Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HAPİSHANELER, HAKSIZ GÖZALTI VE İŞKENCE<br />
dan dolayı her ne kadar çok zor olsa da elde olan<br />
deliller uygulanmakta olan işkencelerin nicelik<br />
olarak çok olduğunu göstermektedir. İnsan Hakları<br />
Örgütlerine bu konularda çok sayıda bilgi ulaşmaktadır.<br />
Hatta işkence ve kötü davranışlardan dolayı<br />
birçok insanın öldüğü de bilinmektedir. 13<br />
Yetersiz hukuki yapılanmadan, mahkûm haklarını<br />
garanti altına alan yasal düzenlemelerin yetersizliğinden<br />
ve işkence yapanların dokunulmazlığından<br />
dolayı, Çin’de işkence devam etmektedir.<br />
İşkenceyi engellemek için etkili önlemlerin<br />
alınmaması, işkence iddialarını kabul etmeme ve<br />
Çin’in bu tür iddiaları araştırmıyor olmasından hareketle<br />
şunu rahatlıkla diyebiliriz ki; işkence Çin<br />
devletinde kurumsallaşmıştır ve devletin resmi<br />
politikası olmuştur.<br />
İşkencenin devam etmesine izin veren Çin, işkence<br />
sözleşmesini imzalamış olmasına rağmen,<br />
bu antlaşmadan doğan uluslararası sorumluluğunu<br />
yerine getirmemektedir. Ayrıca Ceza Kanununda<br />
bazı işkence çeşitleri yasaklanmasına rağmen,<br />
gözaltına alınan kişileri işkenceye karşı korumak<br />
için yeterli önlem yoktur. Hatta Ceza Kanunu<br />
haksız tutuklamalarda tazminat aramayı mümkün<br />
kılan maddeler taşımasına rağmen, işkenceyi önlemede<br />
temel güvenlik olan gözaltında iken avukatla<br />
görüşme hakkı bile yoktur. Hükümet tarafından<br />
alınan işkenceyi önleyici tedbirlerin yetersizliği,<br />
Çin’de işkencenin çok yaygın bir şekilde devam ettiğini<br />
göstermektedir. Hâlbuki Çin’in de kabul ettiği<br />
İşkence Sözleşmesi’nin 2. Maddesi taraf devletlere,<br />
sadece işkencenin sözde yasaklanmasını değil,<br />
aynı zamanda işkencenin önlenmesi için etkili<br />
tedbirler alınmasını da öngörür. 14<br />
Doğu Türkistan’da ise işkence artık tutuklular<br />
üzerinde Çinliler tarafından uygulanan sıradan bir<br />
olay olagelmiştir. Literatüre “Çin İşkencesi” kavramını<br />
kazandıran Çinliler işkence uygulamalarından<br />
bir an önce vazgeçmeli ve bu konuda gerekli<br />
13 A.g.r. s.65<br />
14 Muzaffer Sencer, Belgelerle İnsan Hakları, Beta Basım Yayım, s.156<br />
hukuki ve idari düzenlemeleri yapmalıdırlar.<br />
Doğu Türkistan direnişinin önderlerinden<br />
olan ve uzun seneler Çin Hapishanelerinde tutuklu<br />
kalan Hacı Yakup Anat’ın hapishanelerde uygulanan<br />
işkence türleri ile ilgili aktardıkları bilgiler ürkütücü<br />
boyuttadır. Hacı Yakup Anat hapishanelerde<br />
kaldığı sürece mahkûmlara uygulanan işkence<br />
türlerini şöyle aktarmıştır; 15<br />
1. Tırnak altına iğne batırma,<br />
2. Erkek mahkûmların cinsel organına çubuk<br />
sokma,<br />
3. Mahpusları ağaç kazığa oturtma,<br />
4. Sol elini masaya [metal çiviyle] çakıp, sağ<br />
eliyle itirafname yazdırma,<br />
5. Çemberle kafatasını sıkıştırma,<br />
6. “Gang’za”ya bastırma,<br />
7. Buruna biber suyu akıtma,<br />
8. Çıplak bedene kızdırılmış yağ saçma,<br />
9. Aşık kemiği ezme,<br />
10. Aşil tendonunun kesilmesi,<br />
11. Mahpusların ayak bileklerine (yıllarca)<br />
10 kg ağırlığında pranga takma cezası.<br />
12. Mahpusların ellerine kelepçe takma cezası.<br />
Bu cezalarda üç çeşit kelepçe takılır:<br />
a. Eller önde,<br />
b. Eller arkada,<br />
c. Bir el omuz üstünden, bir el omuz altından<br />
alınarak çapraz bir durumda bağlanma,<br />
13. Su gölçekineçılaş<br />
(boğazına kadar soğuk suya sokma),<br />
14. “Buz koğuşuna” koyup dondurma,<br />
15. Sopalama,<br />
16. Telle kaplanmış kamçılarla çıplak bedeni<br />
kırbaçlama,<br />
17. Çivi çakılmış tahta [düzlem] üzerinde<br />
durdurma,<br />
18. Küçük kömür ve cam parçaları üzerinde<br />
dizlendirme,<br />
15 http://www.<strong>dogu</strong><strong>turkistan</strong>.org/insanhaklari.asp<br />
29
Change language