Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2010 DOĞU TÜRKİSTAN İNSAN HAKLARI RAPORU<br />
devrilip ateşe verilmiştir. Bu kavgalar sırasında her<br />
iki taraftan da ölenler olmuştur. Bu olaylar yaşanırken<br />
emniyet güçlerinin müdahale etmemesi dikkat<br />
çekmiştir. Kargaşanın ve çatışmaların en şiddetli<br />
yaşandığı anda emniyet güçleri olaylara müdahale<br />
etme adına rast gele ateş açmış ve kısa bir<br />
süre içerisinde yaklaşık 2000 Uygur öldürülmüştür.<br />
Dünya televizyonlarına yansıyan ölmüş insanlarla<br />
dolu Urumçi sokaklarından görüntüler bu<br />
esnada çekilmiştir. Bu olayların yaşandığı günler<br />
bölgeye itfaiye araçları ve çöp kamyonları gelmiştir.<br />
Ölen Uygurların cesetleri çöp kamyonları ile<br />
toplanmış, sokaklardaki izler itfaiye araçları ile temizlenmiştir.<br />
Görgü tanıklarının anlattığına göre<br />
temizleme işleminden sonra sokaklarda kan izlerine<br />
dair ve de kafalarından vurulmuş Uygurların<br />
parçalanmış cesetlerinden izler kalmıştır.<br />
Olaylar gün boyu devam etmiştir. Baskınları<br />
yapan kar maskeli bu kişiler kendilerine direnen<br />
Uygurları, evlerinde çocuklarının önünde öldürmüşlerdir.<br />
6 Temmuz günü polise giden Uygurlar;<br />
“Baskınları yapanların polis olmadığı bu nedenle terör<br />
eylemi olarak kayıt altına alınacağı ve götürülenlerin<br />
kayıp olarak değerlendirileceği” yanıtını almıştır. O<br />
gece gözaltına alınanlardan bir daha evine dönebilen<br />
olmamıştır. Gözaltına alınanlara ağır işkenceler<br />
yapılmıştır. Bu işkencelerde bir gecede 830 kişi öldürülmüş<br />
ve bu 830 kişinin çok büyük bir kısmının<br />
cesedi yakılarak külleri çöplere karıştırılıp çöp<br />
depolarına dökülmüştür. Bir kısım cesetler ise ailelerine<br />
5 Temmuz çatışmalarında öldüğüne dair bir<br />
evrak imzalatılarak teslim edilmiştir. Böylece polis,<br />
bu kişilerin işkencede ölmediğini, ölümlerin iki<br />
grubun çatışması sırasında gerçekleştiğini kayıt altına<br />
almış olmaktadır. 3 Sadece bir kısmının ölüsü<br />
ailelerine teslim edilmiştir. Diğerlerinden bir daha<br />
haber alınamamıştır.<br />
5 Temmuz günü olayları yaşandığı sıralarda<br />
Urumçi’de telefon, elektrik ve internetin kesilmesi<br />
3 İHH Doğu Türkistan Sempozyumu, İlmi Toplantılar Serisi (5), 5<br />
Temmuz’un Ardından Doğu Türkistan, Seyit Tümtürk sayfa:96<br />
ve uzun bir süre açılmaması sonucu o gün yaşanan<br />
birçok olay, Dünya basınına tam olarak yansıyamamıştır.<br />
Bundan dolayı, Çinli kaynaklardan çok<br />
farklı bazı iddialar ortaya çıkmıştır. Bölgeden gelen<br />
görüntüler ise bu iddiaları doğrular niteliktedir.<br />
5 Temmuz Sonrası Yaşananlar<br />
6 Temmuz günü Urumçi’de yaşayan Çinliler<br />
arkalarına Çin askerlerini alarak Uygurlara saldırmışlardır.<br />
Uygurlara ait işyerleri yağmalanmış<br />
ve Uygurların evleri basılmıştır. Bazı internet sitelerinde<br />
çıkan videolarda da görüldüğü gibi Çinliler<br />
yakaladıkları Uygurları Sokak ortasında öldürmüşlerdir.<br />
Önemli bir ayrıntı ise, Uygurlara saldıranların<br />
hepsinin ellerinde Çin polisinin kullandığı<br />
copların olmasıdır. Olaylardan birkaç gün sonra<br />
bölgeye 22.000 asker gönderilmiştir. Binlerce<br />
insan tutuklanmış, internet ve telefon kesintisi devam<br />
etmiş ve gece sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir.<br />
Çin yönetimi, gerçekleştirilen katliamdan<br />
sonra öldürülenler için Uygurların cenaze töreni<br />
düzenlemesine dahi izin vermemiştir.<br />
5 Temmuz olaylarından sonra Çin Hükümeti,<br />
güvenliklerinin sağlanamayacağını söyleyerek,<br />
olayların yaşandığı bölgelerdeki yabancı gazetecilerin<br />
ve yabancı uyrukluların bölgeden ayrılmasını<br />
istemiştir. Bu durum, “Çin hükümeti bölgede yaşananların<br />
dışarıya yansımasını istemiyor” şeklinde<br />
yorumlanmıştır. Olayları yatıştırmak için bölgeye<br />
sevk edilen binlerce asker, geniş çaplı aramalar<br />
yapmış, bu aramalar genelde Uygurların evlerine<br />
baskınlar şeklinde olmuştur. Aramalar sırasında<br />
fotoğraf makineleri ve kameralara el konulmuş,<br />
bilgisayarında, cep telefonunda, fotoğraf makinesi<br />
veya kamerasında olaylarla ilgili görüntü olanlar<br />
tutuklanmıştır. 4<br />
Urumçi Belediye Başkanı Jerla İsamudin,<br />
4 İHH Doğu Türkistan Sempozyumu, İlmi Toplantılar Serisi (5), 5<br />
Temmuz’un Ardından Doğu Türkistan, Seyit Tümtürk sayfa:92<br />
66
Change language