57241389ca84834c816667858547795abae9f0c2

314ANARŞİZMFRANSA'DA ANARŞiZM 315inlen, Caran d'Ache ve Van Rysselberghe Les Temps nouveauxiçin illüstrasyonlar hazırlıyorlardı; birkaç yıl sonra Vlaminckve diğer Fauve ressamları anarşizmi uygun bir doktrinolarak kabul ettiler.Yazarlara gelince, doksanların birçok karakteristik Şahsiyetianarşizmin tehlikeli alevi etrafında parlak ve büyülenmişböcekler gibi dolanıp duruyorlardı. Octave Mirbeau, Richepin,Laurent Tailhade, Bemard Lazare ve Paul Adam LesTemps nouveaux'ya yazılar yazdılar; Simgeci şair StuartMerrill ise derginin dönemsel mali krizlerinden çıkmasınayardımcı olan "melekler"den biriydi. 1892'de bir diğer önemliSimgeci olan Francis Viele-Griffin, dergisi Les Entretienspolitiques et litteraires'i edebi anarşizmin bir yayın organınadönüştürdü; yazarları arasında Paul Valery, Henri de Regnier,Remy de Gourmont ve Stephane MaHarme bulunuyordu.En şiddetli anarşist dergi L'Endehors, kendisini Xo d' Axaadıyla tanıtan ama gerçek adı Galland olan tuhaf biri tarafındançıkarılan bir tür entelektüel Pere peinard'dı; EmileVerhaeren ve Saint-Pol Roux gibi yazarların yazılarını yayımlıyordu.Şu ya da bu şekilde heme her Simgeci yazaranarşizmin edebi yönleriyle bağlantı içindeydi.Anarşizmde yazarları ve ressamları çeken şey, gt'Uplarınşairane olmayan gündelik etkinlikleri değildi. Hatta belki deesas olarak anarşi düşüncesinin kendisi bile değildi, dahaçok Mallarme'nin 1894'te Otuzlar Mahkemesi'nde bir anarşistdostu lehine tanıklık yaptığı ve onu "yeni olan her şeyemeraklı, ince bir ruh" olarak tanımladığı zaman duyarlı birşekilde ifade ettiği bir cesaret ve araştırma ruhuydu. Anarşizminaklın bağımsızlığını, eylem özgürlüğünü ve kendi hatırınadeneyimi beslemesi, sanatçılara ve entelektüellere hitap(•diyordu. Teröristler 1892 ve 1893'te sansasyona} eylemlereve suikastlere giriştikleri zaman, liberter entelijansiyanınanarşizmi terketmek bir yana, bu yalıtılmış protesto eylemlerindebireyselliğin ifadesini görmeleri anlamlıdır. Aynızamanda deneyim çeşitliliğine yörıelik fin-de-si€cle susuzluğuyla,suikastçilerin yaşamlarında ürkütücü ama merakuyandırıcı bir duyumculuk gördüler. Belki de en önemlisi,kısmen terörist tavrı oluşturan ve Paul Adam'ın tüm suikastçilerinen ürkütücüsü olan Ravachol'dan söz ederken, "le R€novateurdu Sacrifıce Essentiel" olarak teşhis ettiği saptırılmışmistisizm ögesini gördüler.Ravachol'un Mart 1892'de başlattığı terörist eylemler dizisiFransız anarşizminin tarihindeki en etkileyici ve tartışmalıbölümü oluşturur. Sadece kısa bir süre devam etti -Mart1892'den Haziran 1894'e kadar- ama bu süre içinde Paris'tedokuz kişinin ölümüne ned-en olan on bir dinamit patladı;Sırp bakan anarşist bir ayakkabıcı tarafından ağır bir şekildeyaralandı ve cumhurbaşkanı bir suikastçinin hançeriyleöldürüldü. Bu eylemlerin sonucunda dört suikastçi idam e­dildi, devrimci gruİ>lara karşı baskıcı yasalar kabul edildi ve_anarşist hareket sonunda değişmiş ve yenilenmiş bir şekildeçıktığı en kötü krizini yaşadı ve geride bıraktı.Daha önce belirttiğim gibi, 18901arın terörizmi, Fransızanarşistlerinin bol bol şiddetten söz ettikleri ama sözlerinieyleme dökme eğilimi göstermedikleri bir on yıl boyunca hazırlanmıştı.Olaydan bu kadar sonra, 1892'de bir dizi gençadamın neden aynı zamanda, şiddet hareketleri sergilemeyekararlı ve adalet olarak düşündükleri bir şey için kendilerinife da etmeye istekli bir şekilde ortay'a çıktıklarını anlamakkolay değil. Ortaçağdaki adaşlarının tersine bu suiastçilerhiçbir mezhebe ait değildiler ve hiçbir disiplinli grup içindeçalışmıyorlardı. Bireyciliği Stirnerci bir aşırılığa vardırarakkendi inisiyatifleriyle hareket ediyorlardı. Toplum onları canilerolarak görüyordu; onlar ise kendilerini yargıçlar ve cellatlarolarak görüyorlardı. Anarşistlerin birçoğu onları alkışlıyor,hatta onları şehit statüsüne çıkarıyorlardı, am genellikleonları taklit etmeyi reddediyorlardı. Ve bu taklıt etmegönülsüzlüğünde anarşist bakış açıları nedeniyle haklıydılar,çünkü öldürmek iktidarın en üst biçimidir ve kendi sorumluluğuylaöldüren terörist kesinlikle tiranların en sorumsuzudur.Aslında suikast edimi anarşizmi karşıtıyla birleştirendaireyi tamamlar. Bu insanların samimi niyetlPrİ VP