Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig

More documents

Recommendations

Info

ilig 2002 Yaz Sayı 22 ğinde Doğu-Batı düşüncesi sistematize edildi. Montesquieu, Doğu toplumlarını keyfi zorbalık ve değişmezlik terimleriyle tanımlayan ilk yazardır. Kavramın geliştirilmesinde Marks, yukarıda sözü geçen düşünürlerin yanı sıra, Doğu'da seyahat eden Fransız doktoru François Bernie'in on sekizinci yüzyıl, "Travels Containing a Description of the Domination of the Great Moğol" adlı kitabından faydalanmıştır (Kazancıgil 1986: 178). Marks, Bernier'den hareketle Doğu'daki bütün olayların temelini toprakta özel mülkiyetin yokluğuna bağlayarak bunu Doğu cennetinin gerçek anahtarı olarak tanımlıyor. Engels'de Marks'la olan fikir alış verişlerinde kavramı daha da geliştirerek ATÜT'ü doğunun iklim şartları ve devletin bu çerçevedeki görevleriyle açıklıyor. Daha sonra Marks bir gazete makalesinde iklim ve bölgesel şartların, kanal ve su yolları ile yapılan yapay sulamanın doğu tarımının temeli olduğunu, tüm Asya'da kamu işleri için merkezi bir hükümetin şart olduğunu belirtecektir (Divitçioğlu 1981:17,18). Özetle Turner'a göre (1991a: 27-28; 1991b: lll) ATÜT'ün isim babası olan Marks'ın ATÜT'e (ATÜT'ün özelliklerinden birisi olarak ele aldığı Doğu Despotizmine) ilişkin düşüncelerinde, Montesquieu, ve Hegel'in etkisi kadar, Doğu'da kapitalist gelişmeye engel olan durağan ekonomik şartların varlığına dikkat çeken İngiliz klasik iktisatçı ve faydacı filozofların etkisi de vardır. Atüt'ün Özellikleri Teorik, ampirik ve ideolojik açıdan eleştirisine daha sonra yer verilecek olan ATÜT'ün genel özellikleri yedi noktada toplanabilir. Osmanlı toplum yapısını açıklamada kullanılan ATÜT yaklaşımı aşağıda görüleceği gibi, Doğu Despotizmi 9 yaklaşımının birçok varsayımını da içinde taşımaktadır. Despotizmde vurgu, yönetenler ve kanun yokluğu yani üst yapısal unsurlar üzerinde odaklaşırken, ATÜT'de vurgu Doğu toplumlarındaki tabakalaşma düzeninin üretim biçimi yani altyapısal unsurlar üzerinedir. 1-Özel Mülkiyetin Yokluğu: Bu tip toplumların en önemli özelliği mülkiyetin müşterek ya da devlete ait olmasıdır. Kavramın geliştirilmesinde Marks, Engels'e yazdığı bir mektupta "Doğu'daki bütün olayların temelini toprakta özel mülkiyetin yokluğunda aramalıdır... Bu, Doğu cennetinin 6
Başak Avcılar, Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda gerçek anahtarıdır" (Divitçioğlu 1981:17) demektedir. Özel mülkiyetin yokluğunu oluşturan sebep ise, Asya'daki iklim ve karasal şartların yol açtığı, tarımsal işlerin yapılabilmesinin ancak devletin ön ayak olabileceği büyük ölçekli sulama tesisleri ile mümkün olabildiği bir üretim gerektirmesidir (Turner 1991a: 128; İslamoğlu 1991: 18). 2-Doğu Despotizmi: Marks Doğu despotizminin temelini toprağın devlet mülkiyetinde olmasına bağlamıştır. Toprak üzerinde özel mülkiyetin olmayışı, aynı zamanda devlete meydan okuyacak toprak sahibi bir sınıfın var olmayışını da açıklamaktadır. Bu yapı içinde ortak çıkarları olduğu halde bu sınıf çıkarlarını gerçekleştirecek sosyo-ekonomik bağlardan yoksun birbirinden yalıtılmış köy toplulukları despotik devletin otoritesine karşı çıkamıyorlardı (Kışlalı 1987:44-45, İslamoğlu 1991:18-19). Devlet-toplum ilişkileri açısından ATÜT'de küçük komünal yapılar üzerinde yer alan ve bunları kapsayan devlet (despot), son tahlilde bu özgün toplulukların babası rolünde ortaya çıkmaktadır (Poulantzas, 1992: 24). Fakat bu baba despot bir babadır. Çünkü artı değerin büyük bir kısmını kendine ayırır ve yönetici sınıfın baskı aracı olmakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomik sömürünün baş sorumlusu olan despotik bir devlettir (Anderson 1974:483). 3-Ara sınıfların yokluğu: ATÜT kavramının temellerinden birisi de "ara sınıfların" 10 yokluğudur. Devlet ile kırsal taban arasında boşluk vardır. Devletin otoritesini sınırlayacak ara yapılar yani sınıfların bulunmaması aynı zamanda Asya'nın durgunluğu ve tarihsizliği açıklamalarına da temel teşkil etmektedir. 4-Kendi Kendine Yeterli ve Çevreden Soyutlanmış Köy Birimlerinin Varlığı: ATÜT'e temel niteliğini bağımsız köylü üretimi vermektedir. Kendi kendine yeterli köy birimlerinden oluşan bir kırsal toplumun varlığı ve devletin üzerine almış olduğu kamu işleri toprakta devlet mülkiyetini doğurmakta olup, kendini destekler köy topluluklarından elde edilen artık ürün devlete aktarılmaktadır (Divitçioğlu 1981: 24–27). 5- Genel Kölelik : Bu modelde toprağın tasarruf hakkına sahip olan birey, kölelik üretim tarzının "köle"sinden farklı olduğu gibi, feodal üretim tarzının "serf'inden de farklıdır. Bu iki üretim tarzında emek, üretim aracının kendisidir. ATÜT'de ise, birey, üretim aracı değildir, emek hürdür. Birey burada, toprağın tasarruf hakkına sahip olduğundan dolayı hür ise 7
Page 1 and 2: Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda Ya
Page 3 and 4: Başak Avcılar, Asya Tipi Üretim
Page 5: Başak Avcılar, Asya Tipi Üretim
Page 27 and 28: A Farewell to Asiatic Mode of Produ
Page 29 and 30: Yerel Kalkınma Stratejisi İçinde
Page 31 and 32: Gürbüz, Yerel Kalkınma Stratejis
Page 47 and 48: Tourism and Safranbolu Model in the
Page 49 and 50: Tarih ve Tarihî Roman Arasındaki
Page 51 and 52: Çelik, Tarih ve Tarihi Roman Aras
Page 57 and 58:
Çelik, Tarih ve Tarihi Roman Aras
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67:
___________________________________
Page 70 and 71:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 bir tema ola
Page 72 and 73:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Taşçaynar
Page 74 and 75:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Yazar, Filof
Page 76 and 77:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 b. Sovyetler
Page 78 and 79:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 korku komple
Page 80 and 81:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Aytmatov, bu
Page 82 and 83:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bir kudret-i
Page 84 and 85:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 ERHAT, Azra,
Page 86 and 87:
___________________________________
Page 88 and 89:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 de "ithaftı
Page 90 and 91:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 "Ey, vatanı
Page 92 and 93:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 yim. Tâhir
Page 94 and 95:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 nin bütün
Page 96 and 97:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bu ithaflard
Page 98 and 99:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Haşim'in sa
Page 100 and 101:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 nûn mektebi
Page 102 and 103:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 8 Sanat anla
Page 104 and 105:
Kaynaklar bilig 2002 Yaz Sayı 22 A
Page 106 and 107:
Analysis of the Term "Dedication" i
Page 109 and 110:
Eleştiri Terimleri Açısından He
Page 111 and 112:
Çetindağ, Eleştiri Terimleri Aç
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Latîf Çetindağ, Eleştiri Teriml
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
The Influence of the Herat School T
Page 133 and 134:
Türk Edebiyatında Kaside Dr. Yaş
Page 135 and 136:
Aydemir, Türk Edebiyatında Kaside
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Kaside in Turkish Literature Dr. Ya
Page 169 and 170:
Ümumtürk Edabiyyatı Araşdırıc
Page 171 and 172:
Hüseynoğlu, Ümumtürk Edabiyyat
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183:
183
Page 186 and 187:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 Bir zamanlar
Page 188 and 189:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 lerini ele a
Page 190 and 191:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 "Türkmenced
Page 192 and 193:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 PARLATIR, İ
Page 194 and 195:
ilig 2002 Yaz Sayı 22 ma amacı ta
Page 196 and 197:
ilig 2002 Kış Sayı 20 si bulundu
Page 198 and 199:
ilig 2002 Kış Sayı 20 molojiyle
Page 200 and 201:
ilig 2002 Kış Sayı 20 LÂM'Î Ç
Page 202 and 203:
ilig 2002 Kış Sayı 20 bir çalı
Page 204 and 205:
ilig 2002 Kış Sayı 20 çeviri ya
Page 206 and 207:
Bilig’de yayımlanması kabul edi
Page 208 and 209:
Kaynaklar Dizini a) Süreli yayınl
Page 210 and 211:
Payments to the authors and referee
Page 212:
c. For books The name(s) of author(
show all

Asya Tipi Üretim Tarzı'na Veda - Bilig

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?