edebiyat

imizMn teoriğini oluşturabildik mi ki, pratiğine ağırlık veriyoruz? Bunaolumlu cevap verebilmek mümkün değildir. Mevcut siyasî mekanizmanın işleyişihakkında yorum yapmak için yeterli fikrî formasyona sahip olmanıngerektiği açıktır. Buna rağmen, fikir sahasında söyleyecek sözü olmayanlariçin yapılacak en kolay iş, dergi sayfalarında temelsiz ve tutarsız siyasî yorumlaryapmak olmaktadır. E. Işınsu dönemindeki TÖRE sayılarında «siyasî»olanla «fikrî» olanın arasındaki fark anlaşılmış ve ikisi arasındaki dengeoldukça sağlıklı bir şekilde kurulmuştu. Bu denge E. Işmsu'nun «Eyvallah»ıile bozulmuş ve «siyasî olan»ın ağırlığı 12. cilt ile doruğa ulaşmıştır. Şimdi,okuyucuya aynı film bir kere daha gösterilmek istenmektedir. Okuyucununbu «traji-komik» filmi tekrar seyretme konusunda niyetli olduğunu söylemekmümkün değildir. TÖRE, başlangıçta olduğu gibi, ciddî ve seviyeli birdergi olarak bir fikrin inşaasında etkili olmak istiyorsa, bunu; ben «şuyum»diye bağırarak «mirasyedilik» yaparak değil; düşünerek, araştırarak, mevcudfikir potansiyelini aşarak gerçekleştirebilir. Dergide bu söylediklerimize örnekteşkil edecek yazılar yok değil. Örnek olarak, T. Akyol'un t. Öksüz ile«İslâm, ilim, ideolojb) üzerine yaptığı 9 sayfalık mülakatı (Temmuz - Ağustos84) ve yine T. Akyol'un «Jakobenizm» konusundaki araştırmasını verebiliriz.Ne var ki bu yazılar derginin genel tavrını değiştirmemektedir. T. Akyol'un«Jakobenizm» hakkında söylediklerinden herkes payına düşeni almadığı müddetçede mevcut tavır değişmeyecektir.SİYASET hakkında ne kadar yazı yayınlanmıştır?12. CÎLT: Daha evvel de yeri geldikçe belirttiğimiz gibi bu ciltte siyasîyorum ve değerlendirme yazılan ağırlık kazanmıştır. Bu konudaki yazılar 185sayfa yer işgal etmektedir, özellikle Aralık 82 sayısında başlayan «Aydın Yorumu»bölümü ile giderek artan bir oranda yer verilen siyasî yazıların üzerindedurduğu konuların belli başlıları şunlardır : Anarşi, yeni Anyasa, SiyasîPartMer ve Seçim Kanunu ile Demokrasi. Bu konularla ilgili görümler genellikle«Ayın Yorumu» bölümünde imzasız olarak neşredilmiştir. Bu yorumlar,siyasî aktüaliteyi takibte geciktiği gibi (dergi aylık olduğu için) o dönemdekisınırlamalar sebebiyle söylemek istenileni de söyleyememiştir. Haftalıkbir dergide bile yadırganabilecek bir uslûb ve bakış açısı ile kaleme alınanve dergide önemli bir ağırlığı olan siyasî yorum ve değerlendirme yazılarıhakkında TÖRE'den yazılarında verilen mesaj oldukça ilginçtir : «AyınYorumu bölümünde, ayın önemli olaylarının milliyetçi gözle değerlendirilmesinive bu konularda, nniyüklerinıiz ne düşünüyor?* sualinin cevabını bulacaksınız».Bu cümleden de anlaşılabileceği gibi, amaç; kendi kendine düşünemediğivarsayılan bir kitleye «büyüklerimizin» ne düşündüklerini iletmek suretiylememleketin siyasî sosyal meseleleri karşısında alacakları tavın belirlemektir.Bu «kabile zihniyeti»ni nasıl bir milliyetçilik anlayışı ile bağdaştıracağız?Siyasî konularla ilgili olarak H. Mümtaz'm yazılarını ise ayrı bir kategoridedeğerlendirmek gerekir. H. Mümtaz, Töre okuyucusunun artık aşinasıolduğu bakış açısı ve üslûbu ile dış politika ve özellikle Batı Trakya Türklüğühakkında yazılar yazmaktadır. Son derece hassas dikkati ile gözlerdenkaçan pek çok konuyu gündeme getiren H. Mümtaz'ın «Kıbrıs» ve «ÇevreTürklere Tesir Etmeye Çalışan Cereyanlar» başlıklı yazı serileri kayda değerdir.13. CtLT: Bu ciltin en önemli özelliklerinden birisi, yukarıda belirtti.ğimiz yanlış yoldan çıkılmış olmasıdır. Siyasî yorum ve değerlendirme türündekiyazılar bu ciltte, 60 sayfaya düşmüştür. Bu sayfaların hemen hemen yarısıH. Mümtaz'm yukanda bahsettiğimiz yazı serilerinin devamına ayrılmışolup geri kalanı aylık yorumlarla ilgilidir. Bu yorumlara her sayıda ortalamaiki sayfa ayrılmak suretiyle derginin ağırlıklı bölümü olmaktan çıkarılmıştır.Bu bölümün kısalitılmasıyla sağlanan sayfalar ise kültürel ve sosyal meselelereayrılmıştır.