You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EKLER<br />
tarihteki neredeyse bütün İsrail savunma bakanlığı<br />
en üst düzey yetkilileri suikastte sanık listesinde<br />
yer aldı. Bunlar –bu şikâyet dilekçesinde adı geçen<br />
şüphelilerden bir kısmı- Savunma eski Bakanı<br />
Benyamin Ben-Eliezer, , Elizer’in askeri danışmanı<br />
Michael Herzog, İsrail eski Genelkurmay Başkanı<br />
Moshe Yaalon, eski Shin Bet Direktörü Avi Dichter,<br />
eski İsrail Hava Kuvvetleri Komutanı Dan Halutz,<br />
İsrail ordusu Operasyonlar komutanı emekli<br />
General Giora Eiland, eski Güney Komutanlığı<br />
Komutanı Doron Almog. Eski Başbakan Ariel Şaron<br />
da sanık listesinde bulunuyor.”(“İsrail yetkililer<br />
İspanya`ya gelirlerse tutuklanacak” http://www.<br />
tumgazeteler.com/?a=3838356)<br />
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ,<br />
1988’de Miami federal jürisi Panama lideri General<br />
Manuel Noriega’yı uyuşturucu kaçakçılığına<br />
karışmak, bu husustaki uluslararası anlaşmaları<br />
ihlal etmek, kara para aklamak gibi birçok suçtan<br />
yargıladı ve mahkûmiyetine karar verdi. Yargılama<br />
sırasında Noriega hem Panama ordusunun<br />
komutanı hem de ülkenin fiili lideriydi. İki yıl sonra,<br />
ülkesini işgal eden ABD askerlerince esir alındı<br />
ve mahkemeye çıkarıldı. Mahkeme, Noriega’nın<br />
ortaya attığı bir dizi sorunsalı (devlet başkanı dokunulmazlığı,<br />
ülkesinin illegal işgali vs.) cevapsız<br />
bırakmakla birlikte lider dokunulmazlığından istifade<br />
edemeyeceğini net bir dille ifade etti. Florida<br />
mahkemesi liderlerin dokunulmazlık haklarının<br />
ancak ‘devlet başkanlığı faaliyetlerini’ kapsadığını<br />
ve suç işlemenin (uyuşturucu kaçakçılığının)<br />
bir başkanlık faaliyeti olarak algılanamayacağını<br />
vurguladı. Noriega’nın 40 yıla mahkûm edilmesiyle<br />
uluslararası hukuk, lider dokunulmazlığı<br />
kavramına yeni bir tanım getirmiş oldu. Bir süre<br />
sonra İngiliz Lordlar Kamarası, Şili’nin devrik lideri<br />
Pinochet’nin İspanya’ya iadesini tartışırken bu<br />
yeni tanımı kullanacaktı. (Kerim BALCI, “Bir gün<br />
Diktatörler de Yargılanır”, http://www.aksiyon.<br />
com.tr/detay.php?id=12623)<br />
İNGİLTERE’de Londra Polisi, Şili’yi 1973–<br />
1990 yılları arasında yöneten General Augusto<br />
Pinochet’yi, Ekim 1998’de tutukladı. Tutuklamak<br />
için gerekli ‘arama’ duyurusu İspanya’dan gelmişti.<br />
İngiliz mahkemeleri eski diktatörün yargılanmak<br />
üzere İspanya’ya ‘iade’ edilebileceğine karar<br />
verdi. Pinochet 17 yıllık dikta yönetimi sırasında<br />
yaşanan 2 bin ortadan kaybolma ve öldürme olayıyla<br />
ilgili olarak yargılanacaktı. Söz konusu suçların<br />
çoğu Arjantin ve Şili’de işlenmesine rağmen, İspanyol<br />
Mahkemesi, evrensel yargı hakkını ve bu<br />
ülkelerdeki yargı yollarının kapalı olduğu gerekçesini<br />
kullanarak yargılamanın İspanya’da yapılabileceğine<br />
karar verdi. Bunun üzerine Pinochet tutuklandı;<br />
ancak yargılanamadı. Mart 2000’de, akli kapasitesinin<br />
(akıl zayıflığı) yargılanmayı kaldıramayacağına<br />
karar verilerek serbest bırakıldı ve ülkesine<br />
gönderildi. Pinochet’nin 3 yıl tutuklu kaldıktan<br />
–yaşlı olması ve akıl zayıflığı nedeniyle- yargılanmaksızın<br />
Şili’ye dönmesi bir başarısızlık olsa<br />
da insanlığa karşı işlenen suçlar konusunda yapılan<br />
şikayetler için bir başka ülkede dava açılması<br />
önemli bir örnek olmuştur. (“Bir gün Diktatörler<br />
de Yargılanır” http://www.aksiyon.com.tr/detay.<br />
php?id=12623<br />
B - Yurt Dışında İşlenen Uluslararası<br />
Suçların Türkiye’de Kovuşturulması:<br />
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 13.<br />
Maddesi Açısından: 5237 sayılı Türk Ceza<br />
Kanunu’nun 13. Maddesi şöyledir:<br />
MADDE 13. - (1) Aşağıdaki suçların, vatandaş<br />
veya yabancı tarafından, yabancı ülkede<br />
işlenmesi hâlinde, Türk kanunları uygulanır:<br />
a) İkinci Kitap, Birinci Kısım altında yer<br />
alan suçlar.<br />
b) İkinci Kitap, Dördüncü Kısım altındaki<br />
Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı, Yedinci ve<br />
Sekizinci Bölümlerde yer alan suçlar.<br />
c) İşkence (madde 94, 95). (…)<br />
77
Change language