PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Karaman O ğlu Mehmed Bey, Türkiye'de Farsçaya son vererek Türkçeyi
resmi dil yapt ı, 1277 12 Bu çağda Türk Devletleri en kuvvetli devlettir.
İngiltere'de z milyon ki şi ya şarken Kubilay Han ın idaresinde 30o milyon
kişi vard ı .
Bu as ırda en güçlü Islam devleti M ıs ır— Suriye Türk Memlük İmparatorluğudur.
Selçukiler de Türklerin şimdiye kadar geçen bütün Hanedanlarının
en büyüğü idi. Selçiikiler tarih sahnesinden çekilirken sahneye Osmanl ı
Türkleri ç ıktı. Bunlar en uzun süren imparatorlu ğu kurdular.
Hicri 'VIII., Miladl XIV. Yüzy ıl
(700-80 3 H. / 13o1-1400 M.)
Moğollar ın Islami kabul etmeleriyle Islâmiyet çok şey kazanm ıştır.,
Rusya'da Alt ın Ordu ve Türkistan Islam dâiresine girdi. (134o M.) O günden
bu güne Türkistan müslüman olarak kald ı. Bu asr ın sonuna doğru Maveraünnehir
Müslümanlar ından Aksak Timur Çin'den Rusya'ya kadar geni
ş Imparatorluk ilan etti, Iran ve Irak' ı istila etti, sel gibi ordusunun önüne
bir şey duramıyordu.
Suriye'de Kölemen ordulariyle, Anadoluda Osmanl ı ordularıyla karşılaştı.
Osmanlılar Anadolu'da süratle yay ılmaktadırlar. Hamid O ğulları,
Germeyan, Saruhan, Ayd ın, Mente şe, Teke, Karaman, K ızıl Ahmedli gibi
beylikler birer birer Osmanl ı idaresine kat ılmaktadır. Asr ın ba şında Anado-
2) ; Mayıs 1277 tarihi, Türk Dili için önemli bir tarihtir. Bu tarihte Karaman o ğlu Mehmet
Bey yayınladığı bir fermanla Türkçeyi Devlet Dili haline getirmi ştir. XIII. Yüzy ılda
Anadolu'nun büyük bir k ısmında Selçuk Türkleri haltimdi. Selçuklular Oğuz Türkleri
soyundan olduklar ı halde devlet dili olarak Farsça'y ı kullanıyorlar& Türk dili ihmal edilmişti.
Aşık Pa şa bu durumdan şöyle s ızlanmaktad ır. :
Türk diline kimseler bakmaz idi
Türklere Nergiz gönül akmaz idi
Türk dahi bilmez idi bu dilleri
İnce yolu, ol ulu menzilleri
Türkçenin önemi ve Türkçe'yi özleyip sevme hakk ında Kemalpaşazade Sait Bey de
şöyle demiştir. :
Arapça isteyen urbâna gitsin
Acemce isteyen İran'a gitsin
Frengiler Frengistan'a gitsin
Bunu fehm etmeyen cahil demektir.
Ki biz Türk'ün bize Türk gerektir.
Karaman o ğlu Mehmet Bey Türk diline gereken önemi verdi. Türkçenin Farsça'ya üstünlüğünü
ifade eden, Türkçe'yi Devlet dili olarak yeniden kabul eden o ferman ında şöyle
diyordu:
"Bundan böyle sarayda, Tekkelerde, Medreselerde, Ordugâhlarda, toplant ılarda, meydanlarda,
umu ıni yerlerde Türkçeden ba şka hiç bir dil kullandmayacakt ır."
Bu ferman ın yayınlanmas ından sonrad ır ki, Türk dili Anadoluda resmi devlet dili oldu.
17