğin yanında şiir tekniğindeki ustalıklarıyla da tanınan şairlerdir (İpekten, 1997, 42). XVI ve XVII yüzyıllarda Hindistan'da Hint edebiyatının da etkisi ile oluşturulan Sebk-i Hindî akımının temsilcileri olarak örfi-i Şîrâzî, Sâ'ib-i Tebrîzî ve İran'da kalan Şevket-i Buhârî de gazelle birlikte kasîdeleriyle de tanınmış şairlerdir. Kaside, İran Edebiyatında bu tarihi seyrini yaşarken, şekil ve muhteva yönünden önemli gelişmeler göstermiştir. Beyit sayıları çoğunlukla 20 beyitle 70-80 beyit arasında değişmiş, bazen 20 beyitten az bazan 150 beyte kadar ulaşmış, hatta bunu da aşan örneklerine rastlanmıştır. Bazen çok uzun, konusunun önemine ve şairin kuvvet ve kudretine göre yazılmış kaside örnekleri vardır. Bunlara inşâî kasâid denilir. Uzun kasidelerde kafiye bulmak zorluğundan bir kasidede aynı kafiye birkaç defa kullanılmıştır. Bunun kusur sayılmasından dolayı, büyük şairler mümkün mertebe kaçınmışlar veya en az 20 beyit ara ile kullanmışlardır. Şair, zaman zaman kasidesinin monotonluğunu gidermek için tecdîd-i matla' yapabilir. Memduhun medhinden önce mukaddime vardır. Bu bölüm genellikle 5- 15 beyit arasındadır. Bazen 30-40 beyit olduğu görülür. Bu bölümde işlenen konuya göre Arap edebiyatında olduğu gibi nesîb veya teşbîb isimlendirmesine gidilmemiş, her ikisine birden tegazzül veya nesîb adı verilmiştir. 137
Page 1 and 2:
Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda Ya
Page 3 and 4:
Başak Avcılar, Asya Tipi Üretim
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
A Farewell to Asiatic Mode of Produ
Page 29 and 30:
Yerel Kalkınma Stratejisi İçinde
Page 31 and 32:
Gürbüz, Yerel Kalkınma Stratejis
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Tourism and Safranbolu Model in the
Page 49 and 50:
Tarih ve Tarihî Roman Arasındaki
Page 51 and 52:
Çelik, Tarih ve Tarihi Roman Aras
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67:
___________________________________
Page 70 and 71:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 bir tema ola
Page 72 and 73:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Taşçaynar
Page 74 and 75:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Yazar, Filof
Page 76 and 77:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 b. Sovyetler
Page 78 and 79:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 korku komple
Page 80 and 81:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Aytmatov, bu
Page 82 and 83:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bir kudret-i
Page 84 and 85:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 ERHAT, Azra,
Page 86 and 87: ___________________________________
Page 88 and 89: ilig 2002 Yaz Sayı 22 de "ithaftı
Page 90 and 91: ilig 2002 Yaz Sayı 22 "Ey, vatanı
Page 92 and 93: ilig 2002 Yaz Sayı 22 yim. Tâhir
Page 94 and 95: ilig 2002 Yaz Sayı 22 nin bütün
Page 96 and 97: ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bu ithaflard
Page 98 and 99: ilig 2002 Yaz Sayı 22 Haşim'in sa
Page 100 and 101: ilig 2002 Yaz Sayı 22 nûn mektebi
Page 102 and 103: ilig 2002 Yaz Sayı 22 8 Sanat anla
Page 104 and 105: Kaynaklar bilig 2002 Yaz Sayı 22 A
Page 106 and 107: Analysis of the Term "Dedication" i
Page 109 and 110: Eleştiri Terimleri Açısından He
Page 111 and 112: Çetindağ, Eleştiri Terimleri Aç
Page 117 and 118: Latîf Çetindağ, Eleştiri Teriml
Page 131 and 132: The Influence of the Herat School T
Page 133 and 134: Türk Edebiyatında Kaside Dr. Yaş
Page 135: Aydemir, Türk Edebiyatında Kaside
Page 139 and 140: Aydemir, Türk Edebiyatında Kaside
Page 167 and 168: Kaside in Turkish Literature Dr. Ya
Page 169 and 170: Ümumtürk Edabiyyatı Araşdırıc
Page 171 and 172: Hüseynoğlu, Ümumtürk Edabiyyat
Page 183: 183
Page 186 and 187:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bir zamanlar
Page 188 and 189:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 lerini ele a
Page 190 and 191:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 "Türkmenced
Page 192 and 193:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 PARLATIR, İ
Page 194 and 195:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 ma amacı ta
Page 196 and 197:
ilig 2002 Kış Sayı 20 si bulundu
Page 198 and 199:
ilig 2002 Kış Sayı 20 molojiyle
Page 200 and 201:
ilig 2002 Kış Sayı 20 LÂM'Î Ç
Page 202 and 203:
ilig 2002 Kış Sayı 20 bir çalı
Page 204 and 205:
ilig 2002 Kış Sayı 20 çeviri ya
Page 206 and 207:
Bilig’de yayımlanması kabul edi
Page 208 and 209:
Kaynaklar Dizini a) Süreli yayınl
Page 210 and 211:
Payments to the authors and referee
Page 212:
c. For books The name(s) of author(
show all

Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?