PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hicri XII, Milâcli XVIII. Yüzy ıl<br />
(1112-1215 F1/1701-1800 M.)<br />
Bu as ırda İslâm hudutlar ında mühim bir de ğişiklik yoktur. Hristiyanlarla<br />
hudutlar pek oynamam ıştır. İslâm ülkeleri içinde de nisbeten bir sükûn<br />
vard ır. III. Selimin ıslâhât te şebbüsleri gerçekle şseydi Türklerin durumu<br />
daha iyi olurdu.<br />
Osmanlılar Mora'y ı Venedikten geri ald ı. Ruslarla ve Macarlarla sava ş-<br />
lar devam etti.<br />
Napolyonun M ısır Seferi ve hezimete u ğrayarak geri dönmesi Şarka<br />
bir ders olmu ştur.<br />
Iran'da Osmanl ı, Afgan ve Rus rekabeti vard ır. Nihayet Kaçar Hânedam=<br />
zaferiyle durum durulmu ştur. İngilizler Şarkı iktisadi hâkimiyetleri<br />
altına almaktad ırlar. Nâdir şah Iran'da Sünni Mezhebine eski hâkirniyetini<br />
vermek isterni şse de muvaffak olamad ı.<br />
Ruslar, Müslümanlar ın aleyhine geli şme& ba şladılar K ırgızlar ın ellerindeki<br />
geni ş ovalar ı ellerine geçirerek o mer'alar ı zirai sahaya çevirdiler.<br />
Rusların Kırg ızlar ı yenmeleri: Türkistan, Mâverâünnehir, Horasan, Özbek<br />
Beyliklerinin İslam âleminden tamarnile tecrid olunmu ş bir hâle gelmesini<br />
doğurdu. Zaten ı oo senesinde Iran'da Şia Mezhebinin kökle şmesiyle bu<br />
tecrid ba şlamıştı. Böylece bu hanliklar daha sonra kolayca Rus pençesine<br />
düşmeğe maruz b ırakıldı. Mezhep ayr ılığı Müslümanların ba şına belâ getirdi.<br />
Bu as ır bitmeden Ruslar Kerç ülkesini ald ılar, bu onlar ın Kafkaslardaki<br />
ilerleyi şine yol açt ı. 1774 Kaynarca Muahedesiyle Türkiye. 3oo y ıldanberi<br />
hâkim olduğu K ırım' ı elden ç ıkardı .<br />
Şark İslâm dünyas ında yeni isimler belirdi. Efganistan Gâzân Hanlar ın<br />
eline geçti. Necid'de Vahhâbllik türedi. Hanbeli Mezhebinden do ğan bu<br />
yeni cereyan Osmanl ıların ba şına belâ kesildi. Devleti uğra ştırdı, fikirleri<br />
boğu şturdu.<br />
Girit, Ege Adalar ı, Kıbrıs Osmanlıların elindedir.<br />
Cezayir, Tunus, Trablus ismen Osmanlilara tabi'. Büyük Çöl: Müslüman<br />
Arapların, Berberilerin, Tavâr ık kabilelerinin ve Zencilerinin elindedir.<br />
Doğu Afrika sahilleri Müslümanlar ın elinde olup Maskat Sultan ına tâbidir.<br />
Osmanlı idaresindeki M ısır'ı Napolyon (1766-1773) istilâ etti. Asir,<br />
Yemen, Hadramut, Umman, sultanlik hâlinde. İranda karga şalıklar devam<br />
ediyor. Osmanlılar Tebrizi, Hemedân ı, Kermen şâhı aldılar, Karakum Hive<br />
Hanlığı eline geçti. Türkistan'n ın Kuzeyi Rus istilâsına maruz kaldı .<br />
22