Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
EKLER<br />
cu dükkanı çalıştırıyormuş.<br />
1997 yılında Şubat ayında Kırgızistan’a, aradan<br />
da Mart ayında Türkiye’ye gelmiş. 20 Temmuz<br />
2000’de UNHCR’a başvurmuş. Görüşmede<br />
biraz Türkçe bildiği için ve verdiği bilgilerin 3. kişilerin<br />
öğrenmemesi için tercüman istememiş. Halen<br />
başvurusu hakkında olumlu veya olumsuz bir<br />
cevap alamamış. Çin’de 1987 ile 1997 yılında 180<br />
defadan fazla sorgulanmış. UNHCR görüşmesinde<br />
kendisini sürekli izleyen ve sorgulayan karakol<br />
ve polisler hakkında ayrıntılı bilgiler vermiş.<br />
Başvurusunun üzerinden üç yıl geçmesine<br />
rağmen hala bir cevap alamamasına isyan ediyor.<br />
Siyasi sorunu olmayan Uygurluların Çin’e rahatlıkla<br />
gidip geldiklerini söylüyor. Giden bazı tanıdıklarına,<br />
Çin polisi kendisinin fotoğrafı gösterip<br />
hakkında bilgi istiyorlarmış. UNHCR için “Eğer<br />
yalan söylüyorsam red etsinler, üç yılda bir karara<br />
varamadılar mı?” diyor. 3 yıl boyunca dosyası ile ilgili<br />
olarak 2-3 ayda bir defa Ankara’ya gidiyor. Şimdiye<br />
kadar yaklaşık 15 defa gitmiş. Bir çok defa da<br />
mektup ve telefonla sormuş. UNHCR’de yaşadıklarını<br />
bütün ayrıntılarıyla anlatmış. (1988’de kurdukları<br />
yasal teşkilatı –derneği-, başkanlığını yapmasını,<br />
1993’te kapatılmasını, arkadaşlarının bir<br />
kısmının hala hapiste olduğunu anlatmış.<br />
İki çocuğu hala Çin’de bulunuyor. Çinden ayrılırken<br />
biri 3 aylık diğeri ise 3 yaşında imiş, 6 senedir<br />
onları göremiyor. Eşi Mart 2003’te Türkiye’ye<br />
gelmiş. Eşi pasaport çıkarabilmek için 4,5 yıl uğraşmış.<br />
Polisler evlerine gelip “”Yabancı memleketlere<br />
kaçanların yakınlarına pasaport vermiyoruz” demişler.<br />
Kayınpederinin evine de baskın yapmışlar.<br />
En sonunda bir yolunu bularak normalde 20-30<br />
$’a alınabilecekken 1500 $ rüşvet vererek bir şirket<br />
/ ticari pasaport almayı başarmış.<br />
Çin’deki yakınlarıyla arada bir telefonla görüşüyor,<br />
telefonlar dinlenildiği için rahat konuşamıyorlarmış.<br />
Gönderdiği hiçbir mektup adrese ulaşmamış.<br />
5 yıldır ikamet alamıyor. En son başvurusunda<br />
ikamet izini vermişler, 2003’ sonuna kadar.<br />
AİMAİT’de diğer bazı Uygurlular gibi tercümandan<br />
rahatsız. Çin’le çalıştığına dair şüpheleri<br />
var. Normalde onun görüşmesine katılmadığı halde<br />
dosyasını incelemiş ve niye böyle ifade verdin<br />
diye bir şeyle söylemiş. Başvurusunun üzerinden<br />
üç yıl geçtiği halde bir cevap alamamasının nedeni<br />
görüşmeyi yapan avukattan kaynaklanabileceğini<br />
söylüyor. Çünkü ilk görüşmeden hemen sonra<br />
“Kate’in dosyaları çok bekliyor, sen de çok beklersin”<br />
demişler. Kararın gecikmesi ve çok defa görüşme<br />
yapmasına rağmen aynı bilgiler kendisine<br />
tekrar sorulduğu için kendi hukuk danışmanı olan<br />
Kate (Unhcr görevlisi avukat!) ile tartışmış.<br />
UNHCR’le 11 Eylülden sonra yaptığı görüşmelerde<br />
kendisine sık sık sizin teşkilatınızda terörist<br />
var mı diye soruyorlarmış.<br />
Ekonomik olarak da sıkıntı çekiyor. Eşi ve<br />
kendisi Türkiye’de olması, çocukların Çin’de olması<br />
sebebiyle aile bölünmüş.<br />
3 - Muhammed Emin Abdulveli<br />
Bağımsızlıkçı siyasi düşüncelerinden dolayı<br />
1990’da 12 ay ve 1993 – 1994’te 18 ay hapis yatmış.<br />
Hapiste çeşitli işkencelere ve zorla çalıştırmaya<br />
muhatap olmuş. İkinci defa hapse girmesi İslami<br />
Islahatçı Partisi ile ilgili olmasından. Abisi bu<br />
partinin başkanı imiş. Ağabeyi 12 yıl hapis cezasına<br />
çarptırılmış, cezası dolmasına rağmen hala salmamışlar.<br />
Üç yıl daha hapis yatacağı söylenmiş.<br />
Abdulveli, 2. defa hapis yatıp serbest kaldıktan<br />
sonra evinin çevresindeki 1 km alanın dışına çıkması<br />
ve geceleri evden dışarı çıkması yasaklanmış.<br />
Bu baskılara dayanamayınca 1994 Mayıs ayında<br />
bir kamyon içerisinde kaçak olarak Kırgızistan’a<br />
kaçmış. Kırgızistan’da üç yıl kalmış kaldıktan sonra<br />
elde ettiği bir Kırgızistan pasaportu ile 1997<br />
Temmuzunda Türkiye’ye gelmiş.Sahte pasaport<br />
nedeniyle gözaltına alınmış. 1999 Haziranında<br />
UNHCR’e başvurmuş. 2000 yılında da müteci<br />
başvurusu kabul edilmiş. Halen 3. bir ülkeye yer-<br />
87