Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TARİHÇE<br />
… İslamiyette afyon ve esrarın kullanılması mekruh sayılırdı. Kullanılanlar da<br />
ekseriya bunların kötülüklerini bilirlerdi. Hakikat halde islamlar esrar ve afyon içme<br />
adetini İran’da bulmuşlardı.<br />
…Anadolu Selçukluları zamanında Karaman hükümdarı Mehmed Beyin<br />
Antalya’da muharebe ederken 827 Hicri yılında vefat eylemesi üzerine halkın fazla<br />
teessürünü mucip olmuştur. Halk tarafından çok methedilen bu hükümdar (macunu<br />
müferriha) kullandığından dolayı ayıplı sayılıyordu. Bu macunun içine bal, baharat,<br />
afyon veya esrar vardı.<br />
…Yavuz Sultan Selim, Çaldıran Muharebesine başlamadan evvel Şah İsmail,<br />
Yavuz Selim’e içinde afyon bulunan bir altın kutu gönderdiği malumdur. Bu afyon<br />
kutusu ile birlikte sunulan mektupta Şah İsmail, Selim’in önce kendisine yazdığı<br />
mektuba cevap verir. Bu cevapta Şah İsmail, Selim’den aldığı mektubun hakaret ile<br />
dolu olduğunu ve her halde afyon ile sarhoş katipler tarafından yazıldığını ima eder.<br />
Bununla beraber tarihçi Hammer, Yavuz Sultan Selim’in ölmeden önce çıbanların<br />
verdiği ağrıları hafifletmek için afyon kullandığını ve doktorların tavsiyelerine<br />
ehemmiyet vermeyerek kullanmaya devam ettiği yazar. … Osmanlı devrinde devlet<br />
başkanlarıyla ileri gelenlerin benk (esrar) ve afyon kullandıkları ve ekseriya afyon<br />
yutma adetine musap olduklarını görüyoruz. İkinci Selim’in şaraba ve afyona<br />
düşkünlüğü ve sarhoşluğu malümdür. Bunun oğlu III. Murad afyon kullanırdı. Fakat<br />
daha sonra afyondan vazgeçerek şaraba başladı. Fatih zamanından beri İstanbul’da<br />
Rum ve Yahudi meyhaneleri işliyordu.<br />
…Derbent valisi Özdemir Osman Paşa’nın gösterdiği başarılar dolayısıyla<br />
Üçüncü Murad’ın huzuruna kabul edildi. Padişah muhtelif bahanelerle paşayı dört<br />
saat huzurunda alıkoydu. Özdemir Osman Paşa’nın ciddiyet ve ağırlığını aynan<br />
muhafaza ettiğini gören padişah kendisini sadrazam tayin etti ve padişah bu zatın<br />
afyon müptelası olduğundan şüphe ettiği için uzun müddet yanında alıkoyduğu<br />
anlaşıldı ve neticede afyon kullansa idi dört saat zarfından itidalini muhafaza<br />
edemeyeceği kanaatinde bulundu. Bununla beraber Özdemir Osman Paşa şaraba<br />
meraklı bir adamdı. Bu tarihi vakada şayanı dikkat olan cihet III. Murad’ın epeyce bir<br />
müddet afyon kullandığı için bunun kötü sonuçlarını anlamış ve terketmişti ve şu<br />
suretle afyon kullananların durumlarını anlayacak bilgiye sahip idi. Bugün dahi<br />
tababet fenni afyon gibi uyuşturucu madde alışkanlarının tesbiti için Murad’ın yaptığı<br />
gibi bu gibileri göz altında bulundurmaktadır.<br />
… Dördüncü Murad için afyon kullandığı yolunda söz söyleyenler de vardır.<br />
Murad’ın Bağdat seferi esnasında 1048 tarihinde Nizip kazasına vardığı zaman<br />
sevdiği hekimbaşı Emir Çelebi’ye yaptığı muameleyi kısaca arzediyorum. Padişaha<br />
Emir Çelebi’nin afyon kullandığı ihbar edildi. Bir müddet inanmadı. Bir gün satranç<br />
oyununa davet edilmişti. Geç gelmesini afyon kullandığına alamet sayan ve ihbarının<br />
doğru olduğunu beyan eden şahıs, Emir Çelebi’nin afyonları kuşağı arasında<br />
sakladığını ısrarla söyledi. Biraz sonra huzuruna gelen Emir Çelebi’nin üzerindeki<br />
afyonları çıkarması padişah tarafından ihtar edildi. Bunlar nedir diye sorulunca etkileri<br />
azaltılmış afyon olduklarını ve meslek icabı taşıdığını söylemişse de padişah bunların<br />
hepsinin yutulmasını emretti. Emir Çelebi’nin dilediği af kabul edilmedi. Üzerinde<br />
bulunan afyonların hepsini yuttu, birkaç saat sonra zehirlenerek öldü.<br />
35
Change language