İLKÖĞRETİM 5., 6., 7. ve 8. SINIF ... - Prof.Dr. Seval Fer

Vygotsky’ye göre kişinin, çocuğun bilgiyi içselleştirmesine ve kazanmasına yardımedebilmesi için iki unsuru belirlemesi gerekir: Birincisi; çocuğun, herhangi birkişinin yardımı olmaksızın, bağımsız olarak, kendi kendine sağlayabileceği gelişimdüzeyini belirlemektir. İkincisi ise; çocuğun, bir diğer kişinin rehberliğindeçalıştığında gösterebileceği potansiyel gelişim düzeyini belirlemektir. Bu iki düzeyarasındaki fark, çocuğun “Yakın Gelişim Alanı” dır (Senemoğlu, 2002). Vygotsky,yakın gelişim alanını keşfetmekle, çocuğun bireysel olarak ulaşabileceği başarı ile birbaşkasının yardımıyla ulaşabileceği başarı arasındaki ilişkiyi ortaya koymuştur(Chaiklin, 2003; Newmaan & Holzman, 1993). Yakın gelişim alanı, nitelikliyardımın önemi üzerine odaklanır; bireyde var olan öğrenme gücünün, bir başkakişinin yardımıyla daha da geliştirileceğini vurgular (Chaiklin, 2003; Tudge, 1990;Zuckerman, 2003). Özetle, çocuğa sağlanacak olan desteğin, çocuğun yakın gelişimalanına uygun olması gerekmektedir. Çünkü çocuk kendi çabasıyla aşabileceği birproblem durumuyla karşı karşıyaysa, bu durumda, dışarıdan destek sağlamak çocuküzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.Destek kaynaklarının çeşitlilik göstermesi, her kaynağın aynı oranda nitelikli desteksağlayacağı anlamına gelmemektedir. Önemli olan, destek için uygun zaman vedurumun tespit edilmesidir. Kısacası, bireyin içinde bulunduğu çevre, onun sosyalolarak desteklenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Ancak burada önemli olannokta, ilgili sosyal destek kaynakları arasından, bireyin gereksinim duyduğu alandadestek sağlayacak kaynağın işe koyulmasıdır. Bu da, hem destek sağlayıcı hem dedestek alıcının ortak kararı ve olanakları ölçüsünde olası görülmektedir.Cüceloğlu (2004)’na göre, destek kaynakları içerisinde o anda olumlu bir duyguiçinde olan kişiler, özel becerileri olduğunu düşünen kişiler, benlik kavramlarıolumlu ve kendilerine güveni yüksek olan kişiler diğer kaynaklara göre daha fazladestekte bulunma davranışları sergilerler. Jung (1987) da çoğunlukla destekkaynaklarının, desteğin en iyi hangi zamanda ve durumda teklif edilmesi gerektiğikonusunda endişeli olduklarını belirtmektedir. Ona göre bazen destek sağlamak,destek alanı incitebilir. Bu nedenle, destek kaynakları bireylere her zaman sosyaldestek sağlamak yerine, bireyin gereksinim duyduğu anlarda destek sağlamalıdırlar(Finch, Barrera, Okun, Bryant, Pool, & Snow-Turek, 1997).26