You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EKLER<br />
C- Pasaport<br />
Çin Devleti siyasi mahkum olan veya şüpheli<br />
gördüğü Uygurlulara pasaport vermiyor. Bu nedenle<br />
çoğu sahte pasaportla Çin’den çıkış yapıyor.<br />
Sahte pasaportla çıkıldığı için doğal olarak daha<br />
sonra pasaport süresini uzatma imkanı da olmuyor.<br />
Pasaportların süresinin bitmesi de önemli bir<br />
sorun. Pasaportu yenileme imkanı olmadığı için<br />
hukuki açıdan sıkıntılar yaşanıyor. Çin konsolosluğu<br />
pasaportların süresini uzatmıyormuş. Sadece<br />
geri dönüş için kullanılabilir olan “beyaz pasaport”<br />
veriyormuş.<br />
Bu nedenle, şu anda Türkiye’de bulunan Uygurlu<br />
sığınmacıların az bir kısmı dışında pasaport<br />
ve ikamet sorunları nedeniyle yasadışı / kaçak konumda.<br />
D - Polis<br />
11 Haziran 2003 gecesi İstanbul’da polis Uygurlulara<br />
yönelik –ikamet izni olmayanlar içinoperasyon<br />
yapmış, evlere baskın yapılmış. Üç ev<br />
basılmış, 5 kişi gözaltına alınmış. Birbirlerine haber<br />
vermeleri nedeniyle diğerleri evlerinden ayrılmış<br />
ve gözaltına alınmaktan kurtulmuşlar. Operasyonun<br />
zamanı da ilginçtir. 12 Haziran’da Ankara’da<br />
yapılacak olan Uygurların Türkiye’ye gelişlerinin<br />
50. yılı nedeniyle Şükran Günü toplantısına denk<br />
gelmektedir. Böylece İstanbul’dan toplantıya gitmek<br />
Uygurluların çoğu bu nedenle gidememişler.<br />
Gözaltına alınan bazı Uygurlu sığınmacılar diğer<br />
yabancı veya sığınmacılar gibi İstanbul Emniyet<br />
Müdürlüğünde Yabancılar Polisi’nde ayarca tutulabilmektedir.<br />
3 - Unhcr Ve Uygurlu Mülteciler<br />
Tahminlere göre; 2001’de 3, 2002’de 10,<br />
2003’te 4 (Toplam 5-6 aile) UNHCR tarafından<br />
gerekli prosedür tamamlanarak 3. ülkeye yerleştirildiği<br />
ifade ediliyor. Son 5 ayda bir kişi ve bir ailenin<br />
Kanada’ya yerleştirilmesi yapılmış.<br />
3. ülkeye yerleştirme yapıldığında UNHCR’e<br />
daha önce başvurmayanlar gelip başvuruyormuş.<br />
UNHCR’e başvuranlar daha çok pasaportsuz<br />
veya ikametsiz olanlar.<br />
Halen UNHCR’de 40-50 civarında başvurunun<br />
beklediği tahmin ediliyor. Başvurucuların<br />
çoğu 1997 ayaklanması nedeniyle kaçmak zorunda<br />
vatanılarını terk etmek zorunda kalanlar. Çok<br />
sayıda kişinin başvurusu red edildiği ifade ediliyor.<br />
İlk başvuranların çoğu red edildiği için daha<br />
sonra gelenler UNHCR’e başvurmak konusunda<br />
isteksiz davranmışlar. UNHCR’e başvuruda durumu<br />
çok zor ve kritik olmasına rağmen hala mülteci<br />
statüsü verilmeyenlerin sayısının çok olduğu ifade<br />
ediliyor. Türkiye’de yaklaşık 300 Uygurlu sığınmacı<br />
olmasına rağmen yaklaşık 50 kişinin UNHCR’e<br />
başvurduğunu bunun sebebinin ise UNHCR’in<br />
bir çok başvuruyu reddetmesinden kaynaklanan<br />
güvensizlik olduğu belirtiliyor. (Bu <strong>raporu</strong>n hazırlanması<br />
sırasında, bazı Uygurlu sığınmacılar, başvuruları<br />
UNHCR tarafından red edilmiş olduğu<br />
için, görüşmek istemediler.)<br />
UNHCR’e başvurupta mülteci statüsü verilen<br />
Uygurluların oranı tahminen %10-20 civarında.<br />
1998’den beri yerleştirilen Uygurlu sayısı tahminen<br />
15 kişi olduğu söyleniyor.<br />
Bazı Uygurluların görüşüne göre; UNHCR,<br />
bir çok Uygurlunun başvurusunu “bir örgüt veya<br />
teşkilata üye olmadıkları için” red ediliyor. Fakat bireysel<br />
olarak mücadele edenler, baskı ve zulüm gören<br />
çok sayıda kişi Çin’den kaçmak zorunda kaldığı<br />
bu durumun göz önüne alınmadığı belirtiliyor.<br />
Uygurlu sığınmacıların çoğu Türk mevzuatında<br />
öngörülen ülkeye giriş yaptıktan sonra 10 günlük<br />
süre içinde sığınmacı olarak müracaat etme<br />
şartını yerine getirmedikleri için –çoğu ilk geldiği<br />
zaman bilmediği için- hem Türk idari makamları<br />
karşısında hem de UNHCR Ankara Ofisi’ne yaptıkları<br />
başvurularda sıkıntı çekiyorlar.<br />
Az sayıda da olsa Avrupa’ya illegal yollardan<br />
85
Change language